Atmadharma magazine - Ank 375
(Year 32 - Vir Nirvana Samvat 2501, A.D. 1975).

< Previous Page  


Combined PDF/HTML Page 3 of 3

PDF/HTML Page 41 of 49
single page version

background image
: ૩૮ : આત્મધર્મ : પોષ : ૨૫૦૧
૭. ધંધામાં પડેલું આખું જગત અજ્ઞાનવશ કર્મ તો કરે છે, પરંતુ મોક્ષના કારણભૂત
પોતાના આત્માનું ચિંતન એક ક્ષણ પણ કરતું નથી.
૮. જ્યાં સુધી આ આત્મા સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રરૂપ બોધિ નથી પામતો, ત્યાં
સુધી સ્ત્રી–પુત્રાદિકમાં મોહિત થઈને દુઃખ ભોગવતો થકો તે લાખો યોનિઓમાં
પરિભ્રમણ કરે છે.
૯. હે જીવ! તને ઈષ્ટ લાગતાં ઘર, પરિજન અને શરીર એ બધાં પદાર્થો તારાથી
જુદાં છે, તેને તું પોતાના ન માન. એ બધાં કર્માધીન થયેલી જંજાળ છે–એમ
યોગીઓએ આગમમાં બતાવ્યું છે.
૧૦. હે જીવ! તેં મોહને વશ થઈને, જે દુઃખ છે તેને સુખ માની લીધું અને જે સુખ છે
તેને દુઃખ માની લીધું; તેથી તું મોક્ષ પામ્યો નહિ.
૧૧. ધન અને પરિજનનું ચિંતન કરવાથી હે જીવ! તું મોક્ષ પામતો નથી; માટે તું
તારા આત્માનું જ ચિંતન કર. –એમ કરવાથી તું મહત્ સુખને પામીશ.
૧૨. હે જીવ! જ્યાં દુષ્કૃત્યનો વાસ છે એને તું ગૃહવાસ ન સમજ. ચોક્કસ એ તો
યમનો ફેલાવેલો ફંદો છે, તેમાં શંકા નથી.
૧૩. હે મૂઢ જીવ! બહારનું બધું કર્મજાળ છે; પ્રગટ ફોતરાંને તું કૂટ મા. ઘર–પરિજનને
શીઘ્ર છોડીને નિર્મળ શિવપદમાં તું પ્રીતિ કર.
૧૪. આકાશમાં (અર્થાત્ શુદ્ધ આત્મામાં) જેનો નિવાસ છે તેનો મોહ વિનષ્ટ થઈ
જાય છે, મન મૃત્યુ પામે છે, શ્વાસોવાસ છૂટી જાય છે ને તે કેવળજ્ઞાનરૂપે
પરિણમી જાય છે.
૧૫. સર્પ બહારમાં કાચળીને તો છોડે છે પરંતુ અંદરના ઝેરને નથી છોડતો, તેમ
અજ્ઞાની જીવ દ્રવ્યલિંગ ધારણ કરીને બાહ્યત્યાગ તો કરે છે પરંતુ અંતરમાંથી
વિષયભોગની ભાવનાને છોડતો નથી.
૧૬. જે મુનિ છોડેલા વિષયસુખોની ફરીથી અભિલાષ કરે છે તે મુનિ, કેશલોચન
અને શરીર–શોષણના કલેશને સહવા છતાં સંસારમાં જ ભ્રમણ કરે છે.
૧૭. આ વિષયસુખ તો બે દિવસ રહેનારાં–ક્ષણિક છે, પછી તો દુઃખની જ પરિપાટી
છે. માટે હે જીવ! તું તારા આત્માને ભૂલીને પોતાના જ ખભા ઉપર કૂહાડાનો
પ્રહાર ન કર.
૧૮. જેમ દુર્જન પ્રત્યે કરેલા ઉપકાર નકામા જાય છે તેમ, હે જીવ! તું આ શરીરને
નવરાવીને તેલમર્દન કર

