Atmadharma magazine - Ank 240
(Year 20 - Vir Nirvana Samvat 2489, A.D. 1963).

< Previous Page  


Combined PDF/HTML Page 2 of 2

PDF/HTML Page 21 of 25
single page version

background image
: ૨૦ : આત્મધર્મ: ૨૪૦
જાણો છો.....?
* ભગવાન ઋષભદેવના મુખ્ય ગણધર
કોણ?
* ભગવાન ઋષભદેવના સમવસરણમાં
મુખ્ય આર્જિકા કોણ?
* ભગવાન ઋષભદેવના સમવસરણમાં
મુખ્ય શ્રાવકા કોણ?
* ભગવાન ઋષભદેવના સમવસરણમાં
મુખ્ય શ્રાવિકા કોણ?
(જવાબો આ અંકમાં અન્યત્ર આપેલ
છે.)
* ભગવાન મહાવીરના મુખ્ય ગણધર
કોણ?
* ભગવાન મહાવીરના સમવસરણમાં
મુખ્ય આર્જિકા કોણ?
* ભગવાન મહાવીરના સમવસરણમાં
મુખ્ય શ્રાવક કોણ?
* ભગવાન મહાવીરના સમવસરણમાં
મુખ્ય શ્રાવિકા કોણ? (જવાબો આ
અંકમાં અન્યત્ર આપ્યા છે.)
* અપરાજિત–વિમાનમાં બે મહાન જીવો
સાથે હતા, ત્યાંથી નીકળીને બંને જીવો
તીર્થંકર થયા, એક વિદેહમાં ને બીજા
ભરતમાં; એક જીવ કેવળજ્ઞાન પ્રગટાવીને
તીર્થંકર થઈ ગયા, ને બીજા
હજી ગૃહસ્થદશામાં હતા. વિદેહક્ષેત્રના તે તીર્થંકરના
સમવસરણમાં દિવ્યધ્વનિદ્વારા ભરતક્ષેત્રના તીર્થંકરની વાત
આવી હતી. –તો એ બંને મહાન જીવો કોણ? તે શોધી
કાઢો.
(ન જડે તો સોનગઢના જિનમંદિરમાં જડશે.
અથવા તો આત્મધર્મના આવતા અંકમાંથી શોધી લેજો.)
* ભારતના સૌથી મહાન શાશ્વત તીર્થરાજ શ્રી
સમ્મેદશિખરજી પર્વત ઉપર પચ્ચીસીટૂંકો છે; તે પચ્ચીસ
ટૂંકોના નામ–
(૧)જ્ઞાનધર ટૂંક (૧૦) લલિત (૧૯)
(૨) ગણધર (૧૧)
ઋષભદેવ (૨૦) મહાવીર
(૩) મિત્રધર (૧૨) વિદ્યુતવર (૨૧) પ્રભાસટૂંક
(૪) નાટક (૧૩) સ્વયંભૂ (૨૨) સુવીરટૂંક
(પ) સંબલ (૧૪) (૨૩) સિદ્ધવરકૂટ
(૬) સંકૂલ (૧પ) (૨૪) નેમિનાથ
(૭) સુપ્રભ (૧૬) આનંદ (૨પ) સુવર્ણભદ્ર
(૮) મોહન (૧૭)
(૯) નિર્જર (૧૮)
(આ પચ્ચીસ ટૂંકમાંથી કઈ ટૂંકેથી કોણમોક્ષ
પામ્યું? તે સંબંધી વિગત આવતા અંકમાં.)
વિ... વિ... ધ... સ... મા... ચા... ર...
સોનગઢમાં દસલક્ષણીયપર્યુષણપર્વ આનંદથી ઉજવાયા હતા. ભાદરવા સુદ પાંચમે ભગવાનની
રથયાત્રા નીકળી હતી. ભાદરવા સુદ દસમે સુગંધદસમીપર્વ ઊજવાયું હતું. વદ એકમે દસલક્ષણીયપર્વ
ની પૂર્ણતાનિમિત્તે ક્ષમાવણીપૂજન તથા જિનેન્દ્રદેવનો અભિષેક થયો હતો. પર્વદરમિયાન
પદ્મનંદીપચ્ચીસીમાંથી ઉત્તમક્ષમાદિ ધર્મોપર ટુંકું વિવેચર ગુરુદેવે પ્રવચનમાં કર્યું હતું. એ સિવાય
સમયસાર કર્તાકર્મ અધિકાર તથા પ્રવચનસારમાં ૧૯૨ થી ૨૦૦ સુધીની ગાથાઓ વંચાણી હતી. બીજા
પણ દરેક સ્થળે આનંદપૂર્વક દસલક્ષણીપર્વ ઊજવાયા હતા. ઘણા સ્થળેથી તે સંબંધી વિગતવાર
સમાચારો આવ્યા છે, તે બધાનો સાર અહીં આપવામાં આવ્યો છે. આ વખતે ઘણા ઠેકાણેથી
સોનગઢથી વાંચનકાર ભાઈને મોકલવાની માગણી આવી હતી, તેમાંથી મુંબઈ, અમદાવાદ, રાજકોટ,
ઉજ્જૈન, વિદિશા, આફ્રિકા, બિજોલિયાં (રાજસ્થાન),

