Page -12 of 565
PDF/HTML Page 2 of 579
single page version
Page -11 of 565
PDF/HTML Page 3 of 579
single page version
Page -9 of 565
PDF/HTML Page 5 of 579
single page version
જ્ઞાની સુકાની મળ્યા વિના એ નાવ પણ તારે નહીં;
આ કાળમાં શુદ્ધાત્મજ્ઞાની સુકાની બહુ બહુ દોહ્યલો,
મુજ પુણ્યરાશિ ફળ્યો અહો
અને જ્ઞપ્તિમાંહી દરવ-ગુણ-પર્યાય વિલસે;
નિજાલંબીભાવે પરિણતિ સ્વરૂપે જઈ ભળે,
નિમિત્તો વહેવારો ચિદઘન વિષે કાંઈ ન મળે.
જે વજ્રે સુમુમુક્ષુ સત્ત્વ ઝળકે; પરદ્રવ્ય નાતો તૂટે;
વાણી ચિન્મૂર્તિ
ખોયેલું રત્ન પામું,
Page -8 of 565
PDF/HTML Page 6 of 579
single page version
તેમના સમયની પ્રચલિત દેશભાષા(ઢુંઢારી)માં સુબોધ ટીકા રચેલ છે. આ સર્વેને સામેલ કરી આ ગ્રંથનું
પ્રકાશન ‘‘શ્રીમદ્ રાયચંદ્ર જૈન શાસ્ત્રમાળા’’ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.
અત્યંત સરળ રીતે સમજાવ્યું હતું. જેના પરિપાકરૂપે અધ્યાત્મરસિક મુમુક્ષુઓમાં આ મહાન શાસ્ત્રનો
અભ્યાસ કરવાની રુચિ જાગૃત થઈ. આ ગ્રંથ પરની શ્રી બ્રહ્મદેવજી રચિત સંસ્કૃત ટીકાનો ગુજરાતી
અનુવાદ વિદ્વાન ભાઈશ્રી અમૃતલાલ માણેકલાલ ઝાટકિયા દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો અને ગુજરાતી
અનુવાદ સહિત આ ગ્રંથનું આ પહેલાં પ્રકાશન કરવામાં આવેલ.
તે સમયે તેમની સમક્ષ પંડિત દૌલતરામજીની હિન્દી ટીકાવાળી આવૃત્તિ હોવાથી પૂજ્ય ગુરુદેવશ્રીનાં
પ્રવચનો
છે. આ આવૃત્તિમાં સામેલ કરવામાં આવેલ હિંદી ટીકા માટે અમો શ્રીમદ્ રાયચંદ્ર ગ્રંથમાળાના પ્રકાશકોનો
પણ અંતઃકરણપૂર્વક આભાર માનીએ છીએ.
તદુપરાંત આ કાર્યમાં મદદરૂપ થનારા સર્વે મુમુક્ષુઓનો પણ આભાર માનીએ છીએ.
વીર સંવત ૨૫૩૩
તા. ૩૦-૭-૨૦૦૭
Page -7 of 565
PDF/HTML Page 7 of 579
single page version
એની કુંદકુંદ ગૂંથે માળ રે,
જેમાં સાર-સમય શિરતાજ રે,
ગૂંથ્યું પ્રવચનસાર રે,
ગૂંથ્યો સમયનો સાર રે,
જિનજીનો ૐકારનાદ રે,
વંદું એ ૐકારનાદ રે,
મારા ધ્યાને હજો જિનવાણ રે,
વાજો મને દિનરાત રે,
Page -6 of 565
PDF/HTML Page 8 of 579
single page version
આપી ભરતક્ષેત્રના ભવ્ય જીવો પર અપાર કરુણા કરી છે. તેઓનો આ કલ્યાણકારી ઉપદેશ
તેઓના નિર્વાણ બાદ પણ તેમના શાસનમાં થયેલા કેવળી અને શ્રુતકેવળી ભગવંતો, ભાવલિંગી
વીતરાગી મહામુનિવરો દ્વારા સતત પ્રવાહિત થતો રહ્યો છે.