PDF/HTML Page 42 of 49
single page version

background image
: પોષ : ૨૫૦૧ આત્મધર્મ : ૩૯ :
અને તેને સુમિષ્ટ આહાર દે–તે બધુંય નિરર્થક જવાનું છે.–અર્થાત્ આ શરીર
તારા ઉપર કાંઈ ઉપકાર કરવાનું નથી, માટે તું એની મમતા છોડ.
૧૯. અસ્થિર મલિન અને નિર્ગુણ એવી કાયા વડે જો સ્થિર, નિર્મળ અને સારભૂત
ગુણવાળી ક્રિયા વૃદ્ધિગત થતી હોય તો તે ક્રિયા કેમ ન કરીએ? (અર્થાત્ આ
શરીર વિનાશી, મલિન અને ગુણ વગરનું છે, તેની મમતા છોડીને, તેમાં રહેલા
અવિનાશી, પવિત્ર અને સારભૂત ગુણસહિત એવા આત્માની ભાવના જરૂર
કર્તવ્ય છે.)
૨૦. વિષ ભલું, વિષધર–સર્પ પણ ભલો, અગ્નિ કે વનવાસનું સેવન પણ ભલું,–પરંતુ
જિનધર્મથી વિમુખ એવા મિથ્યાત્વીઓનો સહવાસ ભલો નથી.
૨૧. જે જીવ મૂળગુણોનું ઉન્મૂલન કરીને ઉત્તરગુણોમાં સંલગ્ન રહે છે તે, ડાળીને ચુકી
ગયેલા વાનરની જેમ નીચે પડીને ભગ્ન થાય છે. (મૂળગુણથી ભ્રષ્ટ જીવ
સાધુપણાથી ભ્રષ્ટ થાય છે.)
૨૨ જો તેં આત્માને નિત્ય અને કેવળજ્ઞાનસ્વભાવી જાણી લીધો છે, તોપછી હે
વત્સ! શરીર ઉપર તું અનુરાગ કેમ કરે છે?
૨૩. જિનવચનની અપ્રાપ્તિથી, ચોરાશી લાખ યોનિ મધ્યે એવો કોઈ પ્રદેશ બાકી નથી
રહ્યો–કે જ્યાં જીવે પરિભ્રમણ ન કર્યું હોય.
૨૪. જેના ચિત્તમાં જ્ઞાનનું વિસ્ફુરણ થયું નથી, અને જે કર્મના હેતુને જ (પુણ્ય–
પાપને જ) કરે છે, તે મુનિ સકલ શાસ્ત્રોને જાણતો હોય તોપણ સુખને નથી
પામતો.
૨૫. બોધિથી વિવર્જિત એવા હે જીવ! તું તત્ત્વને વિપરીત માને છે,–કેમકે કર્મથી
રચાયેલા ભાવોને તું આત્માના માને છે.
૨૬. હું ગોરો છું, હું શામળો છું, હું વિભિન્ન વર્ણવાળો છું. હું દૂબળો છું કે હું સ્થૂળ છું–
એમ હે જીવ! તું ન માન.
૨૭. તું નથી તો પંડિત, કે નથી મૂર્ખ; નથી ઈશ્વર કે નથી દાસ; નથી ગુરુ કે નથી
કોઈનો શિષ્ય;–એ સર્વે વિશેષતા તો કર્મજનિત છે. (સ્વભાવથી બધા જીવો
જ્ઞાનસ્વરૂપે સરખા છે.)
૨૮. વળી હે જીવ! નથી તો તું કોઈનું કારણ, કે નથી કાર્ય; નથી તું સ્વામી કે નથી
સેવક; નથી શૂરો કે નથી કાયર, અને નથી ઉત્તમ કે નથી નીચ.
૨૯. પુણ્ય કે પાપ, કાળ કે આકાશ,

