अधयाय ५ मो
[ शुद्ध चिद्रूपनी प्राप्ति कदी पूर्वे कोई वार थई नथी ]
रत्नानामौषधीनां वसनरसरुजामन्नधातूपलानां
स्त्रीभाश्वानां नराणां जलचरवयसां गोमहिष्यादिकानां ।
नामोत्पत्त्यर्घतार्थान् विशदमतितया ज्ञातवान् प्रायशोऽहं
शुद्धचिद्रूपमात्रं कथमहह निजं नैव पूर्वं कदाचित् ।।१।।
(झूलणा)
रत्न औषधिा बहु वस्त्र रस व्याधिाओ,
अन्न पथ्थर अने धाातुओनां;
पुरुष स्त्री अश्व गज पक्षी जलचर तथा,
गाय भxसादि पर वस्तुओनां;
नाम, उत्पत्ति, किंमत, प्रयोजन बधाुं,
तीक्ष्ण बुद्धि करी बहुय जाण्युं;
किंतु निज शुद्ध चिद्रूपने मx अहो !
पूर्व काले कदी ना पिछाण्युं ! १.
अर्थ : — रत्नोनां, औषधोनां, वस्त्र, रस, रोगनां, अन्न, धातु,
पथ्थरोनां, स्त्री, हाथी ने अश्वोनां, मनुष्योनां, जळचर अने नभचर
(पक्षीओ)नां, गाय, भेंस आदिनां नाम, उत्पत्ति, मूल्य, प्रयोजन तीक्ष्ण
बुद्धि वडे करी में घणुं करीने जाण्या छे. अहो! खेद छे के कोई रीते
मात्र पोताना शुद्ध चिद्रूपने पूर्वे कदी पण जाण्युं नथी? १.
पूर्वं मया कृतान्येव चिंतनान्यप्यनेकशः ।
न कदाचिन्महामोहात् शुद्धचिद्रूपचिंतनं ।।२।।