મુનિરાજોને ઉપદેશ આપી તેના ફળરૂપે ષટ્ખંડાગમરૂપ પ્રથમ શ્રુતસ્કંધ લીપીબદ્ધ થયો હતો. તથા
લગભગ તેજ અરસામાં ભગવાનશ્રી ગુણધર આચાર્ય અને પશ્ચાત્વર્તી આચાર્યોની પંરપરામાં થયેલ
મહાન આચાર્ય શ્રી કુંદકુંદાચાર્યદેવ દ્વારા સમયસારાદિ પરમાગમોરૂપે દ્વિતીય શ્રુતસ્કંધનો પ્રવાહ
પ્રવાહિત થયો. આ રીતે બંને શ્રુતસ્કંધો દ્વારા ભરતક્ષેત્રમાં ભગવાન મહાવીરનું શાસન જીવંત વર્તી
રહ્યું છે.
અત્યંત વિરક્ત ચિત્ત ભાવલિંગી દિગમ્બરાચાર્ય હતા. આપના ગ્રંથમાં વૈદિક માન્યતાના શબ્દોનો
ઉપયોગ જોતાં વિદ્વાનોનું એમ માનવું થાય છે કે આપ પહેલાં વૈદિક મતાનુસારી હોવા જોઈએ.
આપનો શિષ્ય પ્રભાકર ભટ્ટ હતો, તેના સંબોધન અર્થે આ પરમાત્મપ્રકાશની રચના થયેલ છે.
આપને ‘જોઇન્દુ’, ‘યોગીન્દુ’, ‘યોગેન્દુ’, ‘જોગીચન્દ્ર’
૨. પરમાત્મપ્રકાશ, ૩. યોગસાર, ૪. દોહાપાહુડ, ૫. નૌકાર શ્રાવકાચાર, ૬. અધ્યાત્મસંદોહ,
૭. સુભાષિતસંગ્રહ, ૮. તત્ત્વાર્થટીકા, ૯. દોહાપાહુડ, ૧૦. અમૃતાશીતિ, ૧૧. નિજાત્માષ્ટક.
ભગવાન શ્રી કુંદકુંદાચાર્યદેવ રચિત મોક્ષપાહુડ અને ભગવાન શ્રી પૂજ્યપાદસ્વામીના સમાધિતંત્રના
હાર્દથી અત્યંત પ્રભાવિત જણાય છે. તેથી અધ્યાત્મપ્રિય આત્માર્થી મુમુક્ષુજનોને આ ગ્રંથ અત્યંત
પ્રિય થઈ પડ્યો છે. આચાર્યદેવે સંસારના દુઃખોથી દુઃખી એવા તેમના શિષ્ય ભટ્ટ પ્રભાકરમાં
Page -5 of 565
PDF/HTML Page 9 of 579
single page version
ગ્રંથની રચના કરી છે. જેની વર્ણનશૈલી તથા લેખનશૈલી અત્યંત સરળ છે. તેમાં પારિભાષિક
શબ્દોનો ઉપયોગ અત્યંત અલ્પ કરવામાં આવેલ છે. આ ગ્રંથમાં આચાર્યદેવે પોતાના સ્વાનુભવ
તથા પોતાની વીતરાગ ચારિત્રની ભાવનાને જ વિશેષપણે ઘૂંટી છે. તેથી તેના અધ્યયનથી
ભવ્યજનોને પોતાની આત્માર્થપ્રધાન ભાવનાનું પોષણ સહજ રીતે થાય છે.
બ્રહ્મચર્યનો ઘણો રંગ હોવાને લીધે ‘બ્રહ્મ’ એમની ઉપાધિ થઈ જતાં ‘બ્રહ્મદેવ’ નામ પડેલ હતું.
