Atmadharma magazine - Ank 307
(Year 26 - Vir Nirvana Samvat 2495, A.D. 1969).

< Previous Page  


Combined PDF/HTML Page 4 of 4

PDF/HTML Page 61 of 66
single page version

background image
* શ્રી કહાન–રત્નચિંતામણિ–જયંતિમહોત્સવ વિશેષાંક *
: વૈશાખ : ૨૪૯પ આત્મધર્મ : પ૯ :
બાલ તીર્થંકર વીરકુંવરનું પારણા ઝૂલન થયું. અહા, નાનકડા તીર્થંકરને અમે ભક્તિથી
ઝૂલાવી રહ્યા છીએ,–અમારા આ હાથ આજે સફળ છે; અને આ ભગવાન મોટા થઈને
દિવ્યધ્વનિ વડે જ્યારે અમને વીતરાગભાવના ઝૂલે ઝુલાવશે ત્યારે અમારું જીવન સફળ
થશે,–આવી અંર્ત ઉર્મિઓથી હજારો ભક્તો હીરની દોરી વડે પ્રભુને હીંચોળી રહ્યા હતા.
રાત્રે ટૂંડલા જૈનકલાકેન્દ્ર ભજન મંડળીએ ભગવાનના ગર્ભથી માંડીને પારણાઝુલન
સુધીના ભાવો નૃત્ય અભિનય–દ્વારા દર્શાવ્યા હતા, જે સુંદર અને રોમાંચક હતા. રાત્રે
સિદ્ધાર્થ મહારાજાની રાજસભા પણ થઈ હતી. ભગવાનના વિવાહ માટે પ્રસ્તાવ રજુ
થયો. પરંતુ ભગવાન તો વિવાહને બદલે વૈરાગ્ય પામ્યા, ને બાર ભાવના ચિંતવવા
લાગ્યા.
વૈશાખ સુદ છઠ્ઠની સવારમાં જ લૌકાંતિક દેવોએ આવીને પ્રભુજીની સ્તુતિ પૂર્વક
વૈરાગ્યનું અનુમોદન કર્યું. ઈન્દ્રો દીક્ષાકલ્યાણક ઉજવવા પાલખી લઈને આવી પહોંચ્યા.
અને વીર ભગવાન તો વીતરાગમાર્ગે સંચર્યા. દીક્ષા માટે વનગમનની ભવ્ય યાત્રા
નીકળી.....દીક્ષાવનમાં (ખેતવાડી–વીલ્સન હાઈસ્કૂલમાં મોટા ઝાડ નીચે) ચારે બાજુ
