ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ] ਨਵਪਦਾਰ੍ਥਪੂਰ੍ਵਕ–ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗਪ੍ਰਪਂਚਵਰ੍ਣਨ
ਸ੍ਵਸਮਯਪਰਸਮਯੋਪਾਦਾਨਵ੍ਯੁਦਾਸਪੁਰਸ੍ਸਰਕਰ੍ਮਕ੍ਸ਼ਯਦ੍ਵਾਰੇਣ ਜੀਵਸ੍ਵਭਾਵਨਿਯਤਚਰਿਤਸ੍ਯ ਮੋਕ੍ਸ਼– ਮਾਰ੍ਗਤ੍ਵਦ੍ਯੋਤਨਮੇਤਤ੍.
ਸਂਸਾਰਿਣੋ ਹਿ ਜੀਵਸ੍ਯ ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਾਵਸ੍ਥਿਤਤ੍ਵਾਤ੍ ਸ੍ਵਭਾਵਨਿਯਤਸ੍ਯਾਪ੍ਯਨਾਦਿਮੋਹਨੀਯੋ– ਦਯਾਨੁਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਪਰਤ੍ਵੇਨੋਪਰਕ੍ਤੋਪਯੋਗਸ੍ਯ ਸਤਃ ਸਮੁਪਾਤ੍ਤਭਾਵਵੈਸ਼੍ਵਰੁਪ੍ਯਤ੍ਵਾਦਨਿਯਤਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਤ੍ਵਂ ਪਰਸਮਯਃ ਪਰਚਰਿਤਮਿਤਿ ਯਾਵਤ੍. ਤਸ੍ਯੈਵਾਨਾਦਿਮੋਹਨੀਯੋਦਯਾਨੁਵ੍ਰੁਤ੍ਤਿਪਰਤ੍ਵਮਪਾਸ੍ਯਾਤ੍ਯਨ੍ਤਸ਼ੁਦ੍ਧੋਪਯੋਗਸ੍ਯ ਸਤਃ ਸਮੁਪਾਤ੍ਤਭਾਵੈਕ੍ਯਰੁਪ੍ਯਤ੍ਵਾਨ੍ਨਿਯਤਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਤ੍ਵਂ ਸ੍ਵਸਮਯਃ ਸ੍ਵਚਰਿਤਮਿਤਿ ਯਾਵਤ੍ ਅਥ ਖਲੁ ਯਦਿ ਕਥਞ੍ਚਨੋਦ੍ਭਿਨ੍ਨਸਮ੍ਯਗ੍ਜ੍ਞਾਨਜ੍ਯੋਤਿਰ੍ਜੀਵਃ ਪਰਸਮਯਂ ਵ੍ਯੁਦਸ੍ਯ ਸ੍ਵਸਮਯਮੁਪਾਦਤ੍ਤੇ ਤਦਾ ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਾਦਵਸ਼੍ਯਂ ਭ੍ਰਸ਼੍ਯਤਿ. ਯਤੋ ਹਿ ਜੀਵਸ੍ਵਭਾਵਨਿਯਤਂ ਚਰਿਤਂ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਇਤਿ.. ੧੫੫.. -----------------------------------------------------------------------------
ਟੀਕਾਃ– ਸ੍ਵਸਮਯਕੇ ਗ੍ਰਹਣ ਔਰ ਪਰਸਮਯਕੇ ਤ੍ਯਾਗਪੂਰ੍ਵਕ ਕਰ੍ਮਕ੍ਸ਼ਯ ਹੋਤਾ ਹੈ– ਐਸੇ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਨ ਦ੍ਵਾਰਾ ਯਹਾਁ [ਇਸ ਗਾਥਾਮੇਂ] ‘ਜੀਵਸ੍ਵਭਾਵਮੇਂ ਨਿਯਤ ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਵਹ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਹੈ’ ਐਸਾ ਦਰ੍ਸ਼ਾਯਾ ਹੈ.