તેઓ ઇ.સ. ૧૦૭૦થી ૧૧૧૦માં અરસામાં થયેલ હોવાનું વિદ્વાનો માને છે. ‘બૃહદ્દ્રવ્યસંગ્રહ’ની
આપની ટીકામાં આપેલ કથાન્યાયાનુસાર, વિદ્વાનોનું માનવું છે કે, નેમિચન્દ્રસિદ્ધાંતિદેવ, સોમનામક
રાજશ્રેષ્ઠિ અને બ્રહ્મદેવજી ત્રણેય સમકાલીન રાજા ભોજના સમયમાં થયા હતા. આપની અને
આચાર્ય જયસેનજીની સમયસારાદિ પ્રાભૃતત્રયની ટીકામાંની ભાષાશૈલી સામ્યતા હોવા છતાં
આચાર્ય જયસેનથી બ્રહ્મદેવજી પછી થયેલ હોવાનું વિદ્વાનોનો મત છે. પરમાત્મપ્રકાશની ટીકા
ઉપરાંત આપે બૃહદ્દ્રવ્યસંગ્રહની ટીકા, તત્ત્વદીપક, પ્રતિષ્ઠાતિલક, કથાકોષ આદિ અનેક ગ્રંથોની
રચના કરેલ છે.
થાય. આ શાસ્ત્રના ભાવો પરમ તારણહાર કૃપાળુ કહાન ગુરુદેવનાં સ્વાનુભવરસગર્ભિત પ્રવચનોથી
જ યથાર્થ સમજી શકાય છે. (જે હાલ
આત્માના બહિરાત્મા, અંતરાત્મા અને પરમાત્મા
છે કે જે દેહદેવળમાં બિરાજમાન છે એમ પ્રતિપાદન કર્યું છે. ત્યાર બાદ દેહદેવળમાં હોવા છતાં
તે શુદ્ધનિશ્ચયનયે દેહ અને કર્મથી ભિન્ન છે. તથા તે શક્તિસ્વરૂપે પરમાત્માપણામય આત્માનું
સ્વરૂપ દ્રવ્ય-ગુણ-પર્યાયનાં સ્વરૂપ દ્વારા બતાવતાં, સ્વરૂપકામી જીવોમાં પોતાના આત્માને દેહ-
કર્માદિથી ભિન્ન જાણવા (ભેદજ્ઞાન)અર્થે નિજ આત્મા વિષેની ભાવનાની ઉગ્રતા સહેજે થતાં તેઓ
પુરુષાર્થ દ્વારા સમ્યગ્દર્શન પ્રાપ્ત કરે તે દર્શાવ્યું છે અને જે એવું જ ભેદજ્ઞાન કરતો નથી તે
મિથ્યાદ્રષ્ટિ રહે છે. તેથી દરેક સંસારી જીવે કેવું ભેદજ્ઞાન નિરંતર ભાવવું જોઈએ તેનું વિસ્તારથી
વર્ણન કરી ‘પરમાત્મા થવાની ભાવના’ અને ‘સામાન્યરૂપે (સંક્ષિપ્તરૂપે) ઉપાય’ બતાવી આચાર્યદેવે
પ્રથમ મહાધિકાર પૂર્ણ કરેલ છે.
Page -4 of 565
PDF/HTML Page 10 of 579
single page version
ચૂલિકારૂપ ૧૦૭ ગાથાઓ મળી કુલ ૨૨૬ ગાથાઓમાં વિસ્તારરુચિ શિષ્યને આ જ વિષય
વિશેષપણે અત્યંત વિસ્તારથી સમજાવેલ છે.
નિશ્ચયનય અને વ્યહારનય દ્વારા વિસ્તારથી સમજાવેલ છે. આ પ્રમાણે નિશ્ચય અને વ્યવહારનયથી
કહેવામાં આવતા મોક્ષમાર્ગરૂપે પરિણમતા જીવને પરિણતિમાં અપૂર્વ નિર્મળતાની વૃદ્ધિ થતાં
(
અને સામ્યભાવમય શુદ્ધોપયોગરૂપ નિર્વિકલ્પદશાનું વિસ્તારથી વર્ણન કરતાં અંતે સોળવલા સુવર્ણ
સમાન સર્વ જીવો શુદ્ધનયે સમાન છે એમ દર્શાવેલ છે. આમ આ દ્વિતીય અધિકારમાં
સંસારીજીવોને પરમાત્મા થવાનો ઉપાય વિસ્તારથી સમજાવેલ છે.
