PDF/HTML Page 41 of 55
single page version
શુદ્ધઉપયોગ ન હોય ત્યારે પણ ધર્મીને સમ્યક્ત્વાદિ ધર્મ વર્તે છે; શુદ્ધપરિણતિ ન હોય
ત્યાં ધર્મ ન હોય. શુભ–કે અશુભ પરિણામ વખતે પણ સમ્યક્ત્વાદિ જે શુદ્ધપરિણતિ
પ્રગટી છે તે તો ધર્મીને વર્તે જ છે. શુભ કે અશુભ ઉપયોગના કાળે શુદ્ધઉપયોગ ન હોય
પણ શુદ્ધપરિણતિ તો ધર્મીને હોય. શુદ્ધઉપયોગ તે જ્ઞાનની સ્વસન્મુખ પરિણતિ છે; ને
શુદ્ધપરિણતિ તો શ્રદ્ધામાં, જ્ઞાનમાં, ચારિત્રમાં, સુખમાં એમ બધા ગુણની પરિણતિમાં
હોય છે. આ રીતે શુદ્ધોપયોગ તથા શુદ્ધપરિણતિની વિશેષતા જાણવી. શુદ્ધોપયોગને પણ
શુદ્ધપરિણતિ તો કહી શકાય. શુદ્ધઉપયોગ કે શુદ્ધપરિણતિ એ બંને રાગ વગરના છે.
શુભઉપયોગ તે શુદ્ધ નથી, તેનો સમાવેશ અશુદ્ધઉપયોગમાં છે, ને તે અશુદ્ધપરિણતિમાં
જાય છે. જેટલી શુદ્ધપરિણતિ છે તેટલો જ ધર્મ છે.
એમ કહ્યું, તો નરકમાં સુખ કહ્યું ને સ્વર્ગમાં કલેશ કહ્યો–એ કઈ રીતે?
ભોગવટામાં કલેશ કહ્યો તે તેના રાગની વિવક્ષાથી કહ્યું છે. તેની સાથે તેને
સમ્યગ્દર્શનજન્ય જે સુખ છે તે તો વર્તે જ છે. પણ તેની સાથેના રાગમાં (પુણ્યફળરૂપ
જે સામગ્રી તે તરફના વલણમાં) સુખ નથી પણ આકુળતા છે, એમ બતાવવા તેને
કલેશનો ભોગવટો કહ્યો. ને નરકમાં સમ્યગ્દ્રષ્ટિને જે આકુળતા ને દુઃખ છે તેની મુખ્યતા
ન કરતાં, તે વખતે સ્વરૂપાચરણદશાનું જે પરમસુખ તેને પ્રગટ્યું છે તે બતાવવા તેને
સુખરસની ગટાગટી કહી.–એમ સમજવું. સમ્યગ્દ્રષ્ટિનેય જેટલો પુણ્યના ફળના ભોગવટા
તરફનો ભાવ છે તેટલું દુઃખ છે. જેટલી રાગરહિત પરિણતિ છે તેટલું જ સુખ છે.–પછી
સ્વર્ગમાં હો કે નરકમાં.
PDF/HTML Page 42 of 55
single page version
ઉત્તર:– શુદ્ધઆત્મસ્વભાવનું જ્ઞાન અને આદર બંને એક સાથે જ થાય છે. જ્યાં
આદર થાય જ. શુદ્ધાત્માને જાણ્યા વગર તેનો આદર ક્્યાંથી થાય? ને શુદ્ધાત્માનો
બંને એક સાથે જ છે. સમ્યગ્દર્શન અને સમ્યગ્જ્ઞાન બંને એક સાથે છે.
શુદ્ધાત્માનો આદર તેના જ્ઞાનપૂર્વક જ થઈ શકે.
સ્વમાં વસ ને પરથી ખસ.
PDF/HTML Page 43 of 55
single page version
PDF/HTML Page 44 of 55
single page version
કોયડા વાંચ્યા ભેગા જ ઉકેલી આપો.)
ગયા હશે. છતાં ન આવડયાં હોય તો, તમે
‘નમસ્કાર મંત્ર’ બોલશો એટલે તરત
તમને પાંચેના જવાબ આવડી જશે. છતાંય
ન આવડે તો આવતા અંકમાં જોઈ લેજો.
(આના જવાબ લખીને મોકલવાના નથી.
કરનાર ગુણ પામે છે.