અપાર ભીડ ને કોલાહલ વચ્ચે પણ ચૈતન્યની પરમ શાંતિમાં લીન થઈને વીરનાથે
મુનિદશા પ્રગટ કરી. ધન્ય એ મુનિદશા! ધન્ય એ પાવન દ્રશ્ય! મોહમયી નગરીમાં
નિર્મોહી મુનિરાજને દેખીને અનેરું વાતાવરણ છવાઈ ગયું હતું. ભગવાનની દીક્ષા પછી
ગુરુકહાને એ મુનિદશાની ભાવના ભાવી અને એ દશાનો પરમ મહિમા પ્રગટ કર્યો. જેનું
ઈન્ડીયન ન્યુઝરીલ (ભારતીય સમાચાર ચિત્ર) સરકાર તરફથી ઉતારવામાં આવ્યું છે,
(–જે આ સમાચાર આપ વાંચતા હશો ત્યારે ઘણું કરીને ભારતના થીએટરોમાં દેખાડાતું
હશે.) દીક્ષાવનમાં ગુરુદેવનું ધારાવાહી પ્રવચન અદ્ભુત હતું.
આજે વૈશાખ સુદ છઠ્ઠે મુંબઈના જિનમંદિરને દસવર્ષ પૂરા થતા હતા તેથી મંદિર
ઉપર ધ્વજારોહણ થયું હતું. સાંજે ઘાટકોપર–જિનમંદિરની વેદીશુદ્ધ તથા કલશ–ધ્વજ શુદ્ધિ
થઈ હતી. રાત્રે ટૂંડલાના જિનેન્દ્ર કલાકેન્દ્ર તરફથી બાકીનાં ત્રણ કલ્યાણકોના ભાવોની
સુંદર રજુઆત નૃત્ય નાટિકા દ્વારા થઈ હતી, –જેમાં રીંછદ્વારા મુનિભક્તિનું દ્રશ્ય આનંદ
કારી હતું.
વૈશાખ સુદ સાતમ (બુધવારે) મુનિરાજ મહાવીર ભગવાનના આહારદાનનું
પવિત્ર દ્રશ્ય હૃદયમાં ભક્તિ જગાડતું હતું મુનિરાજનું પહેલવહેલું આહારદાન દેખીને
હજારો ભક્તો અનુમોદી રહ્યા હતા. આહારદાનનો લાભ બલુભાઈ ચુનીલાલ શાહ
(આટકોટવાળા) ને પ્રાપ્ત થયો હતો, ને તે પ્રસંગે તેમણે બ્રહ્મચર્ય પ્રતિજ્ઞા પણ

