PDF/HTML Page 21 of 23
single page version
નિર્મળતાપણે ઊપજે છે. અહીં સ્વભાવદ્રષ્ટિમાં નિર્મળક્રમની જ વાત છે. વસ્તુનો એવો સ્વભાવ જ છે કે
ક્રમબદ્ધપર્યાય પણે ઊપજે, તે સ્વભાવને જે ફેરવવા માગે તે મિથ્યાદ્રષ્ટિ થાય છે. ક્રમ–અક્રમપણે વર્તતો જે
જ્ઞાયકસ્વભાવ, તે સ્વભાવમાં એકાગ્ર થનાર જીવ સમ્યગ્દ્રષ્ટિ થઈને ક્રમેક્રમે નિર્મળપર્યાયમાં આગળ વધતો
ત્યાં ક્રમ–અક્રમવર્તનરૂપ ઉત્પાદ–વ્યય–ધુ્રવત્વશક્તિની પ્રતીત પણ તેમાં ભેગી આવી જ ગઈ, ને આવી
સ્વભાવની પ્રતીત થતાં શક્તિના ભંડારમાંથી નિર્મળપર્યાયનો ક્રમ પણ શરૂ થઈ જ ગયો. આ રીતે શક્તિ સાથે
પર્યાયને ભેગી ભેળવીને આ વાત છે.
વસ્તુનું સર્વસ્વ માને છે એટલે તે પર્યાયની દ્રષ્ટિ છોડીને દ્રવ્યસ્વભાવમાં દ્રષ્ટિ કરતો નથી તેથી તેને
એટલે કે પરમ જ્ઞાયકસ્વભાવ તેનો વિશ્વાસ કરીને તેમાં એકાગ્રતાથી વીતરાગી સમભાવ રહે છે, એકલી
પર્યાયના વિશ્વાસે કદી વીતરાગી સમભાવ રહે જ નહિ.
કુદરતના ક્રમમાં સાત વારનો કે અઠ્ઠાવીસ નક્ષત્રનો જે ક્રમ છે તે કદી ફરતો નથી, છતાં તેમાં ફેરફાર થવાનું જે
માને તેના જ્ઞાનમાં ભૂલ થાય છે. તેમ પદાર્થોની બધી પર્યાયોનો જે ક્રમ છે તે કદી ફરતો નથી, છતાં તેમાં ફેરફાર
થવાનું જે માને તેના જ્ઞાનમાં ભૂલ થાય છે એટલે તે જ્ઞાતા ન રહેતાં મિથ્યાદ્રષ્ટિ થાય છે. જ્ઞાની પોતાના
જ્ઞાયકસ્વભાવની પ્રતીત કરીને ક્રમબદ્ધપર્યાયનો જ્ઞાતા જ રહે છે, સાધકદશાના ક્રમમાં વચ્ચે અસ્થિરતાનો જે
રીતે માર્ગ હાથ આવે તેમ નથી. બધાને જાણનારો પોતે, પોતે પોતાના જ્ઞાનસ્વભાવનો નિર્ણય કર્યા વગર
જ્ઞાનનું સાચું કાર્ય ક્યાંથી થશે? શ્રીમદ્રાજચંદ્ર પણ કહે છે કે–
PDF/HTML Page 22 of 23
single page version
માંદગી આવી છતાં તેમને વ્યગ્રતા જણાતી ન હતી; પરમ પૂજ્ય સદ્ગુરુદેવને અને તેઓશ્રીના
પવિત્રબોધને વારંવાર યાદ કરતાં તેમને પ્રસન્નતા થતી; છેલ્લે “અપૂર્વ અવસર...” સંભળાવેલ,
અને પૂજ્ય ગુરુદેવનો ફોટો બતાવતાં પ્રસન્નતાથી... ધ્રૂજતા હાથે વંદન કરીને પ્રમોદ બતાવ્યો હતો.
છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી તેઓ અવારનવાર સોનગઢ આવીને રહેતા, સોનગઢનું ધાર્મિક વાતાવરણ તેમને
બહુ ગમતું. કાને સાંભળવાની તકલીફ હોવા છતાં પૂ. ગુરુદેવના પ્રવચનોમાં તેઓ હોંસથી લાભ
લેતા, અને પૂ. ગુરુદેવની મુદ્રા તેમજ હાથની ચેષ્ટાઓ ઉપરથી પણ વ્યાખ્યાનની કેટલીક વાતો તેઓ
સમજી લેતા. ભક્તિમાં પણ તેમને બહુ પ્રમોદ આવતો. તેઓ ઘણા માયાળુ અને ભદ્રિક હતા. દેહ
છૂટવાના પ્રસંગે પણ તેમને શાંતિ રહી હતી. અહો! અનેક જીવોના જીવન–આધાર પરમ પૂજ્ય
ગુરુદેવશ્રીએ ભવ્ય જીવોને જન્મમરણથી બચવાનો સંજીવનીમંત્ર આપ્યો છે.... ચૈતન્યમૂર્તિ આત્માનું
દેહથી ભિન્નપણું બતાવીને, આત્માર્થી જીવોની નસેનસમાં આત્માનો અચિંત્ય મહિમા રેડ્યો છે...
જેના બળે મૃત્યુ પ્રસંગે પણ જીવો શાંતિ રાખી શકે છે... એ પૂ. ગુરુદેવનો પરમ ઉપકાર છે. ‘બા’
ઉપર પૂ. બેનશ્રીને પણ ઘણી કૃપા હતી. પૂ. બેને બાને કહેલ તે મુજબ તેઓ ભુલેશ્વરના જિનમંદિરમાં
જતા અને ત્યાં પ્રભુજીની સન્મુખ એકાગ્રતાથી બેસીને ભગવાન થવાની ભાવના ભાવતા. અહો!
જેમ પારસમણિના સંગે લોઢું પણ સોનું બની જાય છે તેમ ધર્માત્માઓનો સંગ જિજ્ઞાસુ જીવોને
ખરેખર પારસમણિ સમાન છે.
પામ્યા. નાની વયમાં પણ તત્ત્વ સમજવા માટે તેમને ઘણી ભાવના હતી. દોઢેક વર્ષ પહેલાંં તેઓ
સોનગઢ આવીને રહેલાં, તે વખતે પૂ. ગુરુદેવના અપૂર્વ સત્સમાગમનો જીવનમાં વિશેષ લાભ
લેવાની ભાવના તેમને જાગેલી... પરંતુ ફરીથી સોનગઢ આવવાનું બને તે પહેલાંં તો તેમનો
સ્વર્ગવાસ થઈ ગયો, ને પોતાની અધૂરી ભાવના સાથે લઈને તેઓ ચાલ્યા ગયા.
નિયમ વિના જેમાં અનિત્યતા લાગુ પડી જાય છે એવો આ ક્ષણભંગુર દેહ જીવને શરણભૂત કેમ
હોય? પૂ. ગુરુદેવે બતાવેલું દેહથી ભિન્ન કેવળ ચૈતન્યસ્વરૂપ–કે જે ‘જ્ઞાનાનંદે... પૂરણ... પાવન’ ...
છે તે જ એક સર્વ પ્રસંગોમાં સર્વે જીવોને શરણભૂત છે.
થતો જાય છે. પરમ પૂજ્ય ગુરુદેવ હમેશાં ઈસ્પિતાલે પધારે છે. પૂ. ગુરુદેવ પધારતાં જીવણલાલજી
મહારાજને ઘણો ઉલ્લાસ આવે છે, ને ઈસ્પિતાલનું વાતાવરણ ભૂલાઈ જઈને “જ્ઞાનાનંદે પૂરણ
પાવનો...’ નું ઉલ્લાસભર્યું વાતાવરણ ફેલાઈ જાય છે. પૂ. ગુરુદેવની અપૂર્વવાણી દેહના રોગોનું લક્ષ
ભૂલાવીને આત્માનું લક્ષ કરાવે છે. રોગની ગંભીર પીડા વખતે પણ શ્રી જીવણલાલજી મહારાજે
હિંમતપૂર્વક શાંતિ જાળવી છે તે પૂ. ગુરુદેવે બતાવેલા લક્ષને વારંવાર ઘૂંટ્યું છે, તે પ્રશંસનીય છે.
PDF/HTML Page 23 of 23
single page version
રકમો અહીં આપવામાં આવે છે. (ગયા અંકમાં જાહેર થયેલી ૩૮૮૫૫
લેવામાં આવ્યું છે.)