અભેદરત્નત્રયમયી સાક્ષાત્ મોક્ષના ઉપાયને વિસ્તૃતપણે શુદ્ધાત્મસ્વભાવના આશ્રયે સમ્યક્-
રત્નત્રયના બળે વિવિધ પ્રકારના મોહનો ત્યાગ થતાં પરમ નિર્વિકલ્પ સમાધિદશામય
અભેદરત્નત્રયનું કે જે ગુણસ્થાનક્રમની પરિભાષામાં શ્રેણીદશા કહેવાય છે તેનું સ્વરૂપ બતાવેલ
છે. શ્રાવકદશામાં આવું ઉત્કૃષ્ટ ધ્યાન થઈ શકતું નથી. તેવું ઉત્કૃષ્ટ ધ્યાન જે સાક્ષાત્ મોક્ષનું કારણ
છે તે બતાવી અંતે તેના ફળરૂપે અર્હંત-સિદ્ધપદની પ્રાપ્તિ બતાવી ત્યારબાદ આ પરમાત્મપ્રકાશ
ગ્રંથના અભ્યાસનું ફળ બતાવીને તેના અભ્યાસની પ્રેરણા આપી તથા અભ્યાસ કરનારની યોગ્યતા
દર્શાવી ગ્રંથની સમાપ્તિ કરી છે; વાચકે પણ આ શાસ્ત્રનો અભ્યાસ કરી તદ્ભાવમય બનવું
જોઈએ. એ જ આ શાસ્ત્રનું તાત્પર્ય છે.
શાસ્ત્રકારના કથનમાં અન્યમત જેવી વાચકની કઈ વિપરીત કલ્પનાઓનું ખંડન થાય છે તે દર્શાવી
મતાર્થ દર્શાવેલ છે તથા શાસ્ત્રકારના કથનને પોષક અન્ય આગમોનો સંદર્ભ આપી આગમાર્થ
બતાવી અંતમાં ગાથાનું તથા જે તે અધિકારનું તાત્પર્ય દર્શાવી ભાવાર્થ બતાવે છે. આમ આ ટીકા
સર્વાંગ સુંદર છે તથા શાસ્ત્રકારના ભાવોને સમજવામાં અત્યંત ઉપયોગી છે. મોક્ષમાર્ગના સાધકને
સરાગચારિત્રથી વીતરાગચારિત્ર અને વીતરાગચારિત્રથી તેના ફળસ્વરૂપ મોક્ષ-અનંતસુખની
પ્રાપ્તિનો માર્ગ ટીકાકાર ખૂબ જ સરળ તેમ જ ગંભીર શૈલીથી સ્પષ્ટ કરે છે.
Page -3 of 565
PDF/HTML Page 11 of 579
single page version
અધ્યાત્મયોગી પરમોપકારી સુવર્ણપુરીના સંત શ્રી કહાનગુરુદેવે ખોલી મુમુક્ષુ જગત પર અવર્ણનીય
ઉપકાર કર્યો છે. તેઓશ્રીએ જ વર્તમાનમાં માત્ર આ જ નહીં પણ મહાન આચાર્યો પ્રણીત અનેક
મહાન ગ્રંથોનાં સર્વ રહસ્યોને પોતે અનુભવીને તથા તેના ભાવોને ખોલીને વર્તમાનકાળમાં ભગવાન
મહાવીરે પ્રબોધેલા સ્વાનુભૂતિયુક્ત સમ્યક્ રત્નત્રયપ્રધાન મોક્ષમાર્ગની જ્યોતને જળહળતી રાખી
છે.