PDF/HTML Page 22 of 25
single page version

background image
આસો: ૨૪૮૯ : ર૧ :
ગ્વાલિઅર–લશકર, જબલપુર, દાહોદ, ખંડવા, સાગર, ઘાટકોપર, ઈન્દોર વગેરે સ્થળે સોનગઢ તરફથી
વાંચનકાર ભાઈઓ ગયેલા; તે દરેક ઠેકાણે વાંચન વગેરેના ભરચક કાર્યક્રમો રહ્યા હતા, અને વાંચનમાં
મોટી સંખ્યામાં ઉત્સાહપૂર્વક જનતાએ લાભ લીધો હતો. તથા દરેક સ્થળેથી પ્રસન્નતા વ્યક્ત કરતા પત્રો
આવ્યા હતા. કલકત્તા, જામનગર, વીંછીયા, તથા વઢવાણ વગેરથી પણ પર્વ આનંદપૂર્વક ઉજવાયાના
સમાચારો આવ્યા હતા.
કેટલાક વિશેષ સમાચારો નીચે મુજબ છે–
મુંબઈ–અહીં ભાઈશ્રી ચંદુલાલ જીવરાજના ધર્મપત્ની ચંપાબેન દસલક્ષણપર્વ દરમિયાન દસ
ઊપવાસ કર્યા હતા; તથા તેમના તરફથી છેલ્લે દિવસે દસલક્ષણમંડલવિધાન થયું હતું. સુગંધદસમીદિને
સમૂહરૂપે વાજતે ગાજતે બધા મંદિરોના દર્શને ગયા હતા. મંદિરને રોશની વગેરેથી શણગારવામાં આવ્યું
હતું. ભાદરવા વદ એકમે ૧૦૮ કળશોથી જિનેન્દ્ર ભગવાનનો અભિષેક થયો હતો; તથા ભવ્યરથયાત્રા
નીકળી હતી. સ્વામીવાત્સલ્યના જમણમાં ૩૨૦૦ ની સંખ્યા હતી. દસલક્ષણ દરમિયાન મુંબઈ મુમુક્ષુ
મંડળે એક ચાંદીનો સુંદર રથ બનાવવાની ભાવનાથી ફંડ શરૂ કરેલ; જુદા જુાદા ફંડમાં કુલ ૬૬, ૦૦૦
જેટલી રકમો નોંધાણી હતી. તે ઉપરાંત દાદરના જિનમંદિર અને સમવસરણ મંદિર સંબંધી લોનમાં
બીજા રૂા. ૧, ૩પ૦૦૦ નોંધાતાં તે લોનમાં કૂલ ખર્ચ (જમીન સાથે) પાંચલાખ રૂા. અંદાજવામાં આવ્યું
છે. મુંબઈ મુમુક્ષુમંડળના પ્રમુખ શ્રી મણિલાલભાઈ શેઠ છે. અને મંડળના બધા કાર્યકર્તાઓ તથા ભાઈ–
બહેનો ખૂબ ઉત્સાહી છે. મુંબઈનું મુમુક્ષુ મંડળ દિવસે દિવસે ખૂબજ વિકસી રહ્યું છે ને ભારત વ્યાપી
પ્રભાવનામાં મહત્વનો ફાળો આપી રહ્યું છે. આ મંડળ હજી પણ વધુ ને વધુ વિકસે એમ ઈચ્છીએ
