Atmadharma magazine - Ank 292
(Year 25 - Vir Nirvana Samvat 2494, A.D. 1968).

< Previous Page  


Combined PDF/HTML Page 3 of 3

PDF/HTML Page 41 of 45
single page version

background image
: ૩૮ : આત્મધર્મ : મહા : ર૪૯૪
શિરપુર ગામમાં હડતાલ પાડી, તેમજ તેના વિરુદ્ધ એક ઠરાવ પણ થયો. ઈતિહાસલેખક શ્વેતાંબર
સાધુઓએ પણ શિરપુરના આ પ્રાચીન મંદિરને દિગંબર મંદિર તરીકે વર્ણવ્યું છે. આ સંબંધી
મરાઠીભાષામાં ઉલ્લેખ આ પ્રમાણે છે–
ही तीर्थे दिगम्बरी आहेत असा सत्य इतिहास
श्वेताम्बरी आचार्यानीही लिहीलेहा आहे।”श्वेताम्बरी साधु श्री शीलविजयजी यांनीही हेच
लिहून ठेवले आहे की शिरपुर येथील प्राचीन मंदिरे दिगम्बरीच आहेत।” આમ છતાં, તા.
૩–૧૧–૬૭ની બપોરે દર્શનપૂજન માટે આવેલા દિગમ્બર સમાજના જે માણસોને હૂમલાથી
ઈજાઓ થયેલ છે તેમના નામ–ઠામ ને ફોટા સહિત બનાવની વિગત નાગપુરની એક કલબ દ્વારા
પ્રકાશીત થઈ છે. ઈજા પામેલા બધા જ દિગંબરો છે, શ્વેતામ્બર કોઈ નથી. તોફાન કરનારા
કેટલાક માણસોને પોલીસે અટકમાં પણ લીધા હતા. આપણે આશા રાખીએ કે સમાજ ઉપર
આવેલ આ ઉપદ્રવ ભગવાન પારસનાથની ભક્તિના પ્રતાપે દૂર થાય...ને આનંદપૂર્વક સૌ
પાર્શ્વનાથ પ્રભુના દર્શન–પૂજન કરી શકે એવું શાંત વાતાવરણ સરજાય અને વીરપ્રભુના
નિર્વાણનો નજીક આવી રહેલ અઢીહજારમો મહોત્સવ અડધા કરોડ ઉપરાંત જૈનો હળીમળીને
આનંદથી ઉજવીએ.
(બીજો એક ખુલાસો: અહીંના પાર્શ્વનાથ ‘અંતરીક્ષ’ કહેવામાં આવે છે; આપણે ગુરુદેવ
સાથેની યાત્રામાં આ પ્રતિમાજીના સાક્ષાત્ દર્શનપૂજન કર્યા છે. આ પ્રતિમા જમીનથી અદ્ધર
રહેતી હોય એવો કોઈ ચમત્કાર ભૂતકાળમાં બન્યો હોય તો તે અસંભવિત ન ગણી શકાય; પરંતુ
વર્તમાનમાં તો તે પ્રતિમાજી જમીનને સ્પર્શીને બિરાજમાન છે. પ્રતિમાની બેઠકની નીચે ચાર
નાના પાયા છે, તેમાંથી સામસામા બે પાયા ટૂંકા છે, એટલે તે બે પાયા જમીન સુધી પહોંચતા
નથી પણ બાકીના બે પાયા જમીનને સ્પર્શે છે. એટલે બે પાયા વચ્ચેના પોલાણમાંથી કપડું વગેરે
સહેજે પસાર થઈ શકે–તે કાંઈ આશ્ચર્ય નથી. અને, આપણે કાંઈ એવા કોઈ આશ્ચર્યને નથી
પૂજવો, આપણે તો ભગવાનની વીતરાગતાને પૂજવી છે. આપણા ભગવાનની વીતરાગતા ને
સર્વજ્ઞતા એ જ જગતનું સૌથી મહાન આશ્ચર્ય છે.
जय पारसनाथ)
કહાનનગર–સોસાયટીનું શિલાન્યાસ:– સોનગઢમાં કહાનગર–સોસાયટીનું શિલાન્યાસ
માનનીય પ્રમુખશ્રી નવનીતભાઈ ઝવેરીના સુહસ્તે તા. રર–૧–૬૮ના રોજ થયું. રાજકોટ–
ભાવનગર અને પાલીતાણા રોડના ક્રોસીંગ પાસેની જગ્યામાં ૬૦ જેટલા બ્લોકસની આ
સોસાયટી થવાની છે, જેમાંથી ઘણાખરા બ્લોકસ નોંધાઈ ગયા છે. શિલાન્યાસપ્રસંગે ગુરુદેવે
માંગળિક સંભળાવ્યું હતું.

