PDF/HTML Page 41 of 49
single page version
તોયે અરે, ભવચક્રનો આંટો નહીં એક્કે ટળ્યો;
સુખ પ્રાપ્ત કરતાં સુખ ટળે છે લેશ એ લક્ષે લહો,
ક્ષણ ક્ષણ ભયંકર ભાવમરણે કાં અહો રાચી રહો?
તાકાત છે કે પ્રભુતા પ્રગટાવી શકે ને દોષનો નાશ કરી નાંખે, આત્માના ભાન વડે
કરી શકે છે, પાપીમાં પાપી જીવ પણ ક્ષણમાં પોતાના વિચાર પલટીને આવું ભાન કરી
ને જીવનને સુધારી શકાય છે. આ મનુષ્યભવ પામીને એ કરવા જેવું છે.
વિદ્વત્તા હોય છતાં જ્ઞાન ન હોય.
સાચી વિદ્વત્તા તે કે જે આત્માર્થે હોય, જેનાથી આત્માર્થ સરે,
આત્મત્વ સમજાય, પમાય; આત્માર્થ હોય ત્યાં જ્ઞાન હોય,
વિદ્વત્તા હોય વા ન પણ હોય.
PDF/HTML Page 42 of 49
single page version
પધાર્યા, ત્યાં ઉમંગથી સ્વાગત થયું. સવારે સમયસારની કળશટીકા (જે હિંદીમાં છપાય
છે) તેના ઉપર, તથા બપોરે નિયમસાર ઉપર સુંદર પ્રવચનો થતા, રાત્રે તત્ત્વચર્ચા થતી.
ગુરુદેવ રાજકોટમાં ફાગણ સુદ ૧ર સુધી રહ્યા; ફાગણસુદ ૧ર ના રોજ રાજકોટ–
જિનમંદિરની પ્રતિષ્ઠાની વર્ષગાંઠ હતી. ફાગણસુદ ત્રીજના રોજ રાજકોટ શહેરમાં શ્રી
સમયવસરણ મંદિર અને માનસ્તંભ–એ બંનેના શિલાન્યાસનું મુહૂર્ત એક સાથે થયું. પૂ.
ગુરુદેવની ઉપસ્થિતિમાં ને તેમની મંગલ છાયામાં એક સાથે બંનેનું શિલાન્યાસ કરતાં
રાજકોટની જનતાને તથા સર્વે મુમુક્ષુઓને ઘણો ઉત્સાહ થતો હતો. શરૂઆતમાં પૂજનાદિ
બાદ ગુરુદેવના સુહસ્તે મંગલ–સ્વસ્તિક કરાવીને શેઠ શ્રી મૂળજીભાઈ ચત્રભુજ
લાખાણીના કુટુંબીજનોએ હર્ષોલ્લાસપૂર્વક શ્રી સમવસરણ મંદિરનું શિલાન્યાસ કર્યું અને
શેઠ શ્રી મોહનલાલ કાનજીભાઈ ધીયા તથા તેમના કુટુંબીજનોએ હર્ષોલ્લાસપૂર્વક શ્રી
માનસ્તંભનું શિલાન્યાસ કર્યુ. આ પ્રસંગે સમવશરણ તથા માનસ્તંભ માટેના ફંડની
રકમો જાહેર થઈ હતી–જેમાં ત્રણલાખ રૂા. ઉપર થયા હતા. આ મંગળ પ્રસંગ માટે
રાજકોટના મુમુક્ષુઓને ધન્યવાદ! અષ્ટહ્નિકા પ્રસંગે નંદીશ્વર મંડલ વિધાન પણ થયુ હતું.
ફાગણ સુદ ૧૩ ની સવારમાં જોરાવરનગર થઈને ફા. સુદ ૧૪ ના ગુરુદેવ રખિયાલ
સ્ટેશને પધાર્યા.
ફાગણ સુદ ૧૪ થી ફા. વદ ત્રીજ સુધી ગુરુદેવની ઉપસ્થિતિમાં ધામધૂમથી ઉજવાયો.
ગુજરાતની જનતાએ પોતાના અનોખા ભક્તિભાવથી આ ઉત્સવને શોભાવ્યો.
