सः एव एकः धर्मः वाचकशब्दः अपि तस्य धर्मस्य ।
तम् जानाति तत् ज्ञानं ते त्रयो अपि नयविशेषाः च ।।२६५।।
arthaḥ — vastuno (koī) ek dharma, te dharmano vāchak shabda tathā
te dharmane jāṇavāvāḷun gnān e traṇey nayanā visheṣh (bhed) chhe.
bhāvārthaḥ — vastunun grahaṇ karavāvāḷun gnān, teno vāchak shabda
tathā vastu, ene (e traṇene) jem pramāṇasvarūp kahevāmān āve chhe tem
nay paṇ kahevāmān āve chhe.
have vastunā ek ja dharmane grahaṇ kare evā ek nay (gnān)ne
mithyātva shā māṭe kahevāmān āve chhe? teno uttar kahe chheḥ —
ते सावेक्खा सुणया णिरवेक्खा ते वि दुण्णया होंति ।
सयलववहारसिद्धी सुणयादो होदि णियमेण ।।२६६।।
ते सापेक्षाः सुनयाः निरपेक्षाः ते अपि दुर्णयाः भवन्ति ।
सकलव्यवहारसिद्धिः सुनयात् भवति नियमेन ।।२६६।।
arthaḥ — pratham kahelā traṇ prakāranā nay te jo paraspar
apekṣhāsahit hoy to te sunay chhe; parantu e ja jyāre apekṣhā rahit
sarvathā ek ek grahaṇ karavāmān āve tyāre te durnay (mithyānay) chhe.
sunayothī sarva vyavahāranī (vastunā svarūpanī) siddhi thāy chhe.
bhāvārthaḥ — nay chhe te badhāy sāpekṣha hoy to sunay chhe ane
nirapekṣha hoy to kunay chhe. sāpekṣhatāthī sarva vastuvyavahāranī siddhi chhe –
samyakgnān svarūp chhe tathā kunayothī sarva lokavyavahārano lop thāy chhe –
mithyāgnānarūp chhe.
have, parokṣhagnānamān anumānapramāṇ paṇ chhe, tenun draṣhṭāntapūrvak
svarūp kahe chheḥ —
जं जाणिज्जइ जीवो इंदियवावारकायचिट्ठाहिं ।
तं अणुमाणं भण्णदि तं पि णयं बहुविहं जाण ।।२६७।।
142 ]
[ svāmikārttikeyānuprekṣhā