PDF/HTML Page 42 of 45
single page version

background image
: મહા : ર૪૯૪ આત્મધર્મ : ૩૯ :
માતાના મંગલ–આશીર્વાદ
ઉત્તમકાળમાં આદર્શ માતાઓ પારણામાંથી પણ પોતાનાં બાળકોને ધાર્મિક સંસ્કારોનું
સીંચન કરતી...ઘરે ઘરે “શુદ્ધોસિ...બુદ્ધોસિ” ...નાં હાલરડાં ગવાતાં. માતા પોતાના પુત્રને
ધર્માત્માઓની જીવનકથા કહેતી, બાળપણથી જ મુનિઓના ગુણગાન સંભળાવતી...મુનિવરોનું
આનંદમય જીવન સમજાવીને બાળકના હૃદયમાં તેનાં બીજડાં રોપતી.
જ્યારે બાળક મોટો થયો–આઠદશ વર્ષનો, ત્યારે એકવાર માતાએ હસતાં–હસતાં તેને
પૂછયું: બેટા! તારે મુનિ થવું છે?
તે સાંભળતાં બાળક ઉત્સાહથી બોલી ઊઠ્યો: બા! આશીર્વાદ આપ, કે હું મુનિદશા પામું!
માતા:– અહો પુત્ર! ધન્ય છે એ મુનિદશા! મારો પુત્ર મુનિદશા પામે તો હું મારી કુંખને ધન્ય
સમજું છું. બેટા! તારી પહેલાંં ત્રણ ત્રણ સુભાગી પુત્રોએ મુનિ થઈને આ માતાની
કુંખને શોભાવી છે. તેમ તું પણ તારા મુનિ–બંધુઓનો અનુગામી થા...અને મારી કુંખને
શોભાવ–એવા મારા આશીર્વાદ છે.
પૂત્ર:– ધન્ય છે માતા... તારા જેવી ધર્મવત્સલા માતાઓથી જ આ પૃથ્વી શોભી રહી છે. પોતે જ
પોતાના પુત્રને વૈરાગ્યમાર્ગમાં દોરે એવી જનેતા આ જગતમાં બહુ વિરલ છે. માતા!
તારા પવિત્ર આશીર્વાદને હું ‘આજે જ’ ઝીલીશ.
માતા:– પુત્ર ધન્ય છે તને! મારા જેવી માતાની કુંખે અવતાર લઈને મારો પુત્ર સંસારમાં રૂલે એ
હું કેમ જોઈ શકું? મારા પુત્રને સંસારની જેલમાં હું કેમ દેખી શકું? વત્સ! શીઘ્ર
સંસારબંધનને તોડીને તું મુક્તિમાર્ગે સંચર. તને મારા જેવી માતા મળી અને હવે તારે
બીજી માતા ધારણ કરવી પડે તો તો મારી કુંખ લજવાય.
પુત્ર:– નહિ, નહિ, માતા! હું તારી કુંખ નહિ લજવાઉં...માતા તું મારી છેલ્લી માતા છો...હવે
બીજી માતા નહિ કરું. માતા, તારી પાવનકુંખ મુક્તિગામી પુત્રને જ અવતાર દેનાર છે.
હું આ જ ભવે મોક્ષ પામીને તારી કુંખ ઉજવાળીશ–તે માટે અંતરમાં જોયેલો જે
સ્વાનુભૂતિનો માર્ગ તેને સાધવા આજે જ હું જાઉં છું.
(આદર્શ માતા–પૂત્રનો સંવાદ અહીં રજુ કર્યો છે...આજેય હજારો
બાળકોને એમની માતાઓ એવા આદર્શ જીવનને ભાવે છે; કેટલીયે
માતાઓ હોંશેહોંશે પોતાના બાળકને આત્મહિતના ઉત્તમ સંસ્કારોનું
સીંચન કરી રહી છે. ધન્ય છે તે માતાઓને.. ધન્ય છે તે પુત્રોને.)