PDF/HTML Page 45 of 55
single page version
ધાર્મિક ભાવના વ્યક્ત કરી છે; તે સૌને ગમશે; ને બાળકોને ગાવામાં મજા આવશે.
નમશું અમે નમશું અમે વીતરાગી દેવને નમશું અમે.
ભણશું અમે ભણશું અમે સાચા શાસ્ત્રોને ભણશું અમે.
ધરશું અમે ધરશું અમે રત્નત્રય ધર્મને ધરશું અમે.
ગાશું અમે ગાશું અમે પંચ પરમેષ્ઠી ગીત ગાંશુ અમે.
જાશું અમે જાશું અમે મુક્તિ નગરીમાં જાશું અમે.
મ્હાલશું અમે મ્હાલશું અમે અતીન્દ્રિય સુખમાં મ્હાલશું અમે.
સુણશું અમે સુણશું અમે સંતોની વાણી સુણશું અમે.
લડશું અમે લડશું અમે મોહ શત્રુની સામે લડશું અમે.
ભગાડશું અમે ભગાડશું અમે કર્મ સેનાને ભગાડશું અમે
જમશું અમે જમશું અમે સમકિતની સુખડી જમશું અમે.
લેશું અમે લેશું અમે સંતોની ચરણ રજ લેશું અમે.
ફરકાવશું અમે ફરકાવશું અમે જૈનધર્મનો ધ્વજ ફરકાવશું અમે
બોલશું અમે બોલશું અમે જિનવર કી જય! જય! બોલશું અમે.
સુધી પાકું આવડે છે! તો ભાઈ, ભલે આવડતું હોય! પણ અમારા સોનગઢના બાળક જેવું
PDF/HTML Page 46 of 55
single page version
જવાબ લખી મોકલજો–સાથે તમારે કાંઈ નવો પ્રશ્નો પૂછવો હોય તો તે પણ લખી
મોકલજો.
પ્રશ્ન (૨) અજીવ કોને કહેવાય?
પ્રશ્ન (૩) આપણા પહેલા અને છેલ્લા
બદલ તમને ધન્યવાદ! બંધુઓ! જીવનમાં ધર્મ જેવું ઉત્તમ બીજું કાંઈ નથી.
પોસ્ટકાર્ડમાં નામ, સરનામું, ઉંમર, અભ્યાસ અને જન્મદિવસ–એટલું લખી
મોકલવું. છાપેલ કાર્ડ ન હોય તો સાદા કાર્ડ પણ ચાલે. (સંપાદક આત્મધર્મ,
સોનગઢ: સૌરાષ્ટ્ર એ સરનામે મોકલવું)
બાળમંદિરમાં એકડિયા ભણતા બાળકો પણ છે ને કોલેજમાં ભણતા બાળકો પણ
છે; સૌ આનંદથી ભાગ લઈ રહ્યા છે. સભ્યોના નામ આ અંકમાં છાપ્યા છે. તમે
હજી સુધી સભ્ય ન થયા હો તો હજી પણ સભ્ય થઈ શકો છો.
દરેક વખતે પોતાનો સભ્ય નંબર પણ લખવો.
PDF/HTML Page 47 of 55
single page version
કોઈનું નામ રહી ગયું હોય તો તેઓ પણ જણાવે. તમારા નામની સાથે “જૈન”
નંબર
નંબર
PDF/HTML Page 48 of 55
single page version
નંબર
નંબર
PDF/HTML Page 49 of 55
single page version
નંબર
નંબર
PDF/HTML Page 50 of 55
single page version
મોકલ્યા હોય તેઓ હજી પણ મોકલી શકે છે.)
PDF/HTML Page 51 of 55
single page version
કળશટીકાનું ગુજરાતી ભાષાંતર પણ (૪૪૦૦ પ્રત) થોડા વખતમાં છપાવી, શરૂ થશે.
હિંદીમાં પણ તેની બીજી આવૃત્તિ (૩૩૦૦ પ્રત) થોડા વખતમાં છપાશે.
દર્શન દેવાની વિનતિ થતાં ગુરુદેવ ચાર દિવસ જામનગર પધારેલા. ગુરુદેવના દર્શનથી
વીરજીભાઈને ઘણી પ્રસન્નતા થઈ. જામનગર તેમજ ચેલાગામના ઘણા ભાઈઓએ
ગુરુદેવનો લાભ લીધો. જામનગર જતાં વચ્ચે રાજકોટ મુકામે માનસ્તંભ તથા
સમવસરણના દર્શનથી ગુરુદેવે પ્રસન્નતા વ્યક્ત કરી હતી. પોષ વદ છઠ્ઠે ગુરુદેવ સોનગઢ
પધાર્યા.