PDF/HTML Page 43 of 49
single page version

background image
: ૪૦ : આત્મધર્મ : પોષ : ૨૫૦૧
ધર્મ–અધર્મ કે કાયા–તે પણ તું નથી. –હે જીવ! ચેતનભાવ સિવાય આમાંથી એક
પણ તું નથી. (જીવના અશુદ્ધભાવ, અને પાંચ અજીવ, એનાથી ભિન્ન
શુદ્ધચેતનભાવ તે તું છો.)
૩૦. નથી તું ગોરો કે નથી શામળો, એક પણ વર્ણવાળો તું નથી; દુર્બળ અંગ કે સ્થૂળ
અંગ તે તું નથી, તે તો બધા વર્ણસહિત (જડ) છે. તારું સ્વરૂપ તેનાથી જુદું
જાણ.
૩૧. વળી, શ્રેષ્ઠ બ્રાહ્મણ તું નથી, વૈશ્ય નથી, ક્ષત્રિય કે અન્ય પણ તું નથી. તેમજ તું
પુરુષ–નપુંસક કે સ્ત્રી નથી. –એમ વિશેષ જાણ.
૩૨. હું તરુણ છું, બૂઢો છું કે બાળક છું, સૂર છું, દિવ્યપંડિત છું, ક્ષપણક અર્થાત્
દિગંબર છું, વંદક છું કે શ્વેતાંબર છું, –એવું કાંઈપણ તું ચિંતવ મા.
૩૩. હે જીવ! દેહનાં જરા–મરણ દેખીને તું ભય ન કર; પોતાના આત્માને તું અજર–
અમર પરમબ્રહ્મ જાણ.
૩૪. જરા અને મરણ એ બંને શરીરનાં છે, વિચિત્ર વર્ણ પણ શરીરનાં જ છે, વળી હે
જીવ! રોગને પણ તું શરીરનો જ જાણ, અને લિંગો પણ શરીરનાં જ છે.
૩૫. હે આત્મા! નિશ્ચયથી તું એમ જાણ કે તેમાંથી એક પણ સંજ્ઞા જીવને નથી;–જરા
કે મરણ બંને નથી, રોગ નથી, ને લિંગ કે વર્ણ પણ નથી.
૩૬. કર્મ કેરા ભાવને જો તું આત્મા કહે છે તો તું પરમપદને નહીં પામી શકે, પરંતુ
હજી પણ સંસારમાં ભ્રમણ કરીશ.
૩૭. જ્ઞાનમય આત્મા સિવાય બીજા બધા ભાવો પરાયા છે; તેમને છોડીને હે જીવ! તું
શુદ્ધસ્વભાવને ધ્યાવ.
૩૮. જે વર્ણરહિત છે, જે જ્ઞાનમય છે, જે સદ્ભાવને ભાવે છે, જે સંત અને નિરંજન
છે તે જ શિવ છે (કલ્યાણરૂપ છે), માટે તેમાં જ અનુરાગ કરો.
૩૯. ત્રણ ભુવનમાં દેવ તો જિનવર દેખાય છે, અને જિનવરદેવમાં આ ત્રણભુવન
દેખાય છે; જિનવરના જ્ઞાનમાં સકળ જગત દેખાય છે, તેમાં કોઈ ભેદ કરવો નહીં.
૪૦. કોઈ કહે છે કે હે જીવો! તમે જિનને જાણો....જાણો! પરંતુ જો જ્ઞાનમય આત્માને
દેહથી અત્યંત જુદો જાણી લીધો, તો પછી ભલા! બીજું શું જાણવાનું બાકી રહ્યું?
૪૧. કોઈ કહે છે કે હે જીવો! તમે જિનને વંદો......જિનને વંદો.–પરંતુ જો પોતાના દેહમાં
જ રહેલા પરમાર્થને જાણી લીધો, તો પછી ભલા! બીજા કોને વંદવાનું બાકી રહ્યું?