PDF/HTML Page 43 of 45
single page version

background image
: ૪૦ : આત્મધર્મ : મહા : ર૪૯૪
ચાર ચિત્રોનો પરિચય
(ગતાંકમાં તીર્થયાત્રા પ્રસંગના ચાર ચિત્રો આપ્યા હતા, અહીં તેનો પરિચય આપ્યો છે.)
(ચિત્ર: ૧) વિદેહક્ષેત્રના સીમંધરનાથને વંદન કરી રહેલા મહા મુનિરાજ કુંદકુંદાચાર્યદેવનું આ
પાવનદ્રશ્ય છે. મધ્યપ્રદેશમાં આવેલ બડવાની નગરમાં ‘ચૂલગિરિ’ પર્વત છે. ત્યાંથી કુંભકર્ણ ઈન્દ્રજીત
વગેરે સાડાત્રણ કરોડ મુનિવરો સિદ્ધિ પામ્યા હોવાથી તે સિદ્ધિધામ છે; તે ઉપરાંત પર્વતમાં જ કોતરેલી
બાવનગજ (૭૮ ફૂટ જેટલી) ઊંચી, ભગવાન ઋષભદેવની મૂર્તિને લીધે આ તીર્થં ‘બાવનગજાતીર્થ’
તરીકે પણ પ્રસિદ્ધ છે. અને કુંદકુંદાચાર્યદેવની આ પ્રતિમા તે આ ચૂલગિરિની ત્રીજી વિશેષતા છે.
લગભગ ત્રણ ફૂટની દેરીમાં દોઢ ફૂટની મૂર્તિ છે. આમ તો નાનકડી દેરીમાં આવી ત્રણ પ્રતિમાઓ છે, જે
ખૂબ જુની ઘસાઈ ગયેલી છે. સામાન્યપણે મુનિની મૂર્તિ ધ્યાનસ્થ હોય છે; પણ અહીં, કુંદકુંદપ્રભુએ
વિદેહક્ષેત્રના તીર્થંકર પાસે જઈને સાક્ષાત્ વંદના કરી હતી તે પાવન ઐતિહાસિક પ્રસંગની યાદીસૂચક
આ પ્રતિમા પૂર્વદિશાસન્મુખ હાથ જોડીને વંદના કરી રહેલ છે. પગ પાસે કમંડલ ને હાથમાં મોરપીંછી
દેખાય છે. ગુરુદેવ સહિત સેંકડો યાત્રિકોએ સં. ર૦૧૩ માં જ્યારે આ કુંદકુંદપ્રભુની પ્રતિમાના દર્શન
કર્યા ત્યારે સૌને ઘણો જ આહલાદ થયો હતો. આપણા સોનગઢના સમવસરણમાં જે કુંદકુંદપ્રભુની
પ્રતિમા છે તે પણ લગભગ એવી જ છે. (વિશેષ વર્ણન માટે મંગલતીર્થયાત્રા પુસ્તક પૃ. પપ થી ૬૮
વાંચો.)
(ચિત્ર: ર) આ ચ્રિત્રમાં પોન્નૂરતીર્થના પહાડ ઉપર પૂ. બેનશ્રી અને પૂ. બેન બંને નજરે પડે
છે; આજે કદાચ એમની નાજુક તબીયત જોતાં આશ્ચર્ય થશે કે તેઓ પગે ચાલીને પોન્નૂર પર્વત કેમ
કરીને ચઢી ગયા હશે!! પણ એ તો કુંદકુંદપ્રભુજીનું ધામ...ને એમના હૃદયની ભક્તિ!! અને વળી
ગુરુદેવ સાથેની યાત્રાનો પ્રસંગ!! એટલે ઉમંગમાં ને ઉમંગમાં ડોળીની રાહ જોયા વગર એમણે તો
ચડવા માંડ્યું. પોન્નૂર પહાડ ઉપર! ને થોડીવારમાં પહોંચી ગયા. કુંદકુંદપ્રભુજીના ચરણોની સમીપમાં.
ઠેઠ પર્વત ઉપર પહોંચીને જરા વાર થાક ખાવા બેઠા છે...એ પ્રસંગનું આ મધુર દ્રશ્ય છે.
(ચિત્ર: ૩) આ પવિત્ર પગલાં પ્રભુ કુંદકુંદાચાર્ય દેવનાં છે. મદ્રાસથી ૮૦ માઈલ દૂર પોન્નૂર
ગામ પાસે પોન્નૂર પહાડ છે. (પોન્નૂર એટલે સોનાનો પર્વત) કુંદકુંદપ્રભુની આ તપોભૂમિ છે, તેઓ
અહીં ધ્યાન કરતા હતા. “વે ગુરુ ચરણ જહાં ધરે, જગમેં તીરથ તેહ” એનું સાક્ષાત્ ઉદાહરણ આ પર્વત
છે. ચરણપાદૂકા ઉપર ચંપાનું વૃક્ષ નજરે પડે છે. ગુરુદેવે સંઘસહિત મહાન ઉલ્લાસથી બે વાર આ
તીર્થની યાત્રા કરી છે.
(ચ્રિત્ર: ૪) કુંથલગિરિ–સિદ્ધક્ષેત્રની ધર્મશાળામાં ફાગણ વદ એકમની રાત્રે ભક્તિ દ્વારા
યાત્રાસંઘના બહેનો સિદ્ધક્ષેત્રની યાત્રાનો મહાન હર્ષ વ્યક્ત કરી રહ્યા છે– તેનું આ દ્રશ્ય છે. વચમાં પૂ.
બેનશ્રી–બેન બેઠેલા છે. કુંથલગિરિથી દેશભૂષણ અને કુલભૂષણ મુનિ મોક્ષ પામ્યા છે. બે દિવસમાં સંઘે
ત્રણ વખત આ રળિયામણા તીર્થની ઘણી ઉલ્લાસભરી યાત્રા કરી. (તેનું આનંદકારી વર્ણન વાંચવા
માટે જુઓ આત્મધર્મ અંક ૧૮૯)