પ્રતિમાજીનો મહા મસ્તકાભિષેક થાય છે; છેલ્લે મહાભિષેક ઈ. સ. ૧૯પ૩ ના માર્ચ
માસમાં થયો હતો..તે વખતે દક્ષિણમાં જનારા હજારો યાત્રિકો સોનગઢ પણ આવ્યા
હતા, ને સોનગઢમાં માનસ્તંભ–પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવની તૈયારી ચાલતી હતી. ત્યાર પછી
આ વર્ષે માર્ચ માસમાં બાહુબલી ભગવાનનો મહાઅભિષેક થવાનો હતો, પરંતુ દેશની
પરિસ્થિતિ વશ તે અભિષેક આગામી વર્ષ ઉપર મુલતવી રાખેલ છે.
ને પગનો અંગૂઠો ચાર ફૂટનો છે. કૂલ ઊંચાઈ પ૭ ફૂટ છે. પ્રતિમાજીનો મસ્તકાભિષેક
PDF/HTML Page 52 of 55
single page version
ભારતભરમાંથી લાખો યાત્રિકો આ મહાઅભિષેક જોવા આવે છે; તે વખતે તો ભારતનો
ઉત્તર છેડો ને દક્ષિણ છેડો–એ બંને છેડા યાત્રિકોની હારમાળાથી જોડાઈ જાય છે.
સાત મહા અભિષેક થઈ ગયેલા. ત્યાર પછી બીજા ૧૩ મહાઅભિષેક ઈ. સ. ૧૯પ૩
સુધીમાં થયા. આ અભિષેકમાં મેસુર નરેશ પણ ભક્તિપૂર્વક ઉપસ્થિત રહે છે.
પ્રથમ સુવર્ણ કળશ ફલટના શેઠ કેવલચંદ ઉગરચંદજીએ રૂા. ૮૦૦૧) માં લીધો હતો; સર
શેઠ હુકમીચંદજી (ઈન્દોર) ના ભાગે સાતમો કળશ રૂા. ૨૧૦૦ ની બોલીમાં આવ્યો હતો.
તે વખતે લાભ લીધો હતો. જવાહરલાલ નહેરુ અને અનેક અંગ્રજોએ પણ આ
પ્રતિમાની અદ્ભુતતા દેખીને આશ્ચર્ય વ્યક્ત કર્યું છે. ગુરુદેવે સંઘસહિત બે વખત યાત્રા
કરી છે. બીજી ઘણી ઘણી આનંદકારી માહિતી કોઈવાર પ્રગટ કરીશું.
હતા..ભવ્યજીવોને મોક્ષમાર્ગ દેખાડીને પ્રભુજી પાવાપુરીથી મોક્ષ પધાર્યા..એને અત્યારે
૨૪૯૨ વર્ષ થયા..આઠ વર્ષ પછી એને અઢી હજાર (૨પ૦૦) વર્ષ થશે. પ્રભુએ
બતાવેલા મોક્ષમાર્ગનો મંગલ પ્રવાહ સંતજનોની પરંપરાથી અત્યારે પણ આ
ભરતક્ષેત્રમાં વહી રહ્યો છે ને ઠેઠ પંચમકાળના અંતસુધી (એટલે કે હજી ૧૮પ૦૦ વર્ષ
સુધી) એ માર્ગ ચાલ્યા કરશે. આવા મોક્ષમાર્ગપ્રદર્શક પ્રભુના મોક્ષનો દિવસ દીપાવલી
તરીકે ઉજવીને ભારતના જૈનો તેમને યાદ તો કરે જ છે. , પરંતુ આઠ વર્ષ પછી જ્યારે
હશે...ભારતના ખુણેખુણે ત્યારે મહાવીરના નાદ ગૂંજતા હશે. એ મહાન પ્રસંગ માટે
PDF/HTML Page 53 of 55
single page version
પંથ બતાવ્યો તે પંથે ઝડપી પ્રયાણ કરીને આઠ વર્ષમાં તો જેટલા બને તેટલા મહાવીર
ભગવાનની વધુમાં વધુ નજીક પહોંચી જોઈએ. (–સં)
ન કરતા હોય ને તે અંક આપી શકે તેમ હોય તેઓ આત્મધર્મ કાર્યાલય, સોનગઢ
સીમંધરભગવાનનો એક નાનો ફોટો મોકલવામાં આવશે.