PDF/HTML Page 62 of 66
single page version

background image
* શ્રી કહાન–રત્નચિંતામણિ–જયંતિમહોત્સવ વિશેષાંક *
: ૬૦ : આત્મધર્મ : વૈશાખ : ૨૪૯પ
અંગીકાર કરી હતી. (આઝાદ મેદાનની બાજુમાં જ આહારદાન વિધિ થઈ હતી.) બપોરે
ગુરુદેવના સુહસ્તે જિનબિંબો ઉપર અંકન્યાસવિધાન થયું, –જેમાં કુલ ૬૨ જિનબિંબો
ઉપર ગુરુદેવે અંકન્યાસ કર્યું. વિદેહના વીસ તીર્થંકર ભગવંતો, ભારતના ૨૪ તીર્થંકર
ભગવંતો એમ તીર્થંકર ભગવંતોનો મેળો એકસાથે દેખતાં પ્રસન્નતા થતી હતી. ત્રણ
માસમાં જ ત્રણવાર પંચકલ્યાણક અને સો જેટલા જિનબિંબોની સ્થાપના થઈ–એવી
જિનશાસનની મહાન પ્રભાવના ગુરુદેવના પ્રતાપે થઈ રહી છે; ને હજારો જીવો
ગુરુદેવના પ્રવચન દ્વારા જૈનધર્મનો વીતરાગી સન્દેશ સાંભળીને પોતાને ધન્ય સમજે છે.
બપોરે કેવળજ્ઞાન કલ્યાણક પૂજન અને સમવસરણ રચના થઈ હતી.
દિવ્યધ્વનિનો સાર ગુરુદેવે પ્રચવનદ્વારા સમજાવ્યો હતો. ગુરુદેવ વારંવાર કહેતા કે
ભગવાને દિવ્યધ્વનિમાં જે કહ્યું તે જ વાત સાક્ષાત્ સાંભળીને કુંદકુંદાચાર્યદેવે આ
સમયસારમાં સમજાવી છે, ને તે જ વાત અહીં કહેવાય છે. અત્રે ટૂંડલા ભજન મંડળીનો
કાર્યક્રમ હતો.
વૈશાખ સુદ સાતમ (બીજી) ગુરુવારે સવારમાં નિર્વાણકલ્યાણકવિધિ બાદ તરત
જિનેન્દ્રભગવંતોની મલાડ જિનમંદિરે પધરામણી થઈ. જિનેન્દ્રભગવંતોની પ્રતિષ્ઠા કરવા
ગુરુદેવ પણ મલાડ પધાર્યા, ને હજારો ભક્તોએ હોંશથી સ્વાગત કર્યું મંદિરની ચારે
બાજુ બે સુમાર ભીડ અને અપાર હર્ષનાદ વચ્ચે જિનેન્દ્રભગવંતોને બિરાજમાન કર્યાં.
મૂળનાયક ભગવાન ઋષભદેવને બિરાજમાન કરવાનો લાભ મણિલાલ જેઠાલાલ શેઠ
અને તેમના ભાઈઓએ લીધો હતો. આજુ બાજુમાં વાસુપૂજ્ય ભગવાનને તથા
મલ્લિનાથભગવાનને બિરાજમાન કરવાનો લાભ નવનીતભાઈ સી. ઝવેરી તથા
ચંદ્રકાંતભાઈ હરિલાલ દોશીએ–લીધો હતો. આ ઉપરાંત ઉપરના ભાગમાં સીમંધરાદિ
વીસ વિહરમાન ભગવંતોની પ્રતિષ્ઠા થઈ હતી, જેમાં જુદા જુદા ભક્તોએ ઉત્સાહથી
પ્રતિષ્ઠાનો લાભ લીધો હતો. એકસાથે વીસવિહરમાન ભગવંતોની સ્થાપનાના આ
પ્રસંગે ઘણો ઉલ્લાસ હતો. ઉપરથી હેલિકોપ્ટર–વિમાન દ્વારા પુષ્પવૃષ્ટિ થતી હતી.
આકાશમાંથી થતી એ પુષ્પવૃષ્ટિનું દ્રશ્ય મનોહર હતું ને મંદિરની ચારે બાજુ જાણે
ઝગઝગતા રત્નો વરસતા હોય એવું લાગતું હતું. જિનેન્દ્રમહિમાના અવનવા દ્રશ્યો
દેખતાં આનંદ થતો હતો. મલાડ નગરીનું વાતાવરણ જ આજે બદલાઈ ગયું હતું. જાણે
આખી નગરી એકલા જૈનોથી જ ભરેલી હોય! આમ આનંદપૂર્વક મલાડ જિનમંદિરમાં
જિનેન્દ્રભગવંતોની પ્રતિષ્ઠા થઈ.–ત્યાં બિરાજમાન સર્વે જિનેન્દ્રભગવંતોને નમસ્કાર હો
(તે ભગવંતોનું દ્રશ્ય આવતા અંકમાં આપવા પ્રયત્ન કરીશું.)