PDF/HTML Page 44 of 49
single page version

background image
: પોષ : ૨૫૦૧ આત્મધર્મ : ૪૧ :
૪૨. (૧) જેમ હાથીનું બચ્ચું અથવા ઊંટ કમળને દેખતાં પોતાનાં બંધન તોડીને
વિચરે છે, તેમ જેનું મન અક્ષયિનીરામા (મુક્તિરમણી) માં લાગેલું છે તે
બુધજન જગતમાં રતિ કેમ કરે છે? (–તે સંસારનાં બંધન તોડીને મોક્ષમાર્ગમાં
વિચરે છે.)
(બીજો અર્થ: અક્ષય એવી મોક્ષસુંદરીમાં જેનું મન લાગ્યું છે તે બુધજન જગતમાં
રતિ કેમ કરે? માટે હે જીવ! તું ઊંટ ઉપર પલાણ નાંખ અને તેનાં બંધન છોડી
દે–કે જેથી તે (મોક્ષ તરફ) આગળ વધે.
૪૩. હે જીવ! પાંચ ઈન્દ્રિયના સંબંધમાં તું ઢીલો ન થા. (–ઉગ્રપણે તેને વશ કર.) તેમાં
બેનું તો નિવારણ કર–એક તો જીભને રોક અને બીજું પરાઈ નારીને છોડ.
૪૪. રે જીવ! તેં ન તો પાંચ બળદ રાખ્યા, કે ન કદી તું નંદનવનમાં ગયો, મફતનો
પરિવ્રાજક થઈ ગયો!–તેમ તેં ન તો આત્માને જાણ્યો કે ન પરને જાણ્યા,
મફતનો પરિવ્રાજક બની બેઠો! (પાંચ ઈન્દ્રિયરૂપી બળદને જેણે વશ નથી કર્યા,
ને સ્વ–પરનું ભેદજ્ઞાન કરીને ચૈતન્યના નંદનવનમાં જેણે પ્રવેશ નથી કર્યો તેને
પ્રવજ્યા હોતી નથી.)
૪૫. હે સખી! પિયુને તો બહારમાં પાંચનો સ્નેહ લાગ્યો છે; જે દુષ્ટ પરની સાથે
મળેલો છે તેનું સ્વઘરમાં આગમન દેખાતું નથી. (પાંચ ઈન્દ્રિયના વિષયોમાં
ફસાયેલો જીવ સ્વપરિણતિના આત્મિકઆનંદને અનુભવી શકતો નથી.)
૪૬. જ્યારે મન ચિંતારહિત–નિશ્ચિત થઈને સૂઈ જાય છે (એટલે કે એકાગ્ર થઈને
થંભી જાય છે) ત્યારે જ તે ઉપદેશને સમજી શકે છે; અને અચિત્ત વસ્તુથી
ચિત્તને જે અલગ કરે છે તે જ નિશ્ચિંત થાય છે.
૪૭. જે આગળ દેખતો થકો માર્ગમાં (ધ્યેય તરફ) ચાલ્યો જાય છે, તેના પગમાં
કદાચિત્ કાંટો લાગી જાય તો લાગો, તેમાં તેનો દોષ નથી. (પૂર્વકૃત કોઈ
અશુભ ઉદય આવી પડે તેમાં વર્તમાન આરાધનાનો દોષ નથી.)
૪૮. એને છોડી દો....મોકળું મેલી દો....સ્વતંત્રપણે એને જ્યાં ગમે ત્યાં ભલે જાય;
સિદ્ધિ–મહાપુરી તરફ એને આગળ વધવા દો. કાંઈ હર્ષ–વિવાદ ન કરો.
(આત્માને ઈન્દ્રિયવિષયોના બંધનથી મુક્ત કરીને, મોક્ષપુરી તરફ આનંદથી
જવા દો. પાંચ ઈન્દ્રિયવિષયોથી મુક્ત થયેલું મન સિદ્ધપુરી તરફ પ્રયાણ કરે છે.)
: (ચાલુ)

PDF/HTML Page 45 of 49
single page version

background image
: ૪૨ : આત્મધર્મ : પોષ : ૨૫૦૧
પૂ. ગુરુદેવના મંગલ પ્રવાસનો કાર્યક્રમ
એક તરફ ભારતભરમાં ભગવાન મહાવીરના નિર્વાણનો
અઢીહજારવર્ષીય મહાન ઉત્સવ ચાલી રહ્યો છે, ઠેરઠેર ધર્મચક્રનું
પ્રવર્તન થઈ રહ્યું છે; તો બીજી તરફ વીરનાથપ્રભુના
પંચકલ્યાણક તેમજ તીર્થયાત્રા વગેરે મંગલપ્રસંગ નિમિત્તે
ગુરુદેવનો મંગલ પ્રવાસ ભારતના અનેક ભાગમાં થવાનો છે,
તેમાં ગુરુદેવ ઠેરઠેર વીરનાથનો મંગલસન્દેશ સંભળાવશે. તે
પ્રવાસના કાર્યક્રમની વિગતો નીચે મુજબ છે–

