duḥkh pāme chhe, te āne khāy ane ā tene khāy. jyān jenā garbhamān
utpanna thayo chhe evī mātā paṇ putrane bhakṣhaṇ karī jāy, to pachhī
anya koṇ rakṣhaṇ kare?
तिव्वतिसाए तिसिदो तिव्वविभुक्खाइ भुक्खिदो संतो ।
तिव्वं पावदि दुक्खं उयरहुयासेण डज्झंतो ।।४३।।
तीव्रतृषया तृषितः तीव्रबुभुक्षया भुक्षितः सन् ।
तीव्रं प्राप्नोति दुःखं उदरहुताशेनः दह्यमानः ।।४३।।
arthaḥ — e tiryañchagatimān jīv tīvra tarasathī tr̥uṣhātur tathā tīvra
bhūkhathī kṣhudhātur thayo thako tem ja udarāgnithī baḷato thako (ghaṇān) tīvra
duḥkh pāme chhe.
have e kathanane saṅkoche chheḥ —
एवं बहुप्पयारं दुक्खं विसहेदि तिरियजोणीसु ।
तत्तो णीसरिदूणं लद्धि-अपुण्णो णरो होदि ।।४४।।
एवं बहुप्रकारं दुःखं विषहते तिर्यग्योनिषु ।
ततः निःसृत्य लब्धि-अपूर्णः नरः भवति ।।४४।।
arthaḥ — e pramāṇe pūrvokta prakārathī tiryañchayonimān jīv anek
prakārathī duḥkh pāme chhe ane tene sahe chhe. e tiryañchagatimānthī nīkaḷīne
(kadāchit) manuṣhya thāy to kevo thāy? labdhiaparyāpta ke jyān paryāpti
ja pūrī na thāy.
have manuṣhyagatinān je duḥkho chhe tene bār gāthāo dvārā kahe chhe.
tyān pratham ja garbhamān ūpaje te avasthā kahe chheḥ —
❈ manuṣhyagatinān duḥkho ❈
अह गभ्भे वि य जायदि तत्थ वि णिवडीकयंगपच्चंगो ।
विसहदि तिव्वं दुक्खं णिग्गममाणो वि जोणीदो ।।४५।।
24 ]
[ svāmikārttikeyānuprekṣhā