કહાનજૈનશાસ્ત્રમાલા] નવપદાર્થપૂર્વક–મોક્ષમાર્ગપ્રપંચવર્ણન
[
૨૧૯
તતઃ કર્માભાવે સ હિ ભગવાન્સર્વજ્ઞઃ સર્વદર્શી વ્યુપરતેન્દ્રિય–વ્યાપારાવ્યાબાધાનન્તસુખશ્ચ
નિત્યમેવાવતિષ્ઠતે. ઇત્યેષ ભાવકર્મમોક્ષપ્રકારઃ દ્રવ્યકર્મમોક્ષહેતુઃ પરમ–સંવરપ્રકારશ્ચ.. ૧૫૦–૧૫૧..
દંસણણાણસમગ્ગં ઝાણં ણો અપ્ણદવ્વસંજુત્તં.
જાયદિ ણિજ્જરહેદૂ સભાવસહિદસ્સ સાધુસ્સ.. ૧૫૨..
દર્શનજ્ઞાનસમગ્રં ધ્યાનં નો અન્યદ્રવ્યસંયુક્તમ્.
જાયતે નિર્જરાહેતુઃ સ્વભાવસહિતસ્ય સાધોઃ.. ૧૫૨..
-----------------------------------------------------------------------------
ઇસલિયે કર્મકા અભાવ હોને પર વહ વાસ્તવમેં ભગવાન સર્વજ્ઞ, સર્વદર્શી તથા ઇન્દ્રિયવ્યાપારાતીત–
અવ્યાબાધ–અનન્તસુખવાલા સદૈવ રહતા હૈ.
ઇસ પ્રકાર યહ [જો યહાઁ કહા હૈ વહ], ૨ભાવકર્મમોક્ષકા ૩પ્રકાર તથા દ્રવ્યકર્મમોક્ષકા હેતુભૂત
પરમ સંવરકા પ્રકાર હૈ .. ૧૫૦–૧૫૧..
ગાથા ૧૫૨
અન્વયાર્થઃ– [સ્વભાવસહિતસ્ય સાધોઃ] સ્વભાવસહિત સાધુકો [–સ્વભાવપરિણત
કેવલીભગવાનકો] [દર્શનજ્ઞાનસમગ્રં] દર્શનજ્ઞાનસે સમ્પૂર્ણ ઔર [નો અન્યદ્રવ્ય– સંયુક્તમ્]
-------------------------------------------------------------------------
૧. કૂટસ્થ=સર્વ કાલ એક રૂપ રહનેવાલાઃ અચલ. [જ્ઞાનાવરણાદિ ઘાતિકર્મોંકા નાશ હોને પર જ્ઞાન કહીંં સર્વથા
અપરિણામી નહીં હો જાતા; પરન્તુ વહ અન્ય–અન્ય જ્ઞેયોંકો જાનનેરૂપ પરિવર્તિત નહીં હોતા–સર્વદા તીનોં કાલકે
સમસ્ત જ્ઞેયોંકો જાનતા રહતા હૈ, ઇસલિયે ઉસે કથંચિત્ કૂટસ્થ કહા હૈ.]
૨. ભાવકર્મમોક્ષ=ભાવકર્મકા સર્વથા છૂટ જાના; ભાવમોક્ષ. [જ્ઞપ્તિક્રિયામેં ક્રમપ્રવૃત્તિકા અભાવ હોના વહ ભાવમોક્ષ હૈ
અથવા સર્વજ્ઞ –સર્વદર્શીપનેકી ઔર અનન્તાનન્દમયપનેકી પ્રગટતા વહ ભાવમોક્ષ હૈ.]
૩. પ્રકાર=સ્વરૂપ; રીત.
દ્રગજ્ઞાનથી પરિપૂર્ણ ને પરદ્રવ્યવિરહિત ધ્યાન જે,
તે નિર્જરાનો હેતુ થાય સ્વભાવપરિણત સાધુને. ૧૫૨.