અનેરા રંગો પૂર્યા છે.
આત્મકલ્યાણને સાધે એ જ અભ્યર્થના.
Page -2 of 565
PDF/HTML Page 12 of 579
single page version
ઉપદેશરૂપે ઉત્તર ................ ૩૨
આત્માનું પરવસ્તુથી ભિન્ન
સમ્યગ્દ્રષ્ટિની ભાવના ................. ૧૪૨ ૮૫
ભેદવિજ્ઞાનની મુખ્યતાથી
મોક્ષમાર્ગનું વ્યાખ્યાન.................. ૨૧૯ ૧૨
અભેદરત્નત્રયનું વ્યાખ્યાન ............ ૨૬૩
નિશ્ચયથી પુણ્યપાપની એકતા ........ ૩૦૭ ૫૩
શુદ્ધોપયોગની મુખ્યતા ................. ૩૩૦
ત્યાગનું દ્રષ્ટાંત .......................... ૪૦૦ ૧૧૦
મોહનો ત્યાગ ........................... ૪૦૧ ૧૧૧
ઇન્દ્રિયોમાં લપટાયેલ
સ્નેહનો ત્યાગ .......................... ૪૦૯ ૧૧૪
જીવહિંસાનો દોષ ...................... ૪૨૨ ૧૨૫
જીવરક્ષાથી લાભ ...................... ૪૨૬ ૧૨૭
અધ્રુવભાવના............................ ૪૩૦ ૧૨૯
જીવને શિક્ષા ............................ ૪૩૭ ૧૩૩
Page -1 of 565
PDF/HTML Page 13 of 579
single page version
ઇન્દ્રિયસુખનું અનિત્યપણું ............. ૪૪૫ ૧૩૮
મનને જીતી ઇન્દ્રિયોને જીતવી ...... ૪૪૮ ૧૪૦
સમ્યક્ત્વની દુર્લભતા .................. ૪૫૩ ૧૪૩
ગૃહવાસ અથવા મમત્વમાં દોષ .... ૪૫૫ ૧૪૪
દેહપરથી મમત્વનો ત્યાગ ............ ૪૫૬ ૧૪૫
દેહની મલિનતાનું કથન .............. ૪૬૦ ૧૪૮
આત્માધીન સુખમાં પ્રીતિ ............ ૪૬૯ ૧૫૪
ચિત્ત સ્થિર કરવાથી
દાનપૂજાદિ શ્રાવકધર્મ પરંપરા
આ આત્મા જ પરમાત્મા છે ....... ૪૯૯ ૧૭૪
બધી ચિંતાઓનો નિષેધ .............. ૫૧૪ ૧૮૭
પરમસમાધિનું વ્યાખ્યાન .............. ૫૧૭ ૧૮૯
અર્હંત પદનું કથન..................... ૫૨૬ ૧૯૫
પરમાત્મપ્રકાશ શબ્દનો અર્થ ......... ૫૩૦ ૧૯૮
સિદ્ધસ્વરૂપનું કથન..................... ૫૩૪ ૨૦૧
પરમાત્મપ્રકાશનું ફળ .................. ૫૩૮ ૨૦૪
પરમાત્મપ્રકાશ માટે યોગ્ય પુરુષ... ૫૪૨ ૨૦૭
પરમાત્મપ્રકાશ શાસ્ત્રનું ફળ .......... ૫૪૯ ૨૧૩
અંતિમ મંગલ .......................... ૫૫૧ ૨૧૪
પરમાત્મપ્રકાશના દોહાની
Page 0 of 565
PDF/HTML Page 14 of 579
single page version
पुण्यप्रकाशकं, पापप्रणाशकमिदं शास्त्रं श्रीपरमात्मप्रकाशनामधेयं, अस्य मूलग्रन्थकर्तारः
श्रीसर्वज्ञदेवास्तदुत्तरग्रन्थकर्तारः श्रीगणधरदेवाः प्रतिगणधरदेवास्तेषां वचनानुसारमासाद्य