ગુજરાતના દિ. જૈન સમાજમાંથી પાંચ હજાર ઉપરાંત માણસો આ ઉત્સવમાં ભાગ લેવા
આવ્યા હતા. ચોસઠઋદ્ધિધારી ભગવંતોનું મંડલવિધાન, ઈન્દ્રપ્રતિષ્ઠા વગેરે વિધિ ઉપરાંત
રોજ રાત્રે ભક્તિ–ભજન થતા, તેમાં ગુજરાતી ભાઈઓ હર્ષથી નૃત્ય કરતા. ગુજરાતના
સમાજમાં ભાઈશ્રી બાબુભાઈનો સારો પ્રભાવ છે; આ પ્રસંગે તેમણે ઉલ્લાસથી સુંદર
વ્યવસ્થા કરીને ઉત્સવને શોભાવ્યો હતો, ને પોતે સજોડે આજીવન બ્રહ્મચર્યપ્રતિજ્ઞા લીધી
હતી. રખિયાલની પ્રતિષ્ઠા એ ગુજરાતનો એક મહાન ઉત્સવ હતો; ઉછામણી વગેરેમાં
સૌ હોંસથી ભાગ લેતા, તેમાં સવાલાખ ઉપરાંતની આવક થઈ હતી.
PDF/HTML Page 43 of 49
single page version
આસપાસના ગામોની જૈન–અજૈન જનતા હજારોની સંખ્યામાં ઉમટી પડી હતી, ચારેકોર
બેસુમાર ભીડ હતી. ઉત્સવમાં આવેલા ગુજરાતીભાઈઓને રહેવા માટે ૧પ૦ જેટલા
તંબુઓ બાંધીને ‘નેમિનાથનગર’ વસાવવામાં આવ્યું હતું. રખિયાલસ્ટેશન જેવા નાના
ગામમાં આવો મોટો ઉત્સવ ગુરુદેવના પ્રતાપે ઉજ્વાયો. આવા મહાન ઉત્સવને
ઉલ્લાસથી શોભવવા માટે રખિયાલના મુમુક્ષુઓને અને ગુજરાતના સાધર્મીઓને
ધન્યવાદ! (અહીં ગુરુદેવ એક વખત સમયસારકલશટીકા ઉપર અને એક વખત
ઋષભજિનસ્તોત્ર ઉપર પ્રવચન કરતા હતા; જિનમંદિરમાં મૂળનાયક શ્રી નેમિનાથ
ભગવાન બિરાજમાન છે; આજુબાજુ પાર્શ્વનાથ અને મહાવીરપ્રભુ છે.
લીધો. ત્યારબાદ તલોદથી વઢવાણ શહેર, ગોંડલ અને જેતપુર થઈ ને પૂ. ગુરુદેવ તા.
૧૪–૩–૬૪ ના રોજ પોરબંદર પધાર્યા છે ને ત્યા આઠ દિવસ બિરાજશે.
માર્ચ તથા ૧ એપ્રીલ; ઉમરાળા તા. ર–૩ એપ્રીલ; ગઢડા તા. ૪–પ; પાટી તા. ૬; રાણપુર
તા. ૭ થી ૧૧; ત્યારબાદ બોટાદ તા. ૧ર થી ૧૯ એપ્રીલ; તેમાં તા. ૧૯ ને ચૈત્ર સુદ
આઠમના રોજ જિનબિંબવેદીપ્રતિષ્ઠાનું મુહૂર્ત. ત્યારબાદ તા. ર૦ થી ર૪ એપ્રીલ (ચૈ. સુ.
૯ થી ચૈ. સુ. ૧૩ સુધી) અમદાવાદ; તા. રપ થી ૩૦ સુધી વચ્ચે રસ્તાના ગામો સુરત,
પાલેજ વગેરે; અને તા. ૧–પ–૬૪ ચૈ. વદ છઠ્ઠના રોજ મુંબઈનગરીમાં પ્રવેશ. ત્યાં તા.
૧૩–પ–૬૪ ને વૈશાખ સુદ બીજનો હીરકજયંતીમહોત્સવ, અને તા. રર–પ–૬૪ ને
વૈશાખ સુદ ૧૧ નું દાદરજિનમંદિરની પંચકલ્યાણકપ્રતિષ્ઠાનું મુહૂર્ત. –પછી તુરતમાં
સુર્વણધામ સોનગઢ તરફ....