છીએ.
ઈન્દોર:– દસલક્ષણ દરમિયાન અહીં સીમંધરાદિ વીસ વિદ્યમાન તીર્થંકરોનું મંડલવિધાન કરવામાં
આવ્યું હતું, –જે અહીં પહેલી જ વાર થતું હોવાથી નવીન હતું, પૂજનપ્રવચનના ભરચક કાર્યક્રમ રહેતા
હતા. પૂજનવિધાનમાં દોઢ બે હજાર માણસો ભાગ લેતા હતા. ભક્તિનાકાર્યક્રમોમાં પણ મંદિર બેસુમાર
ભીડથી ભરચક રહેતું. પ્રવચનમાં પણ ઘણી ભીડ રહેતી. લોકો કહેતા કે પર્યુષણપર્વમાં આવો ઉત્સાહ,
આવી ભીડ અને આવું મહાન જૂલૂસ અમે કદી જોયું નથી. રામાશાહ મંદિરેથી ભગવાનની રથયાત્રાનું
જુલૂસ નીકળેલ તેમાં આઠ–દસ હજાર માણસોએ અતિશય ભક્તિ ને ઉત્સાહથી ભાગ લીધોહતો.
ઈન્દોરશહેરમાં આવું ભવ્ય જુલૂસ ઘણા વર્ષોમાં નીકળ્‌યું નથી–એમ ત્યાંના સમાચાર જણાવે છે. જાણે
પંચકલ્યાણકનો મેળો હોય–એવો આનંદ ઈન્દોરની જનતાને આવ્યો હતો.
વીંછીયા:– દસલક્ષણમંડલવિધાન થયું હતું તથા “રાજીમતી”નો સંવાદ થયોહતો.
જામનગર:– અહીં પણ દસલક્ષણમંડલવિધાન, રથયાત્રા, અભિષેક વગેરે થયા હતા.
સાગર:– (મધ્ય ભારત) :– અહીં પ્રવચનમાં તત્ત્વાર્થસૂત્ર વગેરે વંચાતા હતા, જેમાં હજાર
જેટલા શ્રોતાજનો આવતાહતા. સિદ્ધચક્ર મંડલવિધાન થયું હતું.
જબલપુર:– અહીં પર્યુષણ પર્વ ભરચક કાર્યક્રમોથી ઉત્સાહપૂર્વક ઉજવાયા હતા. જબલપુરનો
વિશાળ જૈનસમાજ દર્શન–પૂજનમાં ઉત્સાહથી ભાગ લે છે, નેશાસ્ત્રસભામાં હજારો માણસો એકત્રિત
થતા હતા. સોનગઢનું તત્ત્વજ્ઞાન સાંભળીને તથા ભક્તિના કાર્યક્રમો દેખીને ઘણા લોકો પ્રભાવિત થયા
હતા; ને જબલપુરમાં એક નવીન સ્વાધ્યાય ભવન બનાવવાનો નિર્ણય કર્યો હતો, –જેને માટે ત્યાંના બે
મંદિરોના ટ્રસ્ટમાંથી પ૦ હજાર ૧ા. તથા બીજા રૂા. ૨૦ હજારનો ફાળો થયો છે. અહીં મુમુક્ષુ મંડળની
પણ સ્થાપના થઈ છે, તેમાં