*
વર્ષની ઉમરે જીપના અકસ્માતમાં સ્વર્ગવાસ પામી ગયા; તેઓ સોનગઢ
શિક્ષણવર્ગમાં આવેલ હતા.
પામ્યા છે. તેઓ કોન્ટ્રાકટર હતા ને જામનગરનું ભવ્ય જિનાલય બાંધવામાં
તેમણે ઉત્સાહથી ભાગ લીધો હતો...
રાજકોટ પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવમાં તથા સોનગઢ પણ આવેલા.
સ્વર્ગવાસ પામ્યા. (બ્ર. ગુલાબચંદભાઈના તેઓ કુંટુંબી થાય)
ભાવના ભાવીએ છીએ કે આ ક્ષણભંગુર જીવનની અત્યંત કિંમતી પળો
સત્સંગમાં આત્મહિત માટે જ વીતો.
PDF/HTML Page 54 of 55
single page version
પુરંદરી–ચાપ અનંગ–રંગ શું રાચિયે જ્યાં ક્ષણનો પ્રસંગ!
સબકો મરના એકદિન અપની અપની બાર.
उसमें हमारा भी भला होगा, समाजका भी होगा व देशका भी होगा।
PDF/HTML Page 55 of 55
single page version
વાતાવરણ વડે સંસાર પોતાની અસારતાને પ્રસિદ્ધ કરતો હતો. આપણા ભારતદેશના
વડા પ્રધાન શ્રી લાલબહાદુર શાસ્ત્રીનો એકાએક દેહાંત થઈ ગયો!–ભારતમાં નહિ પણ
રશિયાના તાશ્કંદ શહેરમાં; એકલા નહિ પણ મોટા મોટા નવ દાકતરોની વચ્ચે! એમના
દેહાંતના સમાચારથી દેશ અને દુનિયા ખળભળી ઊઠયા. ઉત્તમકાળ હોત તો આ પ્રસંગે
અસાર સંસારથી વિરકત થઈને કેટલાય જીવો મુનિપણાના માર્ગે સિધાવ્યા હોત!
અસ્થિરતા ઉપર પગ માંડીને તું ક્્યાં ઊભો રહીશ! સંતો કહે છે–ભાઈ, આવા અસ્થિર
જગત પ્રત્યે તું વિરક્ત થા..વિરક્ત થા....ને અંતરમાં ધુ્રવપણે પ્રાપ્ત એવા કોઈક તત્ત્વને દેખ.
પોતે આપેલું વચન પાળવા તેઓ છેક છેલ્લી ઘડીએ સભામાં એકાએક ઉપસ્થિત
થયા..એમની આર્યવૃત્તિ સૌજન્ય, સ્વતંત્ર વિચારધારા અને ગમે તે પરિસ્થિતિમાં
પોતાના વિચારને અમલમાં મુકવાની દ્રઢતા–એ બધાનો પરિચય એ વખતેય તેમના
ભાષણમાં દેખાતો હતો...અહિંસાના પણ તેઓ પ્રશંસક હતા; દેશોદેશ વચ્ચે લડાઈ ન
રશિયા ગયેલા ને પોતાનો પ્રયાસ પૂરો કર્યા બાદ થોડા જ કલાકોમાં તેમનો દેહાંત થઈ
ગયો. એટલી ઝડપથી આ બધું બની ગયું કે સામાન્ય જનતા સૂનમૂન બની ગઈ.
કાળચક્રે ઝડપથી દોડીને જાણે શાસ્ત્રીજીને ઝડપી લીધા..પરંતુ જ્યાં જગત અસ્થિર છે
ત્યાં વૈરાગ્ય સિવાય બીજો શો ઉપાય? અનિત્યતાના આવા ઝડપી બનાવો તે આપણને
ઢંઢોળે છે કે અરે જીવ! જેટલી ઝડપથી કાળ વીત્યો જાય છે તેના કરતાં વધુ ઝડપથી તું
તારું આત્મહિત સાધી લે; સમયની રાહ જોઈને અટક નહિ.
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––