પંચકલ્યાણક મહોત્સવ આ ફાગણ સુદ પાંચમથી બારસ સુધી ધામધૂમપૂર્વક ઉજવાઈ
ગયો. આ પ્રસંગે ચાલીસહજાર જેટલા ભક્તજનો એ પાવનતીર્થની છાયામાં એકઠા થયા
હતા ને પાર્શ્વપ્રભુની એ મોક્ષભૂમિમાં પાર્શ્વપ્રભુના પંચકલ્યાણકના પાવન દ્રશ્યો જોઈને
સૌને આનંદ થતો હતો. નંદીશ્વર–મંદિર ઉપર કલશ ચઢાવવાની ઉછામણી રૂા. ૧, ૧૧,
૧૧૧ માં શ્રી શાંતિ–
PDF/HTML Page 44 of 49
single page version
જૈનોની વસ્તી બહુ જ થોડી છે. ઉત્સવ દરમિયાન લગભગ પાંચ હજાર માણસોની
શિલાન્યાસ બાદ જિનેન્દ્રદેવની રથયાત્રા ધામધૂમથી નીકળી હતી, ને આફ્રિકાના
દેશમાં પણ ઉત્સાહપૂર્વક આવી ધામર્મિકપ્રવૃત્તિ બદલ ત્યાંના સર્વે મુમુક્ષુઓને ધન્યવાદ!
PDF/HTML Page 45 of 49
single page version
ગુરુદેવ સાથે દક્ષિણના તીર્થધામોની યાત્રા
કરીને, જ્યાં મુંબઈમાં પગ મુક્યો કે હૃદયને
આંચકો આપે એવા સમાચાર સાંભળ્યા કે
મોહનલાલ કાળીદાસ જસાણીનો સ્વર્ગવાસ થઈ
ગયો. શેઠ શ્રી મોહનભાઈ આ વખતે યાત્રા
પ્રવાસમાં સંઘપતિ તરીકે સોનગઢથી જ ગુરુદેવની
સાથેજ હતા. ગુરુદેવ સાથેના યાત્રાપ્રવાસને
કારણે તેઓ ખૂબ જ ઉલ્લાસમાં હતા ને ગુરુદેવ
સાથે યાત્રા કરતાં તેમને ઘણો હર્ષ થતો હતો. એ
રીતે ઉત્સાહથી દક્ષિણ દેશના બધા તીર્થોની યાત્રા
તબીયત નબળી થયેલી, તેથી આરામ કરવા માટે તેઓને કરારથી પુના જવાનું નક્કી
કર્યું, જતી વખતે તેઓએ ઘણા ભાવપૂર્વક ગુરુદેવના દર્શન કર્યા, ભક્તિથી ગુરુદેવનો
ઉપકાર વ્યક્ત કર્યો, હીરકજયંતી માટે શ્રદ્ધાંજલિનું લખાણ આપ્યું, અને ત્રણચાર દિવસ
આરામ કરીને પોતે જલગાંવ આવી જશે અને પછી ગુરુદેવની સાથે જ રહેશે એવી
ભાવના તેમણે વ્યક્ત કરી; ને ત્યાંથી પૂ. બેનશ્રીબેનની મોટરમાં કરારથી પુના તરફ
રવાના થયા. રસ્તામાં તેઓ પ્રસન્નતા બતાવતા હતા ને વારંવાર ગુરુદેવની જય
બોલાવતા હતા. આ ફેબ્રુઆરીની બીજી તારીખની વાત છે; ત્યારબાદ ત્રીજી તારીખે
બપોરે તો પુનામાં પૂ. ગુરુદેવનું વ્યાખ્યાન સાંભળ્યું, બધાય સાધર્મીઓને પ્રેમથી મળ્યા.
