Panchastikay Sangrah-Hindi (Telugu transliteration).

< Previous Page   Next Page >

Tiny url for this page: http://samyakdarshan.org/GcwD5jM
Page 76 of 264
PDF/HTML Page 105 of 293


This shastra has been re-typed and there may be sporadic typing errors. If you have doubts, please consult the published printed book.

Hide bookmarks
background image
౭౬
] పంచాస్తికాయసంగ్రహ
[భగవానశ్రీకున్దకున్ద
జ్ఞానోపయోగవిశేషాణాం నామస్వరూపాభిధానమేతత్.
తత్రాభినిబోధికజ్ఞానం శ్రుతజ్ఞానమవధిజ్ఞానం మనఃపర్యయజ్ఞానం కేవలజ్ఞానం కుమతిజ్ఞానం కుశ్రుత–జ్ఞానం
విభఙ్గజ్ఞానమితి నామాభిధానమ్. ఆత్మా హ్యనంతసర్వాత్మప్రదేశవ్యాపివిశుద్ధ జ్ఞానసామాన్యాత్మా. స
ఖల్వనాదిజ్ఞానావరణకర్మావచ్ఛన్నప్రదేశః సన్, యత్తదావరణక్షయోపశమాదిన్ద్రి–యానిన్ద్రియావలమ్బాచ్చ
మూర్తామూర్తద్రవ్యం వికలం విశేషేణావబుధ్యతే తదాభినిబోధికజ్ఞానమ్, యత్తదా–
వరణక్షయోపశమాదనిన్ద్రియావలంబాచ్చ మూర్తామూర్తద్రవ్యం వికలం విశేషేణావబుధ్యతే తత్ శ్రుతజ్ఞానమ్,
యత్తదావరణక్షయోపశమాదేవ మూర్తద్రవ్యం వికలం విశేషేణావబుధ్యతే తదవధిజ్ఞానమ్, యత్తదా–వరణక్షయోపశమాదేవ
-----------------------------------------------------------------------------
టీకాః– యహ, జ్ఞానోపయోగకే భేదోంకే నామ ఔర స్వరూపకా కథన హై.
వహాఁ, [౧] ఆభినిబోధికజ్ఞాన, [౨] శ్రుతజ్ఞాన, [౩] అవధిజ్ఞాన, [౪] మనఃపర్యయజ్ఞాన, [౫]
కేవలజ్ఞాన, [౬] కుమతిజ్ఞాన, [౭] కుశ్రుతజ్ఞాన ఔర [౮] విభంగజ్ఞాన–ఇస ప్రకార [జ్ఞానోపయోగకే
భేదోంకే] నామకా కథన హై.
[అబ ఉనకే స్వరూపకా కథన కియా జాతా హైః–] ఆత్మా వాస్తవమేం అనన్త, సర్వ ఆత్మప్రదేశోంమేం
వ్యాపక, విశుద్ధ జ్ఞానసామాన్యస్వరూప హై. వహ [ఆత్మా] వాస్తవమేం అనాది జ్ఞానావరణకర్మసే ఆచ్ఛాదిత
ప్రదేశవాలా వర్తతా హుఆ, [౧] ఉస ప్రకారకే [అర్థాత్ మతిజ్ఞానకే] ఆవరణకే క్షయోపశమసే ఔర
ఇన్ద్రియ–మనకే అవలమ్బనసే మూర్త–అమూర్త ద్రవ్యకా
వికలరూపసే విశేషతః అవబోధన కరతా హై వహ
ఆభినిబోధికజ్ఞాన హై, [౨] ఉస ప్రకారకే [అర్థాత్ శ్రుతజ్ఞానకే] ఆవరణకే క్షయోపశమసే ఔర మనకే
అవలమ్బనసే మూర్త–అమూర్త ద్రవ్యకా వికలరూపసే విశేషతః అవబోధన కరతా హై వహ శ్రుతజ్ఞాన హై, [౩] ఉస
ప్రకారకే ఆవరణకే క్షయోపశమసే హీ మూర్త ద్రవ్యకా వికలరూపసే విశేషతః అవబోధన కరతా హై వహ
అవధిజ్ఞాన హై, [౪] ఉస ప్రకారకే ఆవరణకే క్షయోపశమసే హీ పరమనోగత [–దూసరోంకే మనకే సాథ
సమ్బన్ధవాలే] మూర్త ద్రవ్యకా వికలరూపసే విశేషతః అవబోధన కరతా హై వహ మనఃపర్యయజ్ఞాన హై, [౫]
సమస్త ఆవరణకే అత్యన్త క్షయసే, కేవల హీ [–ఆత్మా అకేలా హీ], మూర్త–అమూర్త ద్రవ్యకా సకలరూపసే
--------------------------------------------------------------------------
౧. వికలరూపసే = అపూర్ణరూపసే; అంశతః.

౨. విశేషతః అవబోధన కరనా = జాననా. [విశేష అవబోధ అర్థాత్ విశేష ప్రతిభాస సో జ్ఞాన హై.]