PDF/HTML Page 41 of 45
single page version
પણ લંકામાં જૈનધર્મ ફેલાયેલો હતો. તે સંબંધી ઉલ્લેખ બૌદ્ધસાહિત્યમાં પણ છે.
આ બાબત
હોગા, જિસને જૈનધર્મકે એક ઐસે ગૌરવમય સાક્ષ્યકી ઔર સંકેત કિયા હૈ
જિસકા પત્તા સ્વયં જૈનસમાજકો ભી નહીં હૈ; અશોક કે પુત્ર ઔર પુત્રી, મહેન્દ્ર
ઔર સંઘમિત્ર જબ લંકામેં ધર્મપ્રચારાર્થ ગયે તો વહાં ઉન્હોંને અપનેસે પૂર્વ
સ્થાપિત નિર્ગ્રંથ (જૈન) સંઘકો દેખા.” (દિલ્હીથી પ્રાપ્ત)
પ્રતાપે અહીં નાઈરોબી મુમુક્ષુમંડળના ભાઈ–બહેનો ભાવપૂર્વક દશલક્ષણપર્વ
આનંદથી ઉજવી રહ્યા છીએ. દરરોજ ત્રણસો–ચારસો જેટલા રુચિવાન જીવો
હોંશથી લાભ લ્યે છે. ઘણા જીવો ધર્મના સ્વરૂપનો વિચાર કરતા થયા છે. સાત
હજારની અહીંની નાતમાં ઘણાં વિચારક જીવો છે. ધર્મનું સાચું સ્વરૂપ શું છે તેનો
દરેક જીવે સ્વતંત્રપણે વિચાર કરવો જોઈએ. જન્મ–મરણથી રહિત થવું છે તો
નિર્ગ્રંથ પુરુષોના વીતરાગમાર્ગે જવું પડશે, બીજી રીતે મોક્ષમાર્ગ નહીં આવે. ત્યાં
(સોનગઢમાં) તો ધર્મકાળ વર્તે છે; ગુરુદેવના પ્રતાપે આફ્રિકા ઇંગ્લાડ ને
અમેરિકા જેવા દેશોમાં પણ આ વાતને સાંભળનારા જિજ્ઞાસુઓ છે, કેમકે દરેક
જીવને સુખ જોઈએ છે ને સુખનો ઉપાય શોધે છે. પર્યુષણમાં ખૂબ જ ઉત્સાહ
હતો; કુટુંબ પરિવાર સહિત સૌ પહોંચી જતા હતા, નાના બાળકોમાં પણ સારો
ઉત્સાહ જાગ્યો છે. સવારમાં જિનદેવની સમૂહપૂજા, પછી વાંચન, બપોરે વાંચન,
તથા સાંજે પ્રતિક્રમણ–આરતિ–વાંચન–ભક્તિ થતાં હતા. –આમ આખો દિવસ
હોંશપૂર્વક કાર્યક્રમમાં સૌ ભાગ લેતા હતા. –ખરેખર જીવનમાં આ જ કરવા જેવું
છે; આ સિવાય બધુંય આ જીવ માટે નકામું છે. ભવભ્રમણનો અંત અને
મોક્ષસુખની પ્રાપ્તિ માટે આ જ કાયે છૂટકો છે, અને તેમાં જ આનંદ છે.
નાઈરોબીની જેમ મોમ્બાસામાં પણ પર્યુષણપર્વ આનંદથી ઉજવાયા હતા.
બીજા જૈનભાઈઓ પણ ઉત્સાહથી જ્ઞાનનો લાભ લ્યે એવી ભાવના સાથે
ધન્યવાદ! –સં.
PDF/HTML Page 42 of 45
single page version
લાગણી ભીના પત્રો આવ્યા છે; આત્મધર્મ પ્રત્યેની ઉચ્ચ લાગણીઓ માટે તેમનો
સૌનો આભાર માનીએ છીએ.