*
સોનગઢથી માહસુદ ૧ તા. ૧૧ ને મંગળવારે સવારમાં પ્રસ્થાન કરી તા. ૧૧–
૧૨ જેતપુર થઈને તા. ૧૩મીએ જુનાગઢ–ગીરનાર તળેટીમાં પધારશે.
* જુનાગઢ–ગીરનાર માહસુદ ૨ થી ૫ (તા. ૧૩ થી ૧૬ ફેબ્રુઆરી), તે દરમિયાન
ગીરનાર તળેટીની ધર્મશાળામાં નવનિર્મિત માનસ્તંભમાં વેદીપ્રતિષ્ઠા થશે; તથા
ગીરનારતીર્થની યાત્રા માહસુદ ૪ ને શનિવારે થશે. પ્રતિષ્ઠાનું મૂરત માહસુદ
પાંચમનું છે. ગુજરાતનો યાત્રાસંઘ પણ ધર્મચક્રસહિત તીર્થયાત્રામાં ભાગ લેશે.
* જુનાગઢ પછી ગુરુદેવ એક દિવસ માટે સોનગઢ (તા. ૧૭ મીએ) પધારશે. તા.
૧૮–૧૯ સૂરત, તા. ૨૦ મુંબઈ થઈને તા. ૨૧મીને શુક્રવારે ભોપાલ પધારશે.
* ભોપાલ–પીપલાની (તા. ૨૧ થી ૨૮) તે દરમિયાન ત્યાં પંચકલ્યાણક પ્રતિષ્ઠા
મહોત્સવનું ભવ્ય આયોજન છે. પ્રતિષ્ઠાનું મૂરત માહવદ ત્રીજ છે.
* ભોપાલ પછી તા. ૧ માર્ચે બેગમગંજ થઈને, તા. ૨–૩–૪ માર્ચ ખુરઈ પધારશે.
ત્યાં માનસ્તંભવેદીપ્રતિષ્ઠા (માહવદ સાતમે) છે.
* સનાવદ (તા. ૫ થી ૮) તે દરમિયાન સમવસરણમાં સીમંધરપ્રભુની વેદીપ્રતિષ્ઠા
(માહવદ ૧૧ ની) છે. (તા. ૯ મીએ ઇંદોર અને ભોપાલ થઈને સાગર તરફ)
* સાગર (તા. ૧૦ થી ૧૩ માર્ચ); બીના–બજરિયા (તા. ૧૪–૧૫);
* ઈન્દોર (તા. ૧૬ થી ૧૯).