आचार्यश्रीयोगीन्दुदेव(योगीन्द्रदेव)विरचितं, श्रोतारः सावधानतया शृणवन्तु
Page 1 of 565
PDF/HTML Page 15 of 579
single page version
Page 2 of 565
PDF/HTML Page 16 of 579
single page version
વિચારની મુખ્યતાથી
पणविवि’ इत्यादिसूत्रत्रयम्, अत ऊर्ध्वं बहिरन्तःपरमभेदेन त्रिधात्मप्रतिपादनमुख्यत्वेन ‘पुणु पुणु
पणविवि’ इत्यादिसूत्रपञ्चकम्, अथानन्तरं मुक्ति गतव्यक्ति रूपपरमात्मकथनमुख्यत्वेन
‘तिहुयणवंदिउ’ इत्यादि सूत्रदशक म्, अत ऊर्ध्वं देहस्थितशक्ति रूपपरमात्मकथनमुख्यत्वेन ‘जेहउ
णिम्मुलु’ इत्यादि अन्तर्भूतप्रक्षेपपञ्चकसहितचतुर्विंशतिसूत्राणि भवन्ति, अथ जीवस्य
स्वदेहप्रमितिविषये स्वपरमतविचारमुख्यतया ‘किं वि भणंति जिउ सव्वगउ’ इत्यादिसूत्रषट्कं,
प्रकाशनेके लिये
परमात्मप्रकाशनामा
पणविवि’
परमात्मा उनके कथनकी मुख्यताकर ‘तिहुयण वंदिउ’ इत्यादि दस दोहे, देहमें तिष्ठे हुए शक्तिरूप
परमात्माके कथनकी मुख्यतासे ‘जेहउ णिम्मलु’ इत्यादि पाँच क्षेपकों सहित चौवीस दोहे, जीवके
निजदेह प्रमाण कथनमें स्वमत-परमतके विचारकी मुख्यताकर ‘कि वि भणंति जिउ सव्वगउ’
Page 3 of 565
PDF/HTML Page 17 of 579
single page version
પૂરી થઈ. (અને તેમાં તેર અન્તરાધિકાર છે)
कर्मविचारमुख्यत्वेन ‘जीवहं कम्मु अणाइ जिय’ इत्यादि सूत्राष्टकं, तदनन्तरं सामान्य-
भेदभावनाकथनेन ‘अप्पा अप्पु जि’ इत्यादि सूत्रनवकम्, अत ऊर्ध्वं निश्चय-
सम्यग्
त्रिंशत्प्रमितानि दोहकसूत्राणि भवन्ति
समाप्ता
दोहे, कर्म-विचारकी मुख्यताकर ‘जीवहं कम्मु अणाइ जिय’ इत्यादि आठ दोहे, सामान्य भेद
भावनाके कथन कर ‘अप्पा अप्पु जि’ इत्यादि नौ दोहे, निश्चयसम्यग्दृष्टिके कथनरूप ‘अप्पे अप्पु
जि’
‘अप्पा संजमु’
कथनकी मुख्यता है, तथा इसमें तेरह अंतर अधिकार हैं
Page 4 of 565
PDF/HTML Page 18 of 579
single page version
‘दंसणु णाणु’ इत्याद्येकसूत्रेण मोक्षफलं, तदनन्तरं ‘जीवहं मोक्खहं हेउ वरु’
इत्याद्येकोनविंशतिसूत्रपर्यन्तं निश्चयव्यवहारमोक्षमार्गमुख्यतया व्याख्यानम्, अथानन्तरम-
भेदरत्नत्रयमुख्यत्वेन ‘जो भत्तउ’ इत्यादि सूत्राष्टकम्, अत ऊर्ध्वं समभावमुख्यत्वेन ‘कम्मु
पुरक्किउ’ इत्यादिसूत्राणि चतुर्दश, अथानन्तरं पुण्यपापसमानमुख्यत्वेन ‘बंधहं मोक्खहं हेउ णिउ’