PDF/HTML Page 63 of 66
single page version

background image
* શ્રી કહાન–રત્નચિંતામણિ–જયંતિમહોત્સવ વિશેષાંક *
: વૈશાખ : ૨૪૯પ આત્મધર્મ : ૬૧ :
બીજે દિવસે વૈશાખ સુદ આઠમે ઘાટકોપર મુકામે જિનેન્દ્ર ભગવંતોની પ્રતિષ્ઠા
કરવા ગુરુદેવ પધાર્યા ને હજારો ભક્તોએ હોંશથી સ્વાગત કર્યું, મંદિરની ચારેબાજુ
બેસુમાર ભીડ ને અપાર હર્ષનાદ વચ્ચે જિનેન્દ્ર ભગવંતોને બિરાજમાન કર્યા. મૂળનાયક
નેમિનાથ ભગવાનને બિરાજમાન કરવાનો લાભ શેઠશ્રી મણિલાલ જેઠાલાલ અને
તેમના ભાઈઓએ લીધે હતો; સીમંધરભગવાનને બિરાજમાન કરવાનો લાભ
જયંતિલાલ બેચરદાસ દોશીએ લીધો હતો. આ ઉપરાંત ઉપરના ભાગમાં ઋષભાદિ
ચોવીસ ભગવંતોની પ્રતિષ્ઠા થઈ હતી, તેમાં જુદા જુદા ભક્તોએ ઉત્સાહથી પ્રતિષ્ઠાનો
લાભ લીધો હતો. એક સાથે ચોવીસ ભગવંતોની સ્થાપનાના આ પ્રસંગે ઘણો ઉલ્લાસ
હતો. ઉપરથી હેલિકોપ્ટર–વિમાન દ્વારા પુષ્પવૃષ્ટિ થતી હતી, –ને સૌને આનંદિત કરતી
હતી. જોકે અહીં ઘાટકોપર ઉપરથી રોજ સેંકડો મોટા મોટા વિમાનો પસાર થતા હોય છે,
પણ આ રીતે જિનેન્દ્ર– ભગવંતો ઉપર પુષ્પવૃષ્ટિ કરવા માટે ઊડી રહેલું હેલિકોપ્ટર
વિમાન દેખીને આખી નગરી આશ્ચર્ય પામતી હતી. જિનેન્દ્ર મહિમા આખી નગરીમાં
પ્રસરી ગયો હતો. આમ આનંદપૂર્વક ઘાટકોપર–જિનમંદિરમાં જિનેન્દ્ર ભગવંતોની
પ્રતિષ્ઠા થઈ. ત્યાં બિરાજમાન સર્વે જિનેન્દ્ર ભગવંતોને નમસ્કાર હો (તે ભગવંતોનું
દ્રશ્ય આવતા અંકમાં આપવા પ્રયત્ન કરીશું)
ઘણા આનંદપૂર્વક બંને ઠેકાણે જિનેન્દ્ર ભગવંતોની પ્રતિષ્ઠા થઈ; અને મંદિર ઉપર
કલશ–ધ્વજ ચઢ્યા. અને એ જિનેન્દ્રધામ શોભી ઊઠ્યા.
બપોરે શાંતિયજ્ઞ બાદ ભગવાનની ભવ્ય રથયાત્રા નીકળી હતી, ને આનંદભર્યા
જય જયકાર પૂર્વક મંગલ ઉત્સવ પૂરો થયો. આ માટે મુંબઈ નગરીના મુમુક્ષુઓને
ધન્યવાદ!
મુંબઈ મુમુક્ષુ મંડળના ઉત્સાહી પ્રમુખશ્રી રમણીકલાલ જેઠાલાલ શેઠ તથા મંત્રીજી
વગેરે બધા ઉત્સાહી કાર્યકરો. તેમજ મલાડના પ્રમુખશ્રી ધીરજલાલ ભાઈલાલ
ડેલીવાળા, તથા ઘાટકોપરના પ્રમુખશ્રી મનમોહનદાસ છોટાલાલ ગાંધી, –વગેરે સૌએ
ઉલ્લાસપૂર્વક ઉત્સવને શોભાવ્યો હતો. માત્ર બે ત્રણ માસમાં મલાડ તેમજ ઘાટકોપર
બંને જગ્યાએ ભવ્ય ઊંચા જિનાલયો તૈયાર થઈ ગયા, તે જિનમંદિરો દેખીને આશ્ચર્ય
અને આનંદ થાય છે.
આ ઉત્સવના પ્રસંગોનું વર્ણન શક્્ય તેટલું સુંદર કરવા પ્રયત્ન કર્યો છે. પરંતુ
મુંબઈના મુશ્કેલી–ભર્યા વાતાવરણમાં સંપાદકથી કેટલાક કાર્યમાં પહોંચી શકાતું ન હતું,