PDF/HTML Page 23 of 25
single page version

background image
: ૨૨ : આત્મધર્મ: ૨૪૦
લગભગ ૧૦૦ ભાઈ–બહેનો એકઠા થાય છે ને ભવિષ્યમાં તેની પ્રગતિ થશે. વિદિશા:– પ્રવચન, ચર્ચા
વગેરે ભરચક કાર્યક્રમોને લીધે આ વખતે ઘણી વિશેષતાથી પર્યુષણ ઊજવાયા.
ઘાટકોપર:– અહીંનું મુમુક્ષુ મંડળ પણ ઉત્સાહી છે. દસલક્ષણીપર્વ આનંદથી ઊજવાયા હતા.
નેમનાથ ભગવાનની રથયાત્રા નીકળી હતી. જેમાં હજાર ઉપરાંત માણસોએ ભાગ લીધો હતો.
‘અકલંક–નિકલંક’ નાટક પણ ભજવાયું હતું. ભાદરવા વદ એકમે ક્ષમાવરણીપર્વ તથા જિનેન્દ્રદેવનો
મહા અભિષેક થયો હતો. અને અહીંની સંસ્થા મુંબઈના મુમુક્ષુમંડળની સંસ્થા સાથે જોડાણ કરવા માગે
છે તે સંબંધી ઠરાવ કર્યો હતો. પર્વ દરમિયાન લગભગ રૂા. ૬પ૦૦–ની આવક થઈ હતી.
નાઈરોબી:– (આફ્રિકા) અહીં દૂર દેશમાં ભારતથી જિનેન્દ્રભગવાન પધાર્યા હોવાથી, મુમુક્ષુ
સમાજને ઘણો હર્ષ થયો છે ને દર્શન–પૂજન–અભિષેક–ભક્તિ વગેરે સહિત આનંદ પૂર્વક દસલક્ષણી
પર્યુષણ ઊજવાયા હતા.
ખૈરાગઢ:– (રાજસ્થાનમાં) ભાઈશ્રી દૂલીચંદજીના ધર્મપત્ની સૌ. શ્રી કંચનબેને આઠ ઉપવાસ
કરેલા; દસલક્ષણીપર્વ દરમિયાન ટેપરેકોર્ડિંગદ્વારા પ્રવચનો ચાલેલ, તેમજ પૂજન–ભક્તિ અને
ભગવાનની રથયાત્રા વગેરે કાર્યક્રમો ઊત્સાહથી ઉજવાયા હતા.
મદ્રાસમાં:– શ્રી ભાઈલાલભાઈના ધર્મપત્નીએ ૧૧ ઉપવાસ કરેલા, અને તેના ઉપલક્ષમાં રૂા.
૧૧૧૧) સોનગઢની જુદી જુદી સંસ્થાઓમાં ભાઈલાલભાઈ તરફથી મોકલવામાં આવ્યાહતા.
ઘણે સ્થળે ટેપરોકર્ડીંગદ્વારા પૂ. ગુરુદેવના પ્રવચનો સંભળાવવામાં આવતા હતા. આમ ઠેર ઠેર
આનંદોલ્લાસપૂર્વક પર્યુષણપર્વ ઉજવાયા હતા. ગુરુદેવના પ્રભાવથી ઠેરઠેર તત્ત્વજિજ્ઞાસુ જીવો વધતા
જાય છે.
મં... ગ... ળ ગી... ત
આજે સોનેરી મહામંગળ દિન ઊગ્યો રે... આવો રે સૌ ભક્તજનો મંગળ ગીત ગાઈએરે...
ગુરુરાજ મુખેથી અમૃતઆજે વરસ્યા રે... આવો સૌ ભક્તજનો ગુરુવાણી સૂણીએ રે...
મધૂરા સૂર ગુરુ–વાણીમાં ગાજે... જ્ઞાન ગંગાના પાને પાવન થઈએ રે... આજે૦
ગુરુરાજવાણીમાં ચૈતન્ય ઝળકતો... અંતરથી સૂણતાં ભવની ભાવઠ ભાંગે રે... આજે૦
આવો પધારો ગુરુ અમ આંગણિયે... અંતર આનંદના ફૂલડે વધાવું રે... આજે૦
રત્નચિંતામણિ ગુરુદેવ પધાર્યા... આનંદ મંગળની મીઠી છાયા છવાણી રે... આજે૦
ભારતખંડમાં ગુરુ અજોડ સંત પાક્યા... વાણી કેરી બંસરીથી હિંદ આખું ડોલ્યું રે... આજે૦
શ્રુતસમુદ્ર આજે ગુરુદેવે ખોલ્યાં... સ્વતંત્ર સ્વરૂપના સૂક્ષ્મ ન્યાયો સમજાવ્યા રે... આજે૦
જ્ઞાયકદેવના મીઠાં મંત્રો સૂણાવી... મુક્તિકેરા અણમૂલા માર્ગ બતાવ્યા રે... આજે૦
ગુરુરાજ દેવા તારી સુર કરે સેવા... શી શી કરું તારા ગુણોની મહિમારે... આજે૦
... શી શી કરું તારા ચરણોની સેવા રે... આજે૦
આજે મારે આંગણિયે ગુરુદેવ પધાર્યા... આજ સોનેરી મહા મંગળ દિન ઊગ્યો રે.. આજે૦