इत्यादिसूत्राणि चतुर्दश, अत ऊर्ध्वम् एकचत्वारिंशत्सूत्रपर्यन्तं प्रक्षेपकान् विहाय
शुद्धोपयोगस्वरूपमुख्यत्वमिति समुदायपातनिका
મુખ્યતાથી
मुख्यताकर दस दोहे, ‘दंसण णाणु’ इत्यादि एक दोहाकर मोक्षका फल, निश्चय व्यवहार
मोक्षमार्गकी मुख्यताकर ‘जीवहं मोक्खहं हेउ वरु’ इत्यादि उन्नीस दोहे, अभेदरत्नत्रयकी
मुख्यताकर ‘जो भत्तउ’ इत्यादि आठ दोहे, समभावकी मुख्यताकर ‘कम्मु पुरक्किउ’ इत्यादि
चौदह दोहे पुण्य-पापकी समानताकी मुख्यता कर ‘बंधहं मोक्खहं हेउ णिउ’ इत्यादि चौदह दोहे
हैं, और शुद्धोपयोगके स्वरूपकी मुख्यताकर प्रक्षेपकोंके बिना इकतालीस दोहे पर्यंत व्याख्यान
है
Page 5 of 565
PDF/HTML Page 19 of 579
single page version
મહાસ્થળના ચાર અન્તર સ્થળો છે) એ પ્રમાણે એકતાળીસ સૂત્રો સમાપ્ત થયાં.
इत्यादिसूत्राष्टकपर्यन्तं परिग्रहत्यागमुख्यतया व्याख्यानम्, अत ऊर्ध्वं ‘जो भत्तउ रयणत्तयहं’
इत्यादि त्रयोदशसूत्रपर्यन्तं शुद्धनयेन षोडशवर्णिकासुवर्णवत् सर्वे जीवाः
केवलज्ञानादिस्वभावलक्षणेन समाना इति मुख्यत्वेन व्याख्यानम्, इत्येकचत्वारिंशत्सूत्राणि
गतानि
व्याख्यान है, ‘जो भत्तउ रयणत्तयहं’ इत्यादि तेरह दोहा पर्यंत शुद्धनयकर सोलहवानके सुवर्णकी
तरह सब जीव केवलज्ञानादि स्वभावलक्षणकर समान हैं यह व्याख्यान है
है, उनमें सात स्थल हैं
Page 6 of 565
PDF/HTML Page 20 of 579
single page version
કહેવામાં આવે છે. તે આ પ્રમાણેઃ
‘झाणें कम्मक्खउ करिवि’ इत्यादि सूत्रत्रयं, तदनन्तरं परमात्मप्रकाशाराधकपुरुषाणां
फलकथनमुख्यत्वेन ‘जे परमप्पपयासु मुणि’ इत्यादिसूत्रत्रयम्, अत ऊर्ध्वं
परमात्मप्रकाशाराधनायोग्यपुरुषकथनमुख्यत्वेन ‘जे भवदुक्खहं’ इत्यादिसूत्रत्रयम्’ अथानन्तरं
परमात्मप्रकाशशास्त्रफलकथनमुख्यत्वेन तथैवौद्धत्यपरिहारमुख्यत्वेन च ‘लक्खणछंद’ इत्यादि
सूत्रत्रयम्
मुख्यताकर ‘झाणें कम्मक्खउ करिवि’ इत्यादि तीन दोहे, परमात्मप्रकाशके आराधक पुरुषोंको
फलके कथनकी मुख्यताकर ‘जे परमप्पपयास मुणि’ इत्यादि तीन दोहे, परमात्मप्रकाशकी
आराधनाके योग्य पुरुषोंके कथनकी मुख्यताकर ‘जो भवदुक्खहं’ इत्यादि तीन दोहे, और
परमात्मप्रकाशशास्त्रके फलके कथनकी मुख्यताकर तथा गर्वके त्यागकी मुख्यताकर ‘लक्खण
छंद’ इत्यादि तीन दोहे हैं