adhyAy-11 ][ 93
artha : — shuddha chidrUpamAn tallIn vratasahit evA jIvo
manuShyalokathI bahAranA bhAgamAn asankhyAt dvIp samudromAn kadApi hotA
nathI. 12.
अधोलोके न सर्वस्मिन्नूर्ध्वलोकेऽपि सर्वतः ।
ते भवंति न ज्योतिष्के हा हा क्षेत्रस्वभावतः ।।१३।।
sarva ©dharva ke adhAolokamAn koi sthaLe nahi tevAjI;
kShetra svabhAve maLe na hA! hA! jyotiShke paN evAjI. 13.
artha : — atyant khedanI vAt chhe ke kShetrano evo ja svabhAv
hovAthI samasta adholokamAn ane samasta UrdhvalokamAn paN te (tevI
yogyatAvALA) nathI ane jyotiSh lokamAn (sUrya, chandrAdi chhe te kShetramAn)
paN te hotA nathI. 13.
नरलोकेपि ये जाता नराः कर्मवशाद् घनाः ।
भोगभूम्लेच्छखंडेषु ते भवंति न तादृशः ।।१४।।
naraloke paN mlechchha khanM ke janmyA bhogabhUmimAnjI;
karmavashe hA! ghANA jIvo paN koi na tevA temAnjI. 14.
artha : — manuShya lokamAn paN je ghaNA manuShyo karmavashe
bhogabhUmi ke anArya khanDomAn janmyA chhe, te tevA (AtmalInatAne yogya)
hotA nathI. 14.
आर्यखंडभवाः केचिद् विरलाः संति तादृशाः ।
अस्मिन् क्षेत्रे भवा द्वित्राः स्युरद्य न कदापि वा ।।१५।।
AryakhanM utpanna viShe paN tevA viral pravartejI;
A kShetre Aje be traN to kadI koinA vartejI. 15.
artha : — AryakhanDamAn janmelA tevA koIk viral hoy chhe.
A bharatakShetramAn janmelA Aje be ke traN hoy athavA kadAch na paN
hoy. 15.