PDF/HTML Page 24 of 25
single page version

background image
સ્વાધ્યાય ભવનનો ઉદ્ઘાટન સમારોહ
સોનગઢમાં ગોગીદેવી–બ્રહ્મચર્યાશ્રમમાં બહેનોના સ્વાધ્યાય–વાંચન માટે શ્રી વછરાજજી શેઠે એક
નવું સ્વાધ્યાયભવન બંધાવ્યું છે. આ શ્રી મનફૂલા–સ્વાધ્યાયભવનનું ઉદ્ઘાટન ભાદરવા વદ પાંચમના
રોજ થયું. આ પ્રસંગે પૂ. ગુરુદેવનું પ્રવચન સ્વાધ્યાયભવનમાં થયું હતું... એ વખતે અમીધારાથી પાણી
અને વાણી બંને એક સાથે વરસતા હતા... પણ અંતે, એ ઉપશાંતરસભરી ચૈતન્ય વાણી પાસે પાણીએ
પોતાની તૂચ્છતા સમજીને, વરસવાનું બંધ કર્યું. સવારમાં વરસતા વરસાદ વચ્ચે પ્રવચનની તૈયારી થઈ,
ને ગુરુદેવ સ્વાધ્યાયભવનમાં પધાર્યા. બહેનોએ સ્વાગતગીત ગાયા બાદ પ્રવચનસાર ગા. ૧૯૯ તથા
૨૦૦ ઉપર ગુરુદેવનું સુંદર પ્રવચન થયું તેનો સાર આ અંકમાં આપવામાં આવ્યો છે. પ્રવચન બાદ પૂ.
બેનશ્રીબેને એક મંગલગીત ગવડાવ્યું હતું જે સામે આપ્યું છે. આજે પૂ. ગુરુદેવના આહારદાનનો પ્રસંગ
પણ આશ્રમમાં જ થયો હતો. વળી આ મંગલપ્રસંગે કૃપાનિધાન શ્રી સીમંધર ભગવાનની પણ
ગંધકૂટિસહિત પધરામણી કરવામાં આવી હતી. સ્વાધ્યાયભવનમાં ભગવાન પધારતાં સૌને ઘણો
આનંદ થયો હતો ને આખોય દિવસ ખૂબજ આનંદપૂર્વક પૂજન–ભક્તિ થયા હતા. આમ ઉલ્લાસપૂર્વક
સ્વાધ્યાયભવનનો ઉદઘાટન પ્રસંગ ઊજવાયો હતો.

PDF/HTML Page 25 of 25
single page version

background image
આત્મધર્મ: રજીસ્ટર નં. જી. ૮૨
વૈરાગ્ય
સમાચાર
જામનગરમાં ભાઈશ્રી નવલચંદ છગનલાલના ધર્મપત્ની શ્રી
મંછાબેન આસો સુદ પાંચમના રોજ સ્વર્ગવાસ પામ્યા છે. તેઓ અવાર
નવાર સોનગઢ આવીને લાભ લેતા, અને તેમને ધાર્મિક પ્રેમ સારો હતો.
થોડા વખત પહેલાં જ તેઓ સોનગઢ આવીનેએકાદ માસ રહેલા;
ત્યારબાદ છેલ્લા એકાદ બે માસથી તેઓ બિમાર હતા; છતાં વારંવાર
સોનગઢને યાદ કરીને, જ્ઞાન–વૈરાગ્યનું શ્રવણ–મનન કરતા; એ પ્રમાણે
છેલ્લી ઘડી સુધી ધાર્મિક ભાવનાપૂર્વક તેમણે દેહ છોડયો. ધર્મના
સંસ્કારવડે પરભવમાં તેઓ શીઘ્ર આત્મહિત પામે એ જ ભાવના.
વાંકાનેરના ભાઈશ્રી પોપટલાલ દેવચંદ શેઠ બેંગલોર મુકામે તા.
૩૧–૮–૬૩ ના રોજ હાર્ઠફેઈલથી સ્વર્ગવાસ પામ્યા છે. દેવ–ગુરુ ધર્મની
ભક્તિમાં આગળ વધીને તેઓ આત્મશાંતિ પામે એ જ ભાવના.
રાજકોટમાં ભાઈશ્રી અમૃતલાલ માણેકચંદ મહેતાઆસો સુદ
સાતમના રોજ સ્વર્ગવાસ પામ્યા છે. તેમની તબિયત બરાબર રહેતી ન
હોવા છતાં અવારનવાર સોનગઢ આવીને તેઓ લાભ લેતાહતા. બે
મહિના પહેલાં તેઓ સોનગઢ રહી ગયા હતા. તત્ત્વના અભ્યાસનો
તેમનેસારો પ્રેમ હતો. તત્ત્વ પ્રેમમાં આગળ વધીને તેઓઆત્મહિત સાધે
એ જ ભાવના.
ગ્રાહકોને સૂચના
“આત્મધર્મ”નું નવા વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૪/– (ચાર) )
વેલાસર મોકલી દેવા વિનંતી છે. વી. પી. કરવામાં ખૂબ જ મુશ્કેલી પડે
છે માટે આપનું લવાજમ વેલાસર મોકલવાનો પ્રબંધ કરીને ‘આત્મધર્મ’
–કાર્યાલયની વ્યવસ્થામાં સહકાર આપશો– એવી વિનંતી છે. આ અંક
જરા વિલંબથી પ્રસિદ્ધ થાય છે તે બદલ ક્ષમા પ્રાર્થીએ છીએ.
શ્રી દિ. જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ.
સોનગઢ (સૌરાષ્ટ્ર)
____________________________________________________________________________
શ્રી દિગંબર જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ વતી પ્રકાશક અને
મુદ્રક: હરિલાલ દેવચંદ શેઠ, આનંદ પ્રિન્ટિીંગ પ્રેસ –ભાવનગર