PDF/HTML Page 46 of 49
single page version

background image
: પોષ : ૨૫૦૧ આત્મધર્મ : ૪૩ :
* લોહારદા તા. ૨૦ થી ૨૨; ખાતેગાંવ (તા. ૨૩–૨૪ ફા. સુદ. ૧૧–૧૨);
બડનગર (તા. ૨૫–૨૬ માર્ચ)
* સિદ્ધવરકૂટ–તીર્થયાત્રા (તા. ૨૭–૨૮ માર્ચ: ફાગણસુદ ૧૫ તથા વદ ૧) ખંડવા
(તા. ૨૯–૩૦–૩૧).
* જલગાંવ (એપ્રિલ તા. ૧–૨–૩); ધરણગાંવ (તા. ૪); ત્યાંથી ઔરંગાબાદ
અને મુંબઈ થઈને મદ્રાસ તરફ.
* મદ્રાસ (તા. ૫–૬–૭ એપ્રીલ ફાગણ વદ ૯–૧૦–૧૧ (શનિ–રવિ–સોમ.)
* બેંગલોર (તા. ૮ થી ૨૩; ફા. વ. ૧૨ થી ચૈત્રસુદ ૧૩ સોળ દિવસ) તે
દરમિયાન મહાવીરપ્રભુનો પંચકલ્યાણક–પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ, વીરપ્રભુનો
જન્મકલ્યાણક; તથા ધાર્મિકશિક્ષણશિબિર વગેરેનું ભવ્ય આયોજન છે પ્રતિષ્ઠાનું
મૂરત ચૈત્રસુદ તેરસ છે.
* શ્રવણબેલગોલ (બાહુબલી યાત્રા) (ચૈત્ર સુદ ૧૪–૧૫ તા. ૨૪–૨૫ એપ્રિલ) :
ગુજરાતનો યાત્રાસંઘ પણ ધર્મચક્રસહિત તીર્થયાત્રામાં ભાગ લેશે.
* મુંબઈ ચૈત્ર વદ ૧ થી ૧૦ તા. ૨૬–૪–૭૫ થી ૫–૫–૭૫ દશ દિવસ.
* અમદાવાદ ચૈત્ર વદ થી વૈશાખ સુદ બીજ (તા. ૬ થી ૧૩ આઠ દિવસ)
ગુરુદેવની ૮૬ મી જન્મ–જયંતિ વૈ. સુ. ૨ તા. ૧૩ મંગળવારના રોજ ઉજવાશે.
* અમદાવાદથી સુરેન્દ્રનગર (વૈ. સુદ ૩ થી ૭);
* રાજકોટ વૈ. સુ. ૮ થી વદ ૧ (તા. ૧૮ થી ૨૬).
* જામનગર વૈ. વદ ૨ થી ૫ (તા. ૨૭ થી ૩૦ સ્વાધ્યાયમંદિરનું ઉદ્ઘાટન;
જામનગરથી કોટા તરફ (વાયા મુંબઈ: તા. ૩૦)
* જયપુર (તા. ૩૧) થઈને કોટા તા. ૧ થી ૮ જુન (રવિવાર થી રવિવાર) વૈ.
વદ ૭ થી ૧૪: વીતરાગવિજ્ઞાન શિક્ષણશિબિર ચાલશે.
* કોટાથી મુંબઈ તા. ૯; ભાવનગર તા. ૧૦ લાઠી તા. ૧૧ થી ૧૪ જેઠ સુદ ૨
થી ૫;
* સોનગઢ તા. ૧૫ જુન જેઠ સુદ ૬ રવિવારે મંગલ આગમન.

PDF/HTML Page 47 of 49
single page version

background image
: ૪૪ : આત્મધર્મ : પોષ : ૨૫૦૧
મંગલ તીર્થ ગીરનાર અને ત્યાનાં સંતો
(વીર સં. ૨૪૮૭ માં યાત્રાવખતે ગીરનાર ઉપર બેઠાબેઠા ગુરુદેવે ‘સુવર્ણ સન્દેશ’
માટે જે યાદગાર હસ્તાક્ષર કરી આપેલા તે અહીં સાભાર આપ્યા છે.)
શ્રી નેમપ્રભુની સાધનાભૂમિ તેમજ સિદ્ધભૂમિ ગીરનાર, ષટ્ખંડાગમની
જન્મભૂમિ ગીરનાર, ‘ધવલ’ માં ‘ક્ષેત્ર–મંગળ’ તરીકે વીરસેનસ્વામીએ જેનું સ્મરણ કર્યું
છે તે ગીરનાર, કુંદકુંદસ્વામીએ યાત્રા વખતે જ્યાં જૈનધર્મનો જયજયકાર વર્તાવ્યો તે
ગીરનાર, અને આ મહા સુદ ચોથે ગુરુદેવ સાથે આપણે ચોથી વખત જેની યાત્રા કરીશું
તે મંગલતીર્થ ગીરનાર!–જાણે વૈરાગ્યનો મોટો પુંજ! જાણે મુનિવરોના અતીન્દ્રિય
આનંદનો પ્રતિનિધિ! ‘વાહ ગીરનાર વાહ! ’
ભગવાન નેમિનાથપ્રભુની આ કલ્યાણભૂમિ! વિવાહ સમયે વૈરાગ્ય પામી જેઓ
હસ્રઆમ્રવનમાં આવ્યા ને દીક્ષા લઈને રત્નત્રય પામ્યા; ચોથું ને પાંચમું જ્ઞાન પણ
પ્રભુને આ દીક્ષાવનમાં જ પ્રગટ્યું. એ દીક્ષાવન આજે પણ કોઈ અનેરા ઉપશાંતભાવથી
છવાઈ ગયું છે.
સૌરાષ્ટ્રના ઉન્નત તીર્થધામમાં અનેક સંતોની આત્મસાધનાના રણકાર ગુંજી રહ્યા છે.
(૧) પહેલી ટૂંકે ધરસેનસ્વામીની ચંદ્રગૂફામાં જિનવાણીના રણકાર ગૂંજી રહ્યા છે, ને
રાજુલની ગૂફા જગતને વૈરાગ્યનો સન્દેશ આપી રહી છે.
(૨) બીજી ટૂંકે શ્રીકૃષ્ણના પૌત્ર અનિરુદ્ધકુમાર તપસ્યા કરીને મુક્તિ પામ્યા છે,
તેમનાં ચરણચિહ્ન છે.

