ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ] ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯ–ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਵਰ੍ਣਨ
ਆਤ੍ਮਨਸ਼੍ਚੈਤਨ੍ਯਾਨੁਵਿਧਾਯੀ ਪਰਿਣਾਮ ਉਪਯੋਗਃ. ਸੋਪਿ ਦ੍ਵਿਵਿਧਃ–ਜ੍ਞਾਨੋਪਯੋਗੋ ਦਰ੍ਸ਼ਨੋ–ਪਯੋਗਸ਼੍ਚ. ਤਤ੍ਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਗ੍ਰਾਹਿ ਜ੍ਞਾਨਂ, ਸਾਮਾਨ੍ਯਗ੍ਰਾਹਿ ਦਰ੍ਸ਼ਨਮ੍. ਉਪਯੋਗਸ਼੍ਚ ਸਰ੍ਵਦਾ ਜੀਵਾਦਪ੍ਰੁਥਗ੍ਭੂਤ ਏਵ, ਏਕਾਸ੍ਤਿਤ੍ਵਨਿਰ੍ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਤ੍ਵਾਦਿਤਿ.. ੪੦..
ਆਭਿਣਿਸੁਦੋਧਿਮਣਕੇਵਲਾਣਿ ਣਾਣਾਣਿ ਪਂਚਭੇਯਾਣਿ.
ਕੁਮਤਿਸ਼੍ਰੁਤਵਿਭਙ੍ਗਾਨਿ ਚ ਤ੍ਰੀਣ੍ਯਪਿ ਜ੍ਞਾਨੈਃ ਸਂਯੁਕ੍ਤਾਨਿ.. ੪੧..
-----------------------------------------------------------------------------
ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰਕਾ [ਉਪਯੋਗਃ] ਉਪਯੋਗ [ਜੀਵਸ੍ਯ] ਜੀਵਕੋ [ਸਰ੍ਵਕਾਲਮ੍] ਸਰ੍ਵ ਕਾਲ [ਅਨਨ੍ਯਭੂਤਂ] ਅਨਨ੍ਯਰੂਪਸੇ [ਵਿਜਾਨੀਹਿ] ਜਾਨੋ.
ਟੀਕਾਃ– ਆਤ੍ਮਕਾ ਚੈਤਨ੍ਯ–ਅਨੁਵਿਧਾਯੀ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਚੈਤਨ੍ਯਕਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕਰਨੇਵਾਲਾ] ਪਰਿਣਾਮ ਸੋ ਉਪਯੋਗ ਹੈ. ਵਹ ਭੀ ਦੋੇ ਪ੍ਰਕਾਰਕਾ ਹੈ–ਜ੍ਞਾਨੋਪਯੋਗ ਔਰ ਦਰ੍ਸ਼ਨੋਪਯੋਗ. ਵਹਾਁ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਕੋ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਜ੍ਞਾਨ ਹੈ ਔਰ ਸਾਮਾਨ੍ਯਕੋ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਹੈ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਿਸਮੇਂ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸਿਤ ਹੋ ਵਹ ਜ੍ਞਾਨ ਹੈ ਔਰ ਸਾਮਾਨ੍ਯ ਜਿਸਮੇਂ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸਿਤ ਹੋ ਵਹ ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਹੈ]. ਔਰ ਉਪਯੋਗ ਸਰ੍ਵਦਾ ਜੀਵਸੇ ਅਪ੍ਰੁਥਗ੍ਭੂਤ ਹੀ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਏਕ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਸੇ ਰਚਿਤ ਹੈ.. ੪੦..
ਮਨਃਪਰ੍ਯਯ ਔਰ ਕੇਵਲ–[ਜ੍ਞਾਨਾਨਿ ਪਞ੍ਚਭੇਦਾਨਿ] ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜ੍ਞਾਨਕੇ ਪਾਁਚ ਭੇਦ ਹੈਂ; [ਕੁਮਤਿਸ਼੍ਰੁਤਵਿਭਙ੍ਗਾਨਿ ਚ] ਔਰ ਕੁਮਤਿ, ਕੁਸ਼੍ਰੁਤ ਔਰ ਵਿਭਂਗ–[ਤ੍ਰੀਣਿ ਅਪਿ] ਯਹ ਤੀਨ [ਅਜ੍ਞਾਨ] ਭੀ [ਜ੍ਞਾਨੈਃ] [ਪਾਁਚ] ਜ੍ਞਾਨਕੇ ਸਾਥ [ਸਂਯੁਕ੍ਤਾਨਿ] ਸਂਯੁਕ੍ਤ ਕਿਯੇ ਗਯੇ ਹੈਂ. [ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜ੍ਞਾਨੋਪਯੋਗਕੇ ਆਠ ਭੇਦ ਹੈਂ.] -------------------------------------------------------------------------- ਅਪ੍ਰੁਥਗ੍ਭੂਤ = ਅਭਿਨ੍ਨ. [ਉਪਯੋਗ ਸਦੈਵ ਜੀਵਸੇ ਅਭਿਨ੍ਨ ਹੀ ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਵੇ ਏਕ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਸੇ ਨਿਸ਼੍ਪਨ੍ਨ ਹੈ.