PDF/HTML Page 64 of 66
single page version

background image
* શ્રી કહાન–રત્નચિંતામણિ–જયંતિમહોત્સવ વિશેષાંક *
: ૬૨ : આત્મધર્મ : વૈશાખ : ૨૪૯પ
તેથી કોઈ કોઈ પ્રસંગોનું વર્ણન બાકી રહી ગયું હોવાનો સંભવ છે.
છેલ્લે હર્ષપૂર્વક એક જરૂરી વાતની ખાસ નોંધ લઈશું કે અમદાવાદની જેમ અહીં
મુંબઈ નગરી કે જ્યાં જૈનોની લાખથી અધિક સંખ્યા હોવાનો સંભવ છે–ત્યાં પણ,
દિગંબર જૈનસમાજના આ ભવ્ય પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવમાં મુંબઈના શ્વેતાંબર જૈનસમાજે
અત્યંત મધ્યતાથી, માત્ર મધ્યસ્થતાથી નહિ પણ પ્રેમભાવથી બને તેટલો સહકાર
આપીને આખા જૈનસમાજનું ગૌરવ વધાર્યું છે. જરાય વિખવાદનું નામ નિશાન પરસ્પર
ક્્યાંય બન્યું નથી. મુંબઈ માટે, ને આખા ભારતના જૈનસમાજ માટે આ શોભાની વાત
છે, તેનાથી જૈનસમાજનું ગૌરવ વધ્યું છે. ને ભગવાન જિનેન્દ્રદેવને સૌ પ્રાર્થના કરીએ કે
ભારતભરમાં આ પ્રકારે પરસ્પર મિત્રતાનું વાતાવરણ ફેલાય ને જૈનશાસનનો ઝંડો
ઉન્નત ગગનને શોભાવે.
જય જિનેન્દ્ર
જૈનં જયતુ શાસનમ
વૈરાગ્ય સમાચાર
ચૈત્ર સુદ ૧૨ ના રોજ બપોરે રાજકોટમાં ગુરુદેવનું પ્રવચન ચાલી રહ્યું હતું;
દેહથી ભિન્ન, ‘હું એક શુદ્ધ સદા અરૂપી’ એવા આત્મઅનુભવનું વર્ણન ચાલી રહ્યું હતું,
હજારો શ્રોતાઓ એના શ્રવણમાં મશગુલ હતા; ત્રણને માથે ચાલીસ મિનિટ થઈ હતી;
ત્યાં પ્રવચન સાંભળતાં–સાંભળતાં ગોંડલના કેશુભાઈ પટેલનું માથું એકાએક ઢળી ગયું.
કોઈને એમ કે ગરમી લાગવાથી આમ થયું હશે એટલે હવા નાંખી; પણ એનું તો
પ્રાણપંખેરું જ ઊડી ગયું હતું. પટેલ કણબી હોવા છતાં જૈનધર્મનો તેમને સારો રસ હતો,
તેમણે ગુરુદેવ સાથેના યાત્રાસંઘમાં તીર્થયાત્રા પણ કરી હતી. ગોંડલ–જિનમંદિરના
કાર્યોમાં તેઓ ઉત્સાહથી ભાગ લેતા હતા. ચૈત્ર સુદ તેરસના પ્રસંગે રાજકોટ ખાસ લાભ
લેવા આવેલા, ત્યા પ્રવચન સાંભળતાં સાંભળતાં જ સ્વર્ગવાસ પામી ગયા! રે અનિત્ય
સંસાર! એને છોડીને ધુ્રવપદ સાધવા જેવું છે. સ્વર્ગસ્થ આત્મા તત્ત્વસંસ્કારમાં આગળ
વધીને આત્મહિત પામે–એમ ઈચ્છીએ છીએ.
સનાવદના ભાઈ બાબુલાલજી ધન્નાલાલસા ચૈત્ર વદમાં સ્વર્ગવાસ પામી ગયા
છે. ગુરુદેવ પ્રત્યે તેમને પ્રેમ હતો ને અવારનવાર સોનગઢ આવીને લાભ લેતા હતા.
દેવગુરુશરણે તેઓ આત્મહિત પામે.