અરસપરસ સમાચાર પૂછયા. ત્યારબાદ તેમના પુત્ર કાન્તિભાઈ સાથે લોનાવાલા
આરામ માટે ગયા.... ને તા. ૪ની સવારમાં તો તેઓ સ્વર્ગવાસ પામી ગયા. તેમના
ચાલ્યા જવાથી માત્ર જસાણી કુટુંબને જ નહિ પરંતુ આપણા આખા સમાજને મહાન
ખોટ પડી છે. તેઓ સેવાભાવી, સરળ સ્વભાવી હતા અને ગુરુદેવ પ્રત્યે તેમને ઘણો
ભક્તિભાવ હતો. તેમાંય છેલ્લા મહિનામાં ગુરુદેવ સાથે યાત્રાપ્રવાસને કારણે તેમના
જીવનમાં જાણે એક પ્રકારનું પરિવર્તન આવી ગયું હોય એવો તેમનો ઉલ્લાસ હતો.
વારંવાર તેઓ કહેતા કે મને ગુરુદેવ સાથે યાત્રામાં બહુ આનંદ આવે
PDF/HTML Page 46 of 49
single page version
તીર્થની ભક્તિના સત્સંગની ભાવનાના, તેમજ ધર્મપ્રેમના સુસંસ્કાર લઈને ગયો છે,
તેની સંધિમાં આગળ વધીને તે પોતાનું આત્મહિત શીઘ્ર સાધે એમ ઈચ્છીએ, અને
આવા પ્રસંગ ઉપરથી ધાર્મિકભાવના પૃષ્ટ કરીને, દેવ–ગુરુની ભક્તિ દ્રઢ કરીને,
સત્સંગમાં અપ્રમાદપણે આત્મહિત સાધવામાં આપણે ઉદ્યમી બનીએ. –––એ જ ભાવના.
તેમને ગુરુદેવ પ્રત્યે ઘણો ભક્તિભાવ હતો ને અવારનવાર સોનગઢ આવીને લાભ લેતા.
ધર્મપ્રભાવના વધે તે માટે પણ તેમને ઘણી ભાવના હતી.
દેહ છોડ્યો. તેઓને જૈનધર્મ માટે ખાસ ગૌરવ હતું; ગુરુદેવ પ્રત્યે પણ તેઓ બહુમાન
ધરાવતા, તેમજ તેમના સુપુત્ર પ્રેમચંદજી પણ બહુમાન ધરાવે છે. તેમના તરફથી
જૈનધર્મના મહિમાસૂચક મોટા રંગીન કેલેન્ડર દર વર્ષે છપાય છે.
પહેલાંં સોનગઢ આવીને તેમણે સત્સમાગમનો લાભ લીધો હતો. મોરબીમાં તેઓ ઘરે
રેકોર્ડિંગમશીન દ્વારા પૂ. ગુરુદેવના પ્રવચનો સાંભળ્યા કરતા; લગભગ છેલ્લી ઘડી સુધી
નિયમસાર ગા. ૩૮ ઉપરનું પ્રવચન સાંભળતાં અને ગુરુદેવનું સ્મરણ કરતાં તેમણે દેહ
છોડ્યો. છેલ્લા અનેક વર્ષોથી તેઓ પૂ. ગુરુદેવના સત્સમાગમમાં આવેલ હતા, ને
પોતાના કુટુંબમાં પણ ધાર્મિક ભાવનાના સંસ્કાર તેઓ રેડતા ગયા છે.
પણ તેઓ ઉત્સાહભર્યો ભાગ લેતા. ગુરુદેવ પ્રત્યે તેમને ઘણો ભક્તિભાવ હતો ને
અવારનવાર સોનગઢ આવીને લાભ લેતા હતા.
તેમણે ગોંડલના દિ. જિનમંદિરને રૂા. પ૦૧/–ભેટ આપ્યા છે.
PDF/HTML Page 47 of 49
single page version
ઉપદેશનો તેમજ ધર્મિકઅભ્યાસનો પણ લાભ મળે છે. મકાન તથા
(ર) ગુજરાતી પાંચમા ધોરણથી એસ. એસ. સી. (મેટ્રિક) સુધી અભ્યાસ
(૩) માસિક ભોજનનો ચાર્જ પૂરી ફીના રૂા. રપ) તથા ઓછી ફીના રૂા.
(૪)
દાખલ થવા ઈચ્છતા વિદ્યાર્થીઓએ તા. રપમી એપ્રિલ સુધીમાં ૧પ ન. પૈ. ની
PDF/HTML Page 48 of 49
single page version
PDF/HTML Page 49 of 49
single page version