ਸਂਸਾਰੀ ਜੀਵ, [ਦ੍ਰਵ੍ਯ–ਅਪੇਕ੍ਸ਼ਾਸੇ] ਜ੍ਞਾਨਦਰ੍ਸ਼ਨਮੇਂ ਅਵਸ੍ਥਿਤ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਸ੍ਵਭਾਵਮੇਂ ਨਿਯਤ [–ਨਿਸ਼੍ਚਲਰੂਪਸੇ ਸ੍ਥਿਤ] ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਜਬ ਅਨਾਦਿ ਮੋਹਨੀਯਕੇ ਉਦਯਕਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕਰਕੇ ਪਰਿਣਤਿ ਕਰਨੇ ਕੇ ਕਾਰਣ ਉਪਰਕ੍ਤ ਉਪਯੋਗਵਾਲਾ [–ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ ਉਪਯੋਗਵਾਲਾ] ਹੋਤਾ ਹੈ ਤਬ [ਸ੍ਵਯਂ] ਭਾਵੋਂਕਾ ਵਿਸ਼੍ਵਰੂਪਪਨਾ [–ਅਨੇਕਰੂਪਪਨਾ] ਗ੍ਰਹਣ ਕਿਯਾ ਹੋਨਕੇੇ ਕਾਰਣ ਉਸੇੇ ਜੋ ਅਨਿਯਤਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਪਨਾ ਹੋਤਾ ਹੈ ਵਹ ਪਰਸਮਯ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਪਰਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ; ਵਹੀ [ਜੀਵ] ਜਬ ਅਨਾਦਿ ਮੋਹਨੀਯਕੇ ਉਦਯਕਾ ਅਨੁਸਰਣ ਕਰਨੇ ਵਾਲੀ ਪਰਿਣਤਿ ਕਰਨਾ ਛੋੜਕਰ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਸ਼ੁਦ੍ਧ ਉਪਯੋਗਵਾਲਾ ਹੋਤਾ ਹੈ ਤਬ [ਸ੍ਵਯਂ] ਭਾਵਕਾ ਏਕਰੂਪਪਨਾ ਗ੍ਰਹਣ ਕਿਯਾ ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਉਸੇ ਜੋ ਨਿਯਤਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਪਨਾ ਹੋਤਾ ਹੈ ਵਹ ਸ੍ਵਸਮਯ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸ੍ਵਚਾਰਿਤ੍ਰ ਹੈ.
ਅਬ, ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਯਦਿ ਕਿਸੀ ਭੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਮ੍ਯਗ੍ਜ੍ਞਾਨਜ੍ਯੋਤਿ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਕੇ ਜੀਵ ਪਰਸਮਯਕੋ ਛੋੜਕਰ ਸ੍ਵਸਮਯਕੋ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਤਾ ਹੈ ਤੋ ਕਰ੍ਮਬਨ੍ਧਸੇ ਅਵਸ਼੍ਯ ਛੂਟਤਾ ਹੈ; ਇਸਲਿਯੇ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ [ਐਸਾ ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਕਿ] ਜੀਵਸ੍ਵਭਾਵਮੇਂ ਨਿਯਤ ਚਾਰਿਤ੍ਰ ਵਹ ਮੋਕ੍ਸ਼ਮਾਰ੍ਗ ਹੈ.. ੧੫੫.. ------------------------------------------------------------------------- ੧. ਉਪਰਕ੍ਤ=ਉਪਰਾਗਯੁਕ੍ਤ [ਕਿਸੀ ਪਦਾਰ੍ਥਮੇਂ ਹੋਨੇਵਾਲਾ. ਅਨ੍ਯ ਉਪਾਧਿਕੇ ਅਨੁਰੂਪ ਵਿਕਾਰ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਅਨ੍ਯ ਉਪਾਧਿ ਜਿਸਮੇਂ
੨. ਅਨਿਯਤ=ਅਨਿਸ਼੍ਚਿਤ; ਅਨੇਕਰੂਪ; ਵਿਵਿਧ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ. ੩. ਨਿਯਤ=ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ; ਏਕਰੂਪ; ਅਮੁਕ ਏਕ ਹੀ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ.