PDF/HTML Page 21 of 45
single page version
તેથી સંતો કહે છે કે–
એ જીવજો જીવડાવજો–પ્રભુ વીરનો સન્દેશ છે.
ચેતનજીવન વીરપંથમાં, નહીં દેહજીવન સત્ય છે;
ચેતન રહે નિજભાવમાં બસ! એ જ સાચું જીવન છે.
સિદ્ધ ભગવંતો અમર છે; તેમને મરણ કેમ નથી?
ચૈતન્યભાવથી જ જીવે છે–એવી તેની જીવત્વશક્તિ છે. જ્યાં
ચૈતન્યભાવ પૂરો ખીલી ગયો છે ત્યાં અમર જીવન પ્રગટે છે.
અહિંસા તે ચૈતન્ય–જીવન છે. હિંસા તે મરણ છે.
પરમ અહિંસાધર્મનું સેવન કરો.
PDF/HTML Page 22 of 45
single page version
સ્વર્ગના દિવ્યશરીરને તથા વિષયભોગોને જ વાંછે છે; ને
જ્ઞાની તો શરીર અને વિષયોથી પાર એવા પોતાના
ચૈતન્યસુખને જાણીને તેમાં જ ઠરવા ચાહે છે, બહારમાં ક્્યાંય
તેને પોતાનું જરાય સુખ ભાસતું નથી.
ધર્મને જ શ્રદ્ધે છે પણ મોક્ષના હેતુભૂત ધર્મને તે શ્રદ્ધતો નથી.
પરંતુ સ્વર્ગાદિ–ભોગના કારણરૂપ રાગને જ તે સેવે છે એટલે કે સંસારને જ સેવે છે.
ચૈતન્યસ્વાદની મધુરતા પાસે તેઓ રાગથી ને વિષયોથી તો દૂર રહેવા માંગે છે. જેણે
ચૈતન્યરસનો સ્વાદ ચાખ્યો એની દશા કોઈ અલૌકિક હોય છે.
PDF/HTML Page 23 of 45
single page version
અતીન્દ્રિય આત્માની રુચિ નથી.
જાય છે કે મેં ઘણો મોક્ષમાર્ગ સેવ્યો....હું ધર્મમાં ઘણો આગળ વધી ગયો. પણ તે ખરેખર
મોક્ષમાર્ગમાં આવ્યો જ નથી, સંસારમાર્ગમાં જ ઊભો છે.
અંતરમાં અપૂર્વદ્રષ્ટિના બળે અનંત સંસાર કાપી નાખ્યો છે, ને મોક્ષના આરાધક થઈ
ગયા છે.
પાળીએ છીએ, માટે અમે તો એનાથી ઘણા આગળ વધી ગયા! –એવા જીવને અહીં
પૂજ્યપાદસ્વામી કહે છે કે અરે મૂઢ અજ્ઞાની! તારાં વ્રત–તપ તો સંસારનું જ કારણ છે;
તને ચૈતન્યનુ્રં તો ભાન નથી ને વિષયોની ભાવના છૂટી નથી, તારો સંસાર જ જરાય
છૂટયો નથી; ને ધર્માત્માને અંતરમાં ચૈતન્યભાવનાથી અનંત સંસાર છૂટી ગયો છે. વ્રત–
તપ કરવા છતાં તું તો સંસારમાર્ગી છો ને તે ધર્માત્માને વ્રત–તપ ન હોવા છતાં તે
મોક્ષમાર્ગી છે. છતાં એને હલકો માનીને, ને પોતાને તેનાથી અધિક માનીને તું મોક્ષમાર્ગ
ની મોટી વિરાધના કરી રહ્યો છે.
બંધન અને સ્વદ્રવ્યાશ્રિત મુક્તિ, આ ટૂંકો સિદ્ધાંત છે.
જીવસ્વભાવના આશ્રયે થતી હોવાથી જીવ સાથે અભેદ થઈ. આ રીતે શુદ્ધ પર્યાયસહિત
જીવતત્ત્વ તે સ્વદ્રવ્ય છે ને તે જ ઉપાદેય છે. અશુદ્ધતા ને અજીવ તે બધા પરદ્રવ્ય છે ને તે
હેય છે. આમ બે ભાગ પાડીને સ્પષ્ટ સમજાવ્યું છે. તેમાં ઉપાદેયરૂપ સ્વતત્ત્વમાં જ જે
આત્મબુદ્ધિ કરે છે તે તો અજીવથી–આસ્રવથી ને બંધનથી ચ્યૂત થઈને મુક્તિ પામે છે;
PDF/HTML Page 24 of 45
single page version
ચ્યૂત થઈને સંસારમાં રખડે છે. આ રીતે બંધ–મોક્ષનાં કારણને ઓળખીને બંધનાં
કારણને છોડવું, ને મોક્ષનું કારણ સેવવું.
દેહરૂપે તે પોતાને માનતો નથી.
જેવા છે, એઠને કોણ ફરીને મુખમાં નાંખે? તેમાં કોણ સુખ માને? એ રીતે જ્ઞાનીને
ચૈતન્યથી બાહ્ય આખા જગતમાં ક્્યાંય સુખની કલ્પના નથી માટે તેને તો તે એઠ સમાન
જ છે. અને, જગતના પદાર્થો જગતમાં છે, પરંતુ પોતે અંતર્મુખ થઈને જ્યાં પોતાના
આત્મામાં વળ્યો, ત્યાં તે સ્વતત્ત્વમાં જગત ભાસતું નથી માટે તે સ્વપ્ન સમાન કહ્યું.
રોકાતા નથી, એટલે ગમે તેવા પ્રસંગમાં પણ ચૈતન્યની સમાધિ તેને વર્ત્યા જ કરે છે.
સમ્યગ્દર્શનમાંય મહાન સમાધિની તાકાત છે. સમ્યગ્દર્શન ગમે ત્યારે ગમે તેવા પ્રસંગમાં
પણ સ્વવસ્તુને ભૂલતું નથી, સ્વવિષયમાં તેને ભ્રાંતિ થતી જ નથી, એટલે તેને શાંતિ
અને સમાધિ થાય છે. અને ચારિત્રવંત જીવોની સમાધિની તો શી વાત!
જ્ઞાનસ્વભાવની ભાવના કહો, આત્મભાવના કહો, કે સમ્યગ્દર્શન–જ્ઞાન–ચારિત્રની
આરાધના કહો, તે જ મોક્ષનો ઉપાય છે. અંતરાત્માને સાવધાન કરે છે કે હે અંતરાત્મા!
દેહથી ભિન્ન ચૈતન્યતત્ત્વને જાણીને તેં જે અપૂર્વ દશા પ્રગટ કરી છે તેમાં ભેદજ્ઞાનની
એવી દ્રઢ ભાવના રાખજે કે પૂર્વની ભ્રાંતિના સંસ્કાર ફરીને જાગે નહીં.
PDF/HTML Page 25 of 45
single page version
ધર્મસાધનામાં દ્રઢ રહે. એવો શૂરવીર થા કે થોડાકાળમાં ઘણું કામ
થઈ જાય. ઢીલો થઈશ તો તારા આત્મકાર્યને ક્યારે સાધીશ?
PDF/HTML Page 26 of 45
single page version
ચેતનારૂપ એવા મને સર્વત્ર સમભાવ છે, કોઈ પ્રત્યે રાગ–દ્વેષ નથી, કોઈ મારું મિત્ર કે
વેરી નથી. આવા વીતરાગી સમભાવરૂપ મારી ચેતના છે તે સર્વે જ્ઞાની–સંતોને સંમત
છે. હું મારા આત્માને આવી ચેતનારૂપે જ સદા ભાવું છું...અનુભવ છું. તેથી મારી
પરિણતિમાં સમતા સદા જયવંત છે. અહો, આવી આત્મઅનુભૂતિ પરમ આહ્લાદક છે;
તે મોક્ષની સખી છે.
PDF/HTML Page 27 of 45
single page version
સ્વજન નથી; પોતાના ઉત્તમ ક્ષમાદિ ધર્મો તે જ પોતાના
સ્વજન છે. આમ જાણી પરની મમતા છોડી એકત્વ–આત્માની
ભાવનામાં રહેવું તે તાત્પર્ય છે.
એકલો જ થાય છે.
દુઃખોને ભોગવે છે.
પામે છે.
મમતાને છોડતો નથી.
PDF/HTML Page 28 of 45
single page version
– કે જે જીવને જાણતાં વેંત જ અન્ય બધા પદાર્થો હેયરૂપ પ્રતિભાસે છે.
સુખ–દુઃખ ભોક્તા એકલો, જાણી કરો કલ્યાણ.
જીવ એકનું નીપજે મરણ, જીવ એકલો સિદ્ધિ લહે. (નિયમસાર)
સ્વરૂપ જુદું છે–એમ ત્રણ ગાથા દ્વારા અન્યત્વ બતાવીને, પરથી ભિન્ન
આત્મસ્વરૂપના સેવનનો ઉપદેશ આપ્યો છે.
ભાવે આતમ–ભાવના, તે શિવ લહે પ્રત્યક્ષ.
છે ક્રોધ ક્રોધમહીં જ નિશ્ચય, ક્રોધ નહીં ઉપયોગમાં.
PDF/HTML Page 29 of 45
single page version
આત્માને જુદો અનુભવવો–એમ પાંચ ગાથા દ્વારા આ છઠ્ઠી
ભાવનામાં બતાવ્યું છે.
તેને સાચી ભાવના, તે કહીએ મહાભાગ.
વળી જાણીને દુઃખકારણો એનાથી જીવ પાછો વળે.
PDF/HTML Page 30 of 45
single page version
ભાવોથી ભિન્ન એવા આત્માના ઉપશમભાવમાં લીન થઈને
મિથ્યાત્વ–કષાયાદિ ભાવોને છોડવા, –તે જ આસ્રવને
રોકવાનો ઉપાય છે. –અને એમ કરવું તે જ આસ્રવઅનુપ્રેક્ષાનું
ફળ છે.
PDF/HTML Page 31 of 45
single page version
તે પામે નિજરૂપને, તેને ભાવના સાર.
આસ્રવ જીવનિબદ્ધ અધુ્રવ શરણહીન અનિત્ય છે,
એ દુઃખ દુઃખફળ જાણીને એથી નિવર્તન જીવ કરે.
સમ્યક્ત્વસહિતના ઉત્તમ ચારિત્રથી વિશેષ સંવર થાય છે.
સંવરના કારણરૂપ જે ભાવો છે તે બધા રાગ વગરનાં છે એમ
સમજવું. જે રાગ છે તે તો આસ્રવનું કારણ છે. –આમ ઓળખીને
વીતરાગભાવરૂપ સંવરને આદરવો.
અને
PDF/HTML Page 32 of 45
single page version
ચારિત્ર ધારે સંગ તજી, સો મુનિ સંવરધાર.
જે આત્મ ધ્યાતો, જ્ઞાનદર્શનમય, અનન્યમયી ખરે,
બસ અલ્પકાળે કર્મથી પ્રવિમુક્ત આત્માને વરે.
મહાત્મા કેવા ખુશી થતા હશે? ત્યારે મહાત્મા કહે છે કે અરે
રાજા! આ પગ ધોવાય એમાં તે શો આનંદ હતો? અમે જ્યારે
શાસ્ત્રચર્ચાના ગૂઢ રહસ્યો ઉકેલવા મથતા હોઈએ, ને તેના
રહસ્યનો ઉકેલ મળી જાય–તે વખતે અમને જે આનંદ થાય,
તેની પાસે આ પગ ધોવાની શી ગણતરી છે?
આનાથી તેમને કેવો આનંદ થતો હશે? ત્યારે જ્ઞાની ધર્માત્મા
કહે છે કે અરે ભાઈ! રાગથી જુદા પડીને અમારો ઉપયોગ
જ્યારે અંતરમાં જોડાય, તે વખતે નિર્વિકલ્પદશામાં આત્માના
જે આનંદનું અમને વેદન થાય છે તેની પાસે જગત તો તરણાં
જેવું લાગે છે. એની પાસે આ બહારનાં માન–પ્રશંસાની શી
ગણતરી છે?
PDF/HTML Page 33 of 45
single page version
સંકલન કરવામાં આવ્યું છે. પ્રશ્નોત્તરરૂપે તત્ત્વોનું સ્પષ્ટીકરણ
વિશેષ રસદાયક અને સુગમ બને છે. વીતરાગ–વિજ્ઞાનના આ
છતાં જ્ઞાનની જુદી આરાધના
કરવાનું કેમ કહ્યું?
છે તે બતાવ્યું.
બાકી છે–તેથી.
થાય?
શુદ્ધતા વધે?
હોતી નથી.
PDF/HTML Page 34 of 45
single page version
PDF/HTML Page 35 of 45
single page version
સમ્યગ્દર્શન ને સમ્યગ્જ્ઞાન.
હા, અનંતવાર ગયો છે.
ત્યાં પણ સમ્યગ્દર્શન ન કર્યું તેથી.
સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ.
PDF/HTML Page 36 of 45
single page version
તૈયાર થશે. પુસ્તક ભેટ મેળવવા દિવાળી પહેલાંં આપનું લવાજમ છ રૂપિયા મોકલી
આપશો.
PDF/HTML Page 37 of 45
single page version
તમારા જેવા શૂરવીર યુવાનો એમ કહેશો કે ‘અમને આત્મા ન ઓળખાય’ –અરે, તો પછી
જગતમાં આત્માને ઓળખશે કોણ? ઓ જવાંમર્દ જવાનો! ઓ બહાદૂર વીરાંગનાઓ!
જગતમાં અજોડ એવા વીરના માર્ગને પામીને તમારે જ આત્માને ઓળખવાનો છે...ને
આત્માને ભવદુઃખથી છોડાવવાનો છે. હે વીરના સુપુત્રો! આ મંગલ મહોત્સવમાં
વીરનાથને શ્રદ્ધાંજલિ ચડાવતાં દ્રઢ નિશ્ચય કરજો કે હે વીરનાથ વહાલાદેવ! અમે તમારા
સંતાન કાંઈ નમાલા કે પામર નથી, અમે તો વીર–સંતાન છીએ...વીરતાપૂર્વક અમેય
આત્માને ઓળખીને તમારા માર્ગમાં આવી રહ્યા છીએ, ને સમસ્ત જૈનયુવાનો આ જ
માર્ગમાં આવશે...અમારા માટે આપના સિવાય બીજો કોઈ માર્ગ નથી. પ્રભો અમારા જેવા
વીરપુત્રો જ આત્મસાધના વડે આપના માર્ગને ભરતક્ષેત્રમાં હજી અઢાર હજાર ને પાંચસો
(૧૮, ૫૦૦) વર્ષ સુખી અખંડ ધારાએ ટકાવીશું. આપ મોક્ષ પધાર્યા પછી આજે
અઢીહજારવર્ષેય આપનું શાસન જીવંત છે, તો અમારા જેવા વીરપુત્રો સિવાય બીજું કોણ છે
કે જે આ માર્ગમાં ચાલશે! પ્રભો! અમે જ આપના વારસ છીએ, ને અમે આપના માર્ગમાં
આત્મસાધના કરશું એ અમારી પ્રતિજ્ઞા છે.
PDF/HTML Page 38 of 45
single page version
સહિત; –આવું અલૌકિક વસ્તુસ્વરૂપ ભગવાન સર્વજ્ઞના માર્ગ સિવાય બીજે ક્્યાંય ન
હોય. આત્મા કદી શરીરાદિરૂપ કે કર્મરૂપ થતો નથી. જડ સદા જડમાં, ચેતન સદા
ચેતનમાં; બંનેના દ્રવ્ય–ક્ષેત્ર–કાળ–ભાવરૂપ ચતુષ્ટય ત્રણેકાળે જુદા છે. આ સ્વ–
પરવસ્તુની ભિન્નતાના નિર્ણય વગર જ્ઞાનની વિપરીતતા મટે નહીં, એટલે સમ્યગ્જ્ઞાન
થાય નહીં ને જન્મ–મરણ મટે નહીં. આત્મામેં સંશય હોગા તો સમ્યગ્જ્ઞાન નહીં હોગા;
અને આત્મા કે સ્વરૂપકા યથાર્થ નિર્ણય હોગા તો સમ્યગ્જ્ઞાન હોગા–હોગા–હોગા.