‘સિદ્ધક્ષેત્ર’ એટલે જ્યાંથી કોઈ જીવો સિદ્ધપદ પામ્યા હોય–મોક્ષ પામ્યા હોય તે
સ્થાન; જેમકે સોનગઢ પાસે શત્રુંજયપર્વત છે ત્યાંથી પાંડવો મોક્ષ પામ્યા છે;
ગીરનાર પરથી નેમપ્રભુ મોક્ષ પામ્યા છે, તેથી તે સિદ્ધક્ષેત્ર છે. ભારતનું સૌથી
મોટું સિદ્ધક્ષેત્ર બિહારમાં સમ્મેદશિખર છે, ત્યાંથી આ ચોવીસીના ર૦ તીર્થંકરો
મોક્ષ પામ્યા છે. સામાન્યપણે મધ્યલોકના અઢી દ્વીપ (તથા બે સમુદ્ર) જેની
લંબાઈ (વ્યાસ) ૪પ લાખ યોજન થાય છે, તે સિદ્ધપદ પામવાનું ક્ષેત્ર છે,
ત્યાંથી બહારના ભાગમાં સિદ્ધપદ પમાતું નથી; ઉપર ૪પ લાખ જોજનની
સિદ્ધશિલા છે, તેનાથી થોડેક ઊંચે અનંત સિદ્ધભગવંતો બિરાજે છે; એ
સિદ્ધભગવંતોની મુક્તિનગરીનો ઘેરાવો ૪પ લાખ યોજના વ્યાસવાળો છે.
ભગવાન રામચંદ્રજી મોક્ષ પામ્યા છે તે સત્ય છે; અત્યારે તેઓ સિદ્ધપદે બિરાજે
છે. સિદ્ધપદ થયા પછી કોઈને અવતાર હોય નહિ. આ બાબતમાં બીજા લોકો શું
કહે છે તેના ખંડનની પંચાતમાં આ કાળે પડવા જેવું નથી. પોતે સિદ્ધાંત સમજી
લેવો. બીજાની સાથે વાદવિવાદમાં ઊતરવાની જરૂર નથી.
રામ–કૃષ્ણ–મહાવીર વગેરે અવતારો એક જ જીવના નથી પણ જુદાજુદા જીવોના
તે અવતાર છે, ને તે સત્ છે. શ્રીકૃષ્ણ અત્યારે જ્યાં છે ત્યાં પોતાના આત્માના
આનંદમાં બિરાજે છે. જગતના બાહ્યદ્રષ્ટિવાળા સાધારણ જીવો એ મહાન
અંતરાત્મા–શ્રીકૃષ્ણને ઓળખી શકે તેમ નથી. ધાર્મિક બાબતમાં બીજા સાથે
વાદવિવાદમાં બને ત્યાંસુધી ન ઊતરવું. પોતે પોતાનું કરી લેવાનો ગંભીરમાર્ગ છે.
વીતરાગમાર્ગમાં જ છે. જય હો વીતરાગમાર્ગનો... જય હો જૈનધર્મનો. વીતરાગ
જૈનમાર્ગના ઉપાસકોને ધન્ય છે.
ત્યારે, મુમુક્ષુએ તરત જ વીતરાગી પંચપરમેષ્ઠીને યાદ કરીને શાંતિચિત્તે જીવને
PDF/HTML Page 43 of 45
single page version
મોકલવા સૂચના છે.
PDF/HTML Page 44 of 45
single page version
ર. હું મોટો ને બીજા નાના–એમ કોઈનો તિરસ્કાર ન કરવો જોઈએ.
૩. કોઈ પૈસા વધારે આપે કે ઓછા આપે તે ઉપરથી માપ ન કરવું
જોઈએ.
પ. ભાઈ, અત્યારે આ વાત મહા ભાગ્યયોગે અહીં આવી ગઈ છે. આ
પોતાનું કલ્યાણ થાય તેમ કરવું જોઈએ.
ઊભો થાય–તે મુમુક્ષુને શોભે નહિ.
સંસ્કાર ટકશે નહીં.
૧૦. સંસારથી તો જાણે હું મરી ગયો છું–એમ તેનાથી ઉદાસીન થઈને
PDF/HTML Page 45 of 45
single page version