PDF/HTML Page 65 of 66
single page version

background image
* શ્રી કહાન–રત્નચિંતામણિ–જયંતિમહોત્સવ વિશેષાંક *
સુવર્ણધામ આજ ઉજિયારા હૈ.....સ્વાગત આજ તુમારા હૈ
रत्नत्रयवरद शतं जीव शरद:

PDF/HTML Page 66 of 66
single page version

background image
* શ્રી કહાન–રત્નચિંતામણિ–જયંતિમહોત્સવ વિશેષાંક *
ફોન નં : ૩૪ “આત્મધર્મ” Regd. No. G. 182
જૈનદર્શન શિક્ષણવર્ગ
સોનગઢમાં દરવર્ષની માફક જૈન વિદ્યાર્થી ભાઈઓ માટેનો ધાર્મિક શિક્ષણવર્ગ
વૈશાખ વદ ૧૦ ને રવિવાર તા. ૧૧–પ–૬૯ થી શરૂ થઈને જેઠ સુદ ૧૪ તા. ૩૦–પ–૬૯
સુધી પૂ. ગુરુદેવની મંગલ–છત્રછાયામાં ચાલશે. આ શિક્ષણનો લાભ લેવા ઈચ્છા હોય
તેમણે નીચેના સરનામે પત્રવ્યવહાર કરવો.
શિક્ષણવર્ગ
જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ
સોનગઢ (સૌરાષ્ટ્ર)
(બે માસના શિક્ષણ શિબિર સંબંધી માહિતિ પ્રાપ્ત થયે પ્રગટ કરીશું)
ગુરુદેવનો પ્રવાસ કાર્યક્રમ–
મુંબઈમાં આનંદપૂર્વક પંચકલ્યાણક પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ ઉજવાયા બાદ મલાડ તથા
ઘાટકોપરના જિનાલયોમાં જિનેન્દ્ર ભગવંતોની પ્રતિષ્ઠા કરીને પૂ. ગુરુદેવ તા. પ–પ–
૬૯ ના રોજ વિમાન દ્વારા મુંબઈથી ઈન્દોર પધારશે; છઠ્ઠી તારીખે ત્યાં રહેશે; અને
ત્યાંથી તા. ૭ તથા ૮ ના રોજ મક્ષીજી મુકામે નવા જિનાલયમાં પાર્શ્વનાથ
ભગવાનના ભવ્ય પ્રતિમાજી (–કે જેના પર અંકન્યાસ રણાસણમાં થયું હતું) તેની
પ્રતિષ્ઠા કરવા પધારશે. ત્યાંથી તા. ૯ મી એ ઈંદોર થઈને મુંબઈ; અને તા. દસમીએ
વિમાનદ્વારા ભાવનગર થઈને તે જ દિવસે સોનગઢ પધારશે. મક્ષીજીમાં વેદી
પ્રતિષ્ઠાનું મૂરત વૈશાખ વદ સાતમ (તા. ૮) ના રોજ છે.
નવીન પ્રકાશનો–
* ઘણા જિજ્ઞાસુઓમાં જેની માંગણી હતી તે ગ્રંથાધિરાજ સમયસારની નવી ગુજરાતી
આવૃત્તિનું પ્રકાશન વૈશાખ સુદ બીજે થયું છે. કિંમત રૂા. ૬. પ૦
* મ્યગ્દર્શન (પુસ્તક પહેલું) મરાઠી ભાષામાં પ્રકાશન થયું છે; કિંમત રૂા. એક
* ગુરુદેવનો જીવન પરિચય આ નવીન પુસ્તક સૌને ઉપયોગી છે, ગુરુદેવના જીવનના
અવનવા પ્રસંગો આપને આનંદ પમાડશે. કિંમત એક રૂપિયો.
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
શ્રી દિગંબર જૈન સ્વાધ્યાય મંદિર ટ્રસ્ટ વતી પ્રકાશક અને
મુદ્રક: મગનલાલ જૈન, અજિત મુદ્રણાલય: સોનગઢ (પ્રત: ૨પ૦૦)