સમ્યગ્જ્ઞાન નહીં કરેગા તો મોક્ષ કભી નહીં હોગા; અને સમ્યગ્જ્ઞાન કરેગા તો મોક્ષ
હોગા હી હોગા. –માટે ‘
રાગાદિ આસ્રવોથી જુદો છું; મારું ચૈતન્યતત્ત્વ બીજા બધા તત્ત્વોથી જુદું છે, હું જ
આનંદમૂર્તિ છું. –આ રીતે જ્ઞાનાદિ અનંતગુણના ચૈતન્યપિંડમાં વળીને ‘આ હું છું’
–એમ અનુભવમાં લેતાં સમ્યગ્જ્ઞાન થાય છે. અહા, આવા આત્માના જ્ઞાનમાં અલૌકિક
સુખ છે. માટે કહે છે કે ‘આપો લખ લીજે.’ આત્માના જ્ઞાન વગર જૈનતત્ત્વનું સાચું
જ્ઞાન થાય નહીં. ભગવાને આત્માનું શુદ્ધસ્વરૂપ પરથી ભિન્ન ને રાગથી પાર
ઉપયોગમય બતાવ્યું છે, તેની સન્મુખતા એ જ ધર્મનો મૂળ પાયો છે. ભાઈ! તારી
મહાન ચીજ તારામાં પડી છે, તેમાં નજર કર, આત્માની સન્મુખતા વગર બાહ્યદ્રષ્ટિથી
જીવ ગમે તેટલું કરે તેનાથી સ્વર્ગ–નરકાદિ મળે, પણ આત્માનું સુખ ન મળે.
PDF/HTML Page 39 of 45
single page version
સન્મુખ થા! ભૂતાર્થરૂપ તારો જે શુદ્ધસ્વભાવ તેનો તું આશ્રય કર. –એ જ સાચું
તત્ત્વાર્થશ્રદ્ધાનરૂપ સમ્યગ્દર્શન છે. અજીવને પોતાથી ભિન્ન જાણે તો અજીવની શ્રદ્ધા કરી
કહેવાય; પુણ્ય–પાપ–આસ્રવ–બંધને દુઃખરૂપ જાણીને તેનો આશ્રય છોડે તો પુણ્ય–પાપ–
આસ્રવ–બંધતત્ત્વની શ્રદ્ધા કરી કહેવાય; શુદ્ધજીવ તરફ વળીને સંવર–નિર્જરા પ્રગટ કરે
ત્યારે સંવર–નિર્જરા–મોક્ષની શ્રદ્ધા કરી કહેવાય. આ રીતે શુદ્ધાત્માની સન્મુખતા વડે જ
નવ તત્ત્વની સાચી શ્રદ્ધા થાય છે. તત્ત્વાર્થશ્રદ્ધાનનું કાર્ય તો આ છે કે ભેદજ્ઞાનવડે
શુદ્ધઆત્માનો આશ્રય કરીને પરનો–વિકારનો આશ્રય છોડવો. આનંદરસનો સમુદ્ર
આત્મા આવડો મહાન છે. –એમ જાણે ને તેમાં ઉપયોગ ન વળે એમ કેમ બને? અહા,
વીતરાગે કહેલો આત્મા, પોતાની જ વસ્તુ, તેને ન જાણે તો આ અનંતભવસમુદ્રમાં
આ મનુષ્યભવ તો ક્્યાં ડૂબી જશે? અનંતકાળથી આત્મા એક ભવમાંથી બીજા ભવમાં
જાય છે; આત્માને ઓળખીને મોક્ષ પામે ત્યારે જ ભવભ્રમણ અટકે; પછી મોક્ષમાં
સિદ્ધભગવાનપણે અનંત–અનંત કાળ રહે. બાપુ! આવું આર્ય–મનુષ્યપણું, શ્રાવકનું
ઉત્તમ કુળ અને વીતરાગી જિનવાણીનું શ્રવણ તને મહાભાગ્યે મળ્યું છે, આવો સુયોગ તે
તો ચિંતામણિ મળવા જેવું છે, તો તેને તું વ્યર્થ ગુમાવીશ નહીં.
ત્રણ વાત લીધી; લાખો–કરોડો રૂપિયા મળે, બંગલા–મોટર મળે કે સુંદર શરીરાદિ મળે
–તેને અહીં સુયોગ ન કહ્યો, પણ આર્ય–મનુષ્યપણું, શ્રાવકનું ઉત્તમ કુળ અને
વીતરાગવાણીનું શ્રવણ મળ્યું તેને સુયોગ કહ્યો. આત્માની ઓળખાણમાં નિમિત્તરૂપ
થાય એવા યોગને સુયોગ કહ્યો. તે માટે કાંઈ પૈસા કે શરીરની સુંદરતા વગેરેની જરૂર
નથી. ભલે ગરીબ હોય, કદરૂપ હોય, પણ વીતરાગવાણીવડે જૈનધર્મના સંસ્કારથી
આત્મહિત કરી શકે છે. જુઓને, અમેરિકા વગેરે દેશોમાં, ને અહીં ભારતમાં પણ ઘણા
જીવો પાસે અત્યારે લાખો–કરોડો રૂપિયા દેખાય છે, પણ સાચા જૈનધર્મનું શ્રવણ–કે
જેનાથી આત્માનું હિત થાય–તે મળવું બહુ દુર્લભ છે. તેવો અવસર તને મળ્યો, તો
લાખો–કરોડો રૂપિયાના યોગ કરતાં પણ વધુ સુયોગ છે. –એમ સમજ. આવો સુયોગ
પામીને હવે તું સંસારની ઝંઝટમાં લોકોને રાજી કરવા રોકાઈશ મા, પણ શીઘ્ર આત્માને
ઓળખીને તારું હિત કરી લેજે. અમેરિકા વગેરેમાં બહારનો વૈભવ ગમે તેટલો હોય
(અરે, સ્વર્ગના વૈભવની તો
PDF/HTML Page 40 of 45
single page version
અધ્યાત્મવિદ્યા કે જે ભારતનો ખરો વૈભવ છે, તે જ સુખનું કારણ છે. માટે તેનો
અભ્યાસ કરીને આત્માને ઓળખો.
આત્માનું અદ્ભુત સ્વરૂપ બતાવનારી જિનવાણી તને અત્યારે અહીં સાંભળવા મળે છે;
આત્માનું અચિંત્યસ્વરૂપ બતાવનારી આવી વાણી સાંભળવા મળી તો તેને ચિંતવીને,
વસ્તુસ્વરૂપ સમજીને ચૈતન્યરત્નનું સમ્યગ્દર્શન અને સમ્યગ્જ્ઞાન કરી લે. આવો મહાન
સુયોગ મળ્યો છે તે આત્મજ્ઞાન વડે સફળ કર. જો તત્ત્વદ્રષ્ટિ ન કરી, ને જીવન
અજ્ઞાનમાં તથા વિષયોમાં ગુમાવી દીધું તો, હાથમાં આવેલ મનુષ્યભવરૂપી ઉત્તમ રત્ન
ખોઈ તું પસ્તાઈશ. બાપુ! ધન–કુટુંબ–શરીર–આબરૂ બધાની દરકાર છોડીને જીવનમાં
આત્માની દરકાર કર, આત્માનું સમ્યક્દર્શન ને સમ્યગ્જ્ઞાન કેમ થાય તેના પ્રયત્નમાં લાગ.
ભેગા થાય ને ફરીને તેવું જ ઝાડ બને–એ અનંતકાળે મુશ્કેલ છે; તેમ સંસારમાં કલ્પવૃક્ષ
જેવું મનુષ્યપણું પામીને જો આત્માની દરકાર ન કરી ને અજ્ઞાનથી વિષયોમાં જ તે
ગુમાવી દીધું તો ભવસમુદ્રમાં આત્મા એવો ડૂબી જશે કે ફરી અનંતકાળે આવું
મનુષ્યપણું મળવું મુશ્કેલ છે. ત્રસપણાનો કાળ જ થોડો (બે હજાર સાગરોપમ માત્ર) છે
–એમાં તો કીડી–મકોડા વગેરે અસંજ્ઞીઅવતાર પણ આવી જાય, તેમાં મનુષ્યઅવતાર તો
બહુ થોડા હોય. ત્રસના તે મર્યાદિત કાળમાં મનુષ્ય થઈને કાં તો આત્માને સાધીને મોક્ષ
પામી જાય; અને નહિતર ત્રસપર્યાયનો કાળ પૂરો થતાં નિગોદાદિ એકેન્દ્રિય
સ્થાવરપર્યાયમાં ચાલ્યો જાય. ત્યાંથી અનંતકાળે બહાર નીકળવું મુશ્કેલ છે. માટે હે
લખેલા છે. તે સંબંધી પૂ. ગુરુદેવનો જે આશય છે તે મુ. શ્રી
રામજીભાઈએ લખી આપેલ છે–જે આપ પાછળ વાંચશો.