PDF/HTML Page 48 of 49
single page version

background image

(૩) ત્રીજી ટૂંક શ્રી કૃષ્ણ–પુત્ર શંબુકુમારના મોક્ષગમનથી પાવન થઈ છે; અંબાજીના
મંદિર પાસે તેમનાં ચરણપાદૂકા શોભી રહ્યા છે.
(૪) ઊંચી ઊંચી ચોથી ટૂંક પ્રદ્યુમ્નકુમારની મોક્ષસાધનાનો સન્દેશ આપી રહી છે. આ
ચોથી ટૂંક ઉપર પર્વતમાં જિનમૂર્તિ તથા પ્રદ્યુમ્નપ્રભુનાં ચરણચિહ્ન કોતરેલા છે.
(ત્યાં ન ચઢી શકો તો આપ પાંચમી ટૂંક ઉપરથી પણ તેનાં દર્શન કરી શકશો.)
(૫) ભગવાન નેમિનાથ તીર્થંકરના મોક્ષકલ્યાણકથી પાવન થયેલી પાંચમી ટૂંક
ભવ્યજીવોને મોક્ષનો સંદેશ આપી રહી છે. ત્યાં પર્વતમાં કોતરેલી જિનમૂર્તિ
(જર્જરિત હાલતમાં) છે, તથા નેમપ્રભુના પગલાં છે. આ પગલાં દેશ–કાળ
અનુસાર ફૂલથી ઢાંકેલા કે જે હાલતમાં હોય તે હાલતમાં દર્શન કરીને સંતોષ
માની લેવો, ફૂલ દૂર કરવાનો કે બીજો કોઈ આગ્રહ કરવો નહિ.–વૈરાગ્યથી
મોક્ષભાવના ભાવવી.
* સહસ્રઆમ્રવનના રસ્તે જતાં ગૌમુખીગંગાના સ્થાને ૨૪ તીર્થંકરોનાં
ચરણચિહ્નનાં દર્શન થશે.
નેમિનાથ કે જેઓ આનંદનું ધામ છે–તેમની સ્તુતિ કરતાં શ્રી પદ્મપ્રભમુનિ કહે
છે કે–
शतमख–शतपूज्यः प्राज्य सद्बोधराज्यः
स्मरतिरसुरनाथः प्रास्तः दुष्टाधयुथः।
पुदनत वनमाली भव्यपद्मांशुमाली
दिशतु शमनिशं नो नेमिरानन्दभूमिः।।
જેઓ સો ઈન્દ્રો વડે પૂજ્ય છે, જેમને સમ્યગ્જ્ઞાનરૂપી વિશાળ રાજ્ય છે, કામને
જીતનારા લોકાંતિક દેવોના જેઓ નાથ છે, દુષ્ટ પાપસમૂહનો જેમણે નાશ કર્યો છે,
શ્રીકૃષ્ણ જેમનાં ચરણોમાં નમ્યા છે; ભવ્યકમળને વિકસાવવામાં જેઓ સૂર્યસમાન છે, તે
આનંદભૂમિ નેમિનાથ અમને શાશ્વતસુખ આપો.
–जय गीरनार
–जय नेमिनाथ