PDF/HTML Page 44 of 45
single page version

background image
: મહા : ર૪૯૪ આત્મધર્મ : ૪૧ :










(૧) બડવાની ચૂલગિરિ પર્વત પર
(ર) પોન્નૂરના પહાડ પર








(૩) પોન્નૂર તીર્થમાં પવિત્ર પગલાં
(૪) કુંથલગિરિસિદ્ધિધામની યાત્રાનો ઉલ્લાસ
પૂ. ગુરુદેવ સાથેની તીર્થયાત્રાપ્રસંગનાં આ ચાર ચિત્રોના પરિચય માટે સામે પાને જુઓ.
શ્રી દિગંબર જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ વતી પ્રકાશક અને
મુદ્રક: મગનલાલ જૈન, અજિત મુદ્રણાલય: સોનગઢ (પ્રત: રપ૦૦)

PDF/HTML Page 45 of 45
single page version

background image
: ૪૨ : આત્મધર્મ : મહા : ર૪૯૪
ATMADHARMA
Regd. No. G. 182
આ ભાગ્યશાળી
વાઘનું દ્રશ્ય
ક્યાંનું છે?
ઓળખી કાઢો.
ધન્ય છે વાઘ તને!
કે તને આવા મહા–
પુરુષનો સ્પર્શ થયો,
જો જો હો...આ કાંઈ સરહદનું દ્રશ્ય નથી...તો ક્યાંનું દ્રશ્ય છે?
... યાદ આવે છે પંદરની સાલની એ વાત?