PDF/HTML Page 49 of 49
single page version

background image
ફોન નં. : ૩૪ “આત્મધર્મ” Regd. No. G. 128
બાળકોની કલમે–
(આત્મધર્મ વાંચનારા બાળકોને
ઘણીવાર આત્માસંબંધમાં કેવી મજાની ઉર્મિ
જાગે છે–તે આપ આ ભાંગ્યાતૂટ્યા
કાવ્યામાં જોશો.)
(૧) વાત જ ન્યારી
પંચમકાળે પંચમગતિની વાત જ ન્યારી,
એમાં પણ અંતરમાં બેસવાની બલીહારી,
દુઃખમય સંસારથી છૂટવાની છે વારી,
માટે તું પ્રગટાવી દે સુજ્ઞાનની ચિનગારી,
લે તારી નાવને મધદરિયેથી ઉગારી.
(૨) દેખો આતમરામમાં
થયા છે ભેગા પરમાણુ પુદ્ગલના,
ફાયદો શું છે અરે, એમાં રાચવામાં!
કલ્યાણ માટે નથી એ કંઈ કામના,
એના માટે રટણ કરો આતમાના,
પરથી લક્ષ છોડો, દેખો ચેતનરામમાં.
(૩) સુંદર જીવન જીવી લે
સંસારનો તું રંગ છોડી દે.
સિદ્ધની સાથે તું સંગ જોડી દે.
મોહ–મિથ્યાત્વના ભાવ છોડી દે,
જિન સ્વભાવ જ્ઞાન, તેમાં દ્રષ્ટિ જોડી દે,
સુંદર સુખઝરતું તું જીવન જીવી લે.
* અમૃત જેવું ઔષધ *
સંસારરસની ચીકાસ એવી આકરી
છે કે ચૈતન્યના મહાન વીતરાગીરસવડે જ
તે તૂટી શકે છે. ચૈતન્યરસ જેવું મહાન સુંદર
બીજું કાંઈ નથી; તે જ બધાય રોગનો નાશ
કરનારું અમૃત જેવું મીઠું ઔષધ છે.
* વાહ રે વાહ! ચૈતન્યરસ! *
અરે, જીવનના આવા અવસરમાં,
અને આવા મજાના જૈન દેવગુરુશાસ્ત્ર
પામીને, હવે તો હે જીવ! તું તારા
ચૈતન્યરસને ચાખ! આ સંસારના–કષાયના
કડવારસને ક્યાં સુધી ચાખીશ! અકષાય–
શાંત–મીઠા ચૈતન્યરસને ઝટ ચાખી લે!
વાહ રે વાહ, ચૈતન્યરસ! તેં તરસ્યા
સૂચના: ગુજરાતમાં દુષ્કાળના વર્ષને
કારણે આ વર્ષ દરમિયાન સોનગઢમાં કહાન
–રાહત કેન્દ્ર ટ્રસ્ટ તરફથી પાંચસો જેટલી
ગાયોને હંમેશાં ઘાસચારો નીરવામાં આવે
છે; ને તે માટે ફંડ થયેલ છે–જે ચાલુ છે. ફંડ
માટેની રકમો “શ્રી કહાન રાહત કેન્દ્ર–
ટ્રસ્ટ” એ નામથી મોકલવા સૂચના છે. આપ
પણ આ કાર્યમાં આપનો સહકાર આપી
શકો છો.
પ્રકાશક: શ્રી દિગંબર જૈન સ્વાધ્યાયમંદિર ટ્રસ્ટ. સોનગઢ (સૌરાષ્ટ્ર) પોષ
મુદ્રક: મગનલાલ જૈન, અજિત મુદ્રણાલય, સોનગઢ (સૌરાષ્ટ્ર) પ્